YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2022/7284
KARAR NO : 2022/13767
KARAR TARİHİ : 01.06.2022
K A R A R
Hakaret suçundan şüpheli … isimli … kullanıcısı hakkında yapılan soruşturma sonunda, … Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 03/11/2020 tarihli ve 2020/73028 soruşturma, 2020/46595 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii … 6. Sulh Ceza Hâkimliğinin 24/02/2021 tarihli ve 2021/644 değişik … sayılı kararının Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 22/03/2022 gün ve 2022/23640 sayılı tebliğnamesiyle dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında;
“5271 sayılı Kanun’un 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın Cumhuriyet savcısının 5271 sayılı Kanun’un kendisine yüklediği soruşturma görevini yerine getirmediği, ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanun’un 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla itirazın kabulüne karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında,
Somut olayda, müşteki hakkında … sosyal paylaşım sitesinde yapılan paylaşımların altına ve “…” ve “bankamatikarif” etiketiyle şüphelinin yaptığı paylaşımlarla müştekiye karşı hakaret suçunu işlediğinden bahisle yapılan şikâyet üzerine, … Cumhuriyet Başsavcılığınca müşteki vekilinin sunduğu sosyal medya ekran görüntülerinin incelenmesinde; şikayet dilekçesinde belirtilen paylaşıma ilişkin herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığı, paylaşımın hangi tarihte ne şekilde yapıldığının anlaşılamadığı, ayrıca müşteki vekilinin şikayet dilekçesinde de müştekinin olay tarihinde hangi paylaşımı yaptığının belirtilmediği ve müştekinin paylaşımının ne olduğunun belli olmaması nedeni ile de şüphelinin paylaşımının müştekiye yönelik olup olmadığının anlaşılamadığı, toplanan delil, bilgi ve belgelerden; soyut iddia dışında, şüphelinin yüklenen suçu işlediğini gösterir, dava açmaya yeter kanıt ve emare bulunmadığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de,
Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 15/03/2021 tarihli ve 2021/1361 esas, 2021/9218 karar sayılı ilâmında yer alan, “… müştekinin şikayeti üzerine başlatılan soruşturmada, söz konusu sosyal medya hesabı ile ilgili açık kaynak araştırması yaptırılması, şüphelilerin kimlik bilgilerinin kolluk marifeti ile tespitinin sağlanması, tespiti durumunda savunmalarının alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken etkin soruşturma yapılmadan kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi… hukuka aykırı bulunduğundan kanun yararına bozma talebinin kabulüne…” şeklindeki açıklamalar nazara alındığında,
Her ne kadar fiziken dosyaya şikayet konusu ile ilgisi bulunmayan ekran görüntülerini içerir evrak sunulmuş ise de; müşteki vekilinin şikayet dilekçesinde ve şikayet dilekçesi ekinde UYAP’tan sunduğu ekran görüntülerinde, şüpheli … kullanıcı isimli … hesabından “Bu adam ortalığı karıştırmakdan başka bisey yapmıyor hala bunu savunan geri zekalılarda var her yaptığı röportajında kendi istediği gibi yorum yapanı el üstünde tutar tersi olunca saçma sapan fon müzikleriyle alay eder bu kadar karaktersiz bu adam hoşt ulan #…” , “Şu gereksizi paylaşma toprağım zaten adamlığı beş para etmez kalkmış sana adamlıkdan bahsediyor” , “Atatürke sığınan senin gibi o kadar çok karaktersiz varki başkomutanımız atatürkümüz seni bilse adam yerine koymaz haberin olsun düzenbaz arif” , “Karaktersiz hep böyle adamın yapısında var #bankamatikarif” şeklinde paylaşım yapıldığını ve şüpheli hakkında, “şüphelinin sosyal medya hesaplarında, adının … olduğu, …-… yaşadığı, … olduğu, 2015-2017 yıllarında Memteks isimli firmada, sonrasında ise … isimli firmada çalıştığı…” şeklinde kimliğini tespite yarayabilecek bilgilerin verilmiş olduğunun anlaşılması karşısında, söz konusu sosyal medya hesabı ile ilgili açık kaynak araştırması yaptırılması, şüphelinin kimlik bilgilerinin tespiti durumunda savunmasının alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, soruşturmanın genişletilmesine karar verilmesi yerine, yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
CMK’nın 160/1. maddesinde, “Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hali öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.”, 160/2. maddesinde “Cumhuriyet Savcısı, maddi gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adli kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.” 170. maddesinin 2. fıkrasında, “Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı, bir iddianame düzenler. 172. maddesinin 1. fıkrasında, “Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir.” hükümleri düzenlenmiştir.
Kovuşturmaya yer olmadığına dair kararı itiraz üzerine inceleyen mahkeme, kamu davası açılması için yeterli şüpheyi uyandıracak deliller bulunmaması durumunda itirazın reddine, yeterli şüpheyi uyandıracak deliller bulunması durumunda itirazın kabulüne veya eksik soruşturma nedeniyle soruşturmanın genişletilmesine karar verebilecektir.
CMK’nın 170/2. maddesine göre kamu davası açılabilmesi için soruşturma aşamasında toplanan delillere göre suçun işlendiğine dair yeterli şüphe bulunması gerekir. Suç ihbar veya şikayeti yoluyla soruşturma yaparak maddi gerçeğe ulaşma yükümlülüğü ve yetkisi bulunan Cumhuriyet savcısı, soruşturma sonucunda elde edilen delilleri değerlendirerek kamu davası açmayı gerektirir nitelikte yeterli şüphe olup olmadığını takdir edecektir. Ancak soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısının delil değerlendirmesiyle, kovuşturma aşamasında hakimin delilleri değerlendirmesi birbirinden farklı özelliklere sahiptir. CMK’nın 170/2. maddesine göre soruşturma aşamasında toplanan deliller kamu davası açılması için yeterli şüphe oluşturup oluşturmadıkları çerçevesinde incelemeye tabi tutulurken, kovuşturma aşamasında, isnat edilen suçun işlenip işlenmediği hususunda mahkumiyete yeter olup olmadığı ve tam bir vicdani kanaat oluşturup oluşturmadığı çerçevesinde değerlendirilmektedir.
İnceleme konusu somut olayda, müştekinin, açık kimliği belirli olmayan “…” isimli şahsın müştekiye … isimli sosyal paylaşım sitesinde hakaret ettiğinden bahisle şikayetçi olduğu, müşteki vekilinin şikayet dilekçesinde şüpheli hakkında, “şüphelinin sosyal medya hesaplarında, adının … olduğu, …-… yaşadığı, … olduğu, 2015-2017 yıllarında Memteks isimli firmada, sonrasında ise … isimli firmada çalıştığı…” şeklinde kimliğini tespite yarayabilecek bilgilerin verilmiş olduğunun anlaşılması karşısında, şüphelinin tespitine yönelik olarak ilgili kurumlardan araştırma yapılması, CMK’nın 172/1. maddesindeki, kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinin somut olayda mevcut olmadığı, dolayısıyla şüphelinin tespitine yönelik olarak gerekli tüm soruşturma işlemleri yapıldıktan sonra, şüphelinin tespiti halinde iddianame düzenlenmesi, tespit edilemediği takdirde ise daimi arama kararı alınarak dava zamanaşımı süresince soruşturmaya devam edilmesi gerektiğinden, merciince itirazın kabulüne karar verilmesi yerine reddedilmesi hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma istemi doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- … 6. Sulh Ceza Hâkimliğinin 24/02/2021 tarihli ve 2021/644 değişik … sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- CMK’nın 309. maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na TEVDİİNE, 01/06/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.