YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2022/7946
KARAR NO : 2022/15038
KARAR TARİHİ : 14.06.2022

KARAR
Silahla tehdit suçundan suça sürüklenen çocuk …’ın mahkûmiyetine, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ve 3 yıl süre ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına ve suça sürüklenen çocuk hakkında Çocuk Koruma Kanunu’nun 11. maddesi delaletiyle 5. maddesi gereğince barınma tedbirinin uygulanmasına ilişkin … 3. Asliye Ceza Mahkemesinin (Çocuk Mahkemesi sıfatıyla) 07/04/2021 tarihli ve 2020/144 esas, 2021/195 sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine dair merci … 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 22/11/2021 tarihli ve 2021/1999 değişik … sayılı kararının, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 14/04/2022 gün ve 2022/41737 sayılı istem yazısıyla Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.
İstem yazısında; “5237 sayılı Kanun’un 31/2. maddesinde yer alan “Fiili işlediği sırada oniki yaşını doldurmuş olup da onbeş yaşını doldurmamış olanların işlediği fiilin hukukî anlam ve sonuçlarını algılayamaması veya davranışlarını yönlendirme yeteneğinin yeterince gelişmemiş olması hâlinde ceza sorumluluğu yoktur. Ancak bu kişiler hakkında çocuklara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.” şeklindeki,
5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun “Koruyucu ve destekleyici tedbirler” başlıklı, 5. maddesindeki, “Koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasını sağlamaya yönelik danışmanlık, eğitim, bakım, sağlık ve barınma konularında alınacak tedbirlerdir. Bunlardan;
a) Danışmanlık tedbiri, çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere çocuk yetiştirme
konusunda; çocuklara da eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yol göstermeye,
b) Eğitim tedbiri, çocuğun bir eğitim kurumuna gündüzlü veya yatılı olarak devamına;
… ve meslek edinmesi amacıyla bir meslek veya sanat edinme kursuna gitmesine veya meslek
sahibi bir ustanın yanına yahut kamuya ya da özel sektöre ait işyerlerine yerleştirilmesine,
c) Bakım tedbiri, çocuğun bakımından sorumlu olan kimsenin herhangi bir nedenle görevini yerine getirememesi hâlinde, çocuğun resmî veya özel bakım yurdu ya da koruyucu aile hizmetlerinden yararlandırılması veya bu kurumlara yerleştirilmesine,
d) Sağlık tedbiri, çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığının korunması ve tedavisi için gerekli geçici veya sürekli tıbbî bakım ve rehabilitasyonuna, bağımlılık yapan maddeleri kullananların tedavilerinin yapılmasına,
e) Barınma tedbiri, barınma yeri olmayan çocuklu kimselere veya hayatı tehlikede olan hamile kadınlara uygun barınma yeri sağlamaya,
Yönelik tedbirdir.
(2) Hakkında, birinci fıkranın (e) bendinde tanımlanan barınma tedbiri uygulanan kimselerin, talepleri hâlinde kimlikleri ve adresleri gizli tutulur.
(3) Tehlike altında bulunmadığının tespiti ya da tehlike altında bulunmakla birlikte veli veya vasisinin ya da bakım ve gözetiminden sorumlu kimsenin desteklenmesi suretiyle tehlikenin bertaraf edileceğinin anlaşılması hâlinde; çocuk, bu kişilere teslim edilir.
Bu fıkranın uygulanmasında, çocuk hakkında birinci fıkrada belirtilen tedbirlerden birisine de karar verilebilir.” şeklindeki,
5395 sayılı Kanun’un “Çocuklara özgü güvenlik tedbiri” başlıklı, 11. maddesinin “Bu Kanunda düzenlenen koruyucu ve destekleyici tedbirler, suça sürüklenen ve ceza sorumluluğu olmayan çocuklar bakımından, çocuklara özgü güvenlik tedbiri olarak anlaşılır.” şeklindeki düzenlemeleri ile,
Benzer bir olay sebebiyle Yargıtay 2. Ceza Dairesinin 14/12/2021 tarihli ve 2021/10615 esas, 2021/21357 karar sayılı ilâmında yer alan, “… 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 11. maddesi gereğince aynı Kanun’un 5. maddesinde öngörülen koruyucu ve destekleyici tedbirlerin suça sürüklenen ve ceza sorumluluğu olmayan çocuklar bakımından uygulanacağı gözetilmeden, ceza sorumluluğu olan ve mahkumiyetine karar verilen suça sürüklenen çocuk … … hakkında 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 5/1-d maddesindeki sağlık tedbirine; suça sürüklenen çocuk … … hakkında ise aynı Kanun’un 5/1-b maddesindeki eğitim tedbirine hükmedilmesi, bozmayı gerektirmiş, suça sürüklenen çocuklar müdafiinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin bu sebeplerden dolayı 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi gereğince istem gibi BOZULMASINA …” şeklindeki açıklamaları dikkate alındığında,
5237 sayılı Kanun’un 31. maddesinde 12 yaşını doldurmamış çocukların ve 12 yaşını doldurmuş olup, 15 yaşını doldurmamış ancak işlediği fiilin hukukî anlam ve sonuçlarını algılayamayan, davranışlarını yönlendirme yeteneği yeterince gelişmeyen çocukların ceza sorumluluğunun bulunmadığının belirtildiği, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 5. maddesinde düzenlenen koruyucu ve destekleyici tedbirlerin, aynı Kanun’un 11. maddesi gereğince suça sürüklenen ve ceza sorumluluğu olmayan çocuklar hakkında uygulanabileceği cihetle, suç tarihi itibariyle 12-15 yaş grubunda bulunan suça sürüklenen çocuk hakkında, Adlî Tıp Kurumunca düzenlenen 11/08/2020 tarihli ve 94488856-300-02 – 2020/1230 sayılı raporda, “işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama ve davranışlarını yönlendirme yeteneğinin yeterince gelişmiş olduğu” yazılı bulunmasına göre, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 11. maddesi gereğince aynı Kanun’un 5. maddesinde öngörülen koruyucu ve destekleyici tedbirlerin suça sürüklenen ve ceza sorumluluğu olmayan çocuklar bakımından uygulanacağı, ceza sorumluluğu olan ve mahkûmiyetine karar verilen suça sürüklenen çocuk … hakkında 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 5/1-e maddesindeki barınma tedbirine hükmedilemeyeceği gözetilmeden itirazın bu yönden kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
İnceleme konusu somut olayda, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 11. maddesi gereğince aynı Kanun’un 5. maddesinde öngörülen koruyucu ve destekleyici tedbirlerin suça sürüklenen ve ceza sorumluluğu olmayan çocuklar bakımından uygulanacağı gözetilmeden, ceza sorumluluğu olan ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilen suça sürüklenen çocuk hakkında 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 5/1-e maddesindeki barınma tedbirine hükmedilmesi ve bu karara yapılan itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- … 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 22/11/2021 tarihli ve 2021/1999 değişik … sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- CMK’nın 309. maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı’na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na TEVDİİNE, 14/06/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.