YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/5771
KARAR NO : 2015/1260
KARAR TARİHİ : 02.02.2015

MAHKEMESİ : Silopi Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 25/12/2013
NUMARASI : 2012/150-2013/590

Davacı L.. Ö.. vekili Avukat Murat tarafından, davalı K. Enerji Yatırımları A.Ş. (K.) Botaş PS-3 Termik Santralı aleyhine 08/05/2012 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 25/12/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, davalı tesisinden kaynaklanan taşınmaz değer kaybının tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, tarım arazisinin davalı şirketin işletmiş olduğu termik santrale çok yakın bir mesafede olduğunu, termik santralden çıkan toz, gaz ve katı atıklar gibi kirli ve kimyasal atık etkisi bırakan havanın teması yüzünden tarlasının veriminin iyice düşmüş olduğunu, tarladan ürün alamayacak duruma geldiğini iddia ederek, uğranılan zararın tazmini isteminde bulunmuştur.
Davalı, işletme tarafından verilen bir zarar olmadığını beyanla açılan davanın reddini savunmuştur.
Yargılama sırasında keşif yapılmış, alınan toprak örnekleri analiz edilmiş ve bilirkişi kurulu raporu esas alınarak davanın reddine karar verilmiştir.
Karara dayanak yapılan 08/11/2013 bilirkişi kurulu raporunda; taşınmazda tesisten kaynaklanan elementsel kirlilik olmadığı bölgedeki Ni, Cr, Zn, Ba, U, Th ve Fe element oranlarının doğrudan kayalardan ve topraklardan kaynaklandığı ve verim kaybının olmadığı yönünde görüş beyan edilmiştir. Ancak; inceleme ve rapor bu haliyle yetersiz olup hükme esas alınamaz.
Davalı tarafından işletilen termik santralden çevreye yayılan atıklar nedeniyle, dava konusu taşınmazların tarım toprağı özelliğini kaybettiği ve verim kaybına neden olduğu ileri sürüldüğüne göre, uyuşmazlığın çözümünde sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için; dava konusu taşınmazlardan analiz için yeterince toprak ve bitki örnekleri alınmalıdır. Taşınmazların en üst tabakasındaki bitki örtüsü sıyrılarak karma (paçal) toprak örnekleri ile ekili arazilerdeki gelişen bitkilerden örnek toplanmalıdır. Yine etki alanı dışındaki arazi ve tarlalardan şahit toprak numuneleri ile santrale komşu arazi ve tarlalardan toprak ve bitki örnekleri analiz için alınmalıdır. Bitkilerin başak, yaprak ve kökleri yerinde incelenmeli, fitotoksik belirti olup olmadığı gözlemlenmelidir.
Taşınmazların yol, yerleşim yeri ile santrale olan uzaklıkları ve hakim rüzgar etkisi belirlenmelidir.
Toprak ve bitki analizi ile gözlem sonucuna göre düzenlenecek bilirkişi kurulu raporunda, topraktaki maddelerin çeşitli bitkiler tarafından maksimum alınabilirlik miktarı literatüre göre belirlenen miktarlar gözetilerek açıklanmalıdır.
Santralden salınan maddelerin topraktaki zararlı maddeleri arttırıp arttırmadığı, arttırmış ise bu artışın bitkiler tarafından özümleme kapasitesi, topraktaki maddelerin toprağın doğal yapısı gereği yüksek olup olmadığı her taşınmaz için somut ve denetime elverişli şekilde açıklanmalı ve sonucuna göre toprağın verimsiz hale gelip gelmediği, tarım vasfını kaybedip etmediği belirlenmelidir.
Mahkemece, açıklanan yönler gözetilmeyerek, eksik inceleme ve araştırma ile yetersiz bilirkişi raporuna göre karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 02/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.