YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/13082
KARAR NO : 2015/6453
KARAR TARİHİ : 20.05.2015
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı … vekili Avukat … tarafından, davalı … aleyhine 11/12/2013 gününde verilen dilekçe ile 5018 sayılı Kanun’dan kaynaklanan para cezasının tahsilinin istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen 10/07/2014 günlü kararın Yargıtay’da duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili, duruşmasız olarak incelenmesi de davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 05/05/2015 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı vekili Avukat … ile karşı taraftan davacı vekili … geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.
Dava, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunundan kaynaklanan idari para cezasının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
Davacı, dava dışı Deniz Binbaşı …’ın 2004 yılı Eylül, Ekim, 2005 yılı Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ve Temmuz aylarında hasta olan çocuğunu tedavi ettirmediği halde, çocuğuna refakatçi olduğu hususunda gerçeğe aykırı düzenlediği belgeleri gemi komutanı olan davalının onaylayarak kamu zararına sebebiyet verdiğini, Donanma Komutanlığı Askeri Savcılığı tarafından başlatılan soruşturma sırasında bilirkişiden alınan raporda; davalının oluşan kamu zararında kusur ve ihmalinin bulunması nedeniyle 5018 sayılı Kanunun 71. maddesindeki aylık net maaşının (ödenekler dahil) iki katı tutarına kadar idari para cezası verileceğine ilişkin hükmü uyarınca söz konusu aylar için hesaplanan tutar kadar idari para cezasının verilmesi gerektiğinin belirtildiğini beyanla, raporda hesap edilen idari para cezasının davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı ise; 5018 sayılı Kanun’un 73. maddesi uyarınca kendisine tebliğ edilen bir idari para cezasının bulunmadığını, dava ile doğmamış bir alacağın hüküm altına alınmaya çalışıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, dava dışı kişinin gerçeğe aykırı olarak düzenlediği belgeleri gemi komutanı olan davalının onayladığı, adı geçen şahsın belirtilen aylarda gemide bulunduğu ve böylelikle çocuğuna fiilen refakatçi olamıyacağını bilebilecek konumda olduğu, oluşan kamu zararında kusur ve ihmalinin bulunması nedeniyle 5018 sayılı Kanunu’nun 71. maddesi uyarınca sorumluluğunun oluşacağı gerekçesiyle bilirkişi tarafından hesap edilen idari para cezasının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 71. maddesinin dördüncü fıkrasındaki eylem ve işlemlerde bulunanlara bir aylık net ödemelerinin iki katı tutarına kadar idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 73. maddesinde ise para cezalarının ilgili kamu idaresinin üst yöneticisi tarafından verileceği düzenlenmiştir. Üst yönetici tarafından verilecek para cezası idari para cezası olup 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/1 maddesi uyarınca ilgilisine tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde itiraz edilmemesi halinde kesinleşmiş olacaktır.
Anılan hükümlere göre idari para cezasının tahsiline yönelik dava açılabilmesi için, ilgili kamu idaresinin üst yöneticisi tarafından yönteme uygun olarak belirlenmiş, davalıya tebliğ edilmiş ve tebliğden itibaren yasal süresi içerisinde itiraz edilmemiş bir idari para cezasının bulunması gerekir. Başka bir ifade ile idari para cezasının istenebilir (muaccel) hale gelmiş olması gerekir. Mahkemece, davalıya yönteme uygun olarak belirlenen ve tebliğ edilen idari para cezasının bulunmadığı gözetilmeden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. Kararın açıklanan nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve davalı yararına takdir olunan 1.100,00 TL duruşma avukatlık ücretinin davacıya yükletilmesine, davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 20/05/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.