YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/10872
KARAR NO : 2015/13042
KARAR TARİHİ : 16.11.2015
MAHKEMESİ : Bahçe Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 19/06/2014
NUMARASI : 2013/27-2014/162
Davacı M.. H.. vekili Avukat Aykurt tarafından, davalı M.. A.. aleyhine 03/01/2013 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; zamanaşımı nedeniyle davanın reddine dair verilen 19/06/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, kurum zararının ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş; karar, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı kurum, davalıya yersiz olarak yapılan vekalet ücreti ödemesi nedeniyle uğranılan zararın tazminini talep etmiştir.
Davalı, davanın 60 günlük geri isteme süresi geçtikten sonra açıldığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu’nun 27/01/1973 tarih ve 6/2 sayılı kararına göre; hatalı ödemenin yapıldığı tarihten itibaren, idari yargıda dava açma süresi içinde istemde bulunulabileceği; somut olayda ise, bu sürenin geçirildiği gerekçesiyle yazılı biçimde karar verilmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2013/3-590 esas, 2014/117 karar sayılı ilamına göre; şart tasarruf, önceden belirlenmiş hukuk kurallarının kişiler hakkında uygulanmasına dair işlemlerdir.Bu tür işlemler, hukuk düzeninde değişiklik yapmazlar; yalnızca kişilerin durumunda değişiklik yaparak onları bir durumdan başka bir duruma geçirirler.Bu nedenle bir şart tasarrufa dayanılarak yapılan yanlış intibak ve ödemeler yokluk ile mutlak butlan durumları ayrık olmak ve kişinin gerçek dışı bildirimi veya hilesi ile sebebiyet vermemiş olmak kaydı ile yönetim; yanlış şart tasarrufunu, ancak iptal davası ya da yasalarda özel süre varsa bu süre içinde yahut iptal davası açılmışsa dava sonuna kadar geriye yürür biçimde geri alabilir.Bu süreler geçtikten sonra yanlış işlemin geriye alınması halinde geri alma gününe kadar doğmuş durumların, parasal sonuçları da dahil olmak üzere hukuken kazanılmış durum olarak tanınması gerekir.
Somut olayda hatalı ödemeye ilişkin olarak ortada, salt hatalı ödeme işlemi bulunmakla, idarenin bu işlem nedeni ile Borçlar Kanunu hükümlerine göre, genel mahkemede dava açması olanaklıdır. Ortada bir şart tasarruf bulunmadığından, şart tasarrufun varlığı halinde uygulanacak ilkelerin somut olay yönünden uygulama yeri yoktur. Hiçbir hukuki dayanağı olmayan, şart tasarrufa da konu olmayan hatalı ödemelerin Borçlar Kanunu ilgili hükümlerine göre geri istenip istenemeyeceğinin tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekmekte iken yazılı gerekçe ile karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA 16/11/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.