YARGITAY KARARI
DAİRE : 4. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2020/19829
KARAR NO : 2021/3285
KARAR TARİHİ : 08.02.2021
Kasten basit yaralama ve hakaret suçlarından suça sürüklenen çocuk …’in, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 86/2, 86/3-b, 125/1, 125/4, 31/2 (2 kez), 62 (2 kez) ve 52/2. (2 kez) maddeleri uyarınca 1.500,00 ve 860,00 Türk lirası adlî para cezaları ile cezalandırılmasına ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair … Ağır Ceza Mahkemesinin 04/02/2016 tarihli ve 2014/225 esas, 2016/44 sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii … 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 28/04/2016 tarihli ve 2016/322 değişik iş sayılı kararını müteakip, suça sürüklenen çocuğun denetim süresi içerisinde 22/09/2017 tarihinde kasıtlı bir suç işlemesi nedeniyle hükmün açıklanması ile suça sürüklenen çocuğun 5237 sayılı Kanun’un 86/2, 86/3-b, 125/1, 125/4, 31/2 (2 kez), 62 (2 kez) ve 52/2. (2 kez) maddeleri uyarınca 1.500,00 ve 860,00 Türk lirası adlî para cezaları ile cezalandırılmasına ve adlî para cezalarının ödenmemesi halinde hapis cezasına çevrileceğinin ihtarına ilişkin … Ağır Ceza Mahkemesinin 17/12/2019 tarihli ve 2019/519 esas, 2019/533 sayılı kararını kapsayan onaylı dosya sureti incelendi.
İstem yazısında:
“Dosya kapsamına göre;
1-Suça sürüklenen çocuk hakkında nitelikli yağma suçundan da kamu davası açıldığı, yürütülen kamu davası sonunda adı geçen suça sürüklenen çocuk hakkında nitelikli yağmadan dönüşen etkili eylem suçundan tek hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, yağma suçundan beraat kararı verildikten sonra, ayrıca kasten yaralama suçundan mahkumiyet kararı verilerek iki kesin hüküm doğuracak şekilde karar verilmesinde,
2-5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 106/4. maddesi uyarınca suça sürüklenen çocuk hakkında hükmedilen adlî para cezasının ödenmemesi halinde hapis cezasına çevrilemeyeceği gözetilmeden, yazılı şekilde ödenmeyen adlî para cezasının hapse çevrileceğinin ihtarına karar verilmesinde;
3-Suça sürüklenen çocuğun üzerine atılı 5237 sayılı Kanun’un 86/2 ve 86/3-e maddelerinde düzenlenen basit yaralama suçunun 02/12/2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6763 sayılı Kanun ile değişik 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. maddesine göre uzlaşma kapsamında kaldığı anlaşılmakla, suça sürüklenen çocuk ile katılan arasında 6763 sayılı Kanun ile değişik 5271 sayılı Kanun’un 253 ve 254. maddeleri gereğince uzlaştırma işlemi yapılması için dosyanın her iki suç yönünden uzlaştırma bürosuna gönderilmesi, uzlaştırma girişiminin başarısızlıkla sonuçlanması halinde yargılamaya devamla hüküm kurulması gerekirken, yargılamaya devamla yazılı şekilde karar verilmesinde; isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
I-Hukuksal Değerlendirme:
A-Bir Numaralı Talep Açısından:
Suça sürüklenen çocuk hakkında, yaralama ve hakaret suçlarından Asliye Ceza Mahkemesi nezdinde kamu davası açıldığı, aynı olay kapsamında yağma suçundan da ayrıca Ağır Ceza Mahkemesi nezdinde kamu davası açıldığı, her iki dosyanın Ağır Ceza Mahkemesince birleştirilmesine karar verildiği ve yargılamanın Ağır Ceza Mahkemesince yapıldığı, yürütülen kamu davası sonunda, suça sürüklenen çocuk … hakkında yağma ve yaralama suçlarından tek hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, yağma suçundan beraat kararı verildikten sonra, ayrıca yaralama suçundan mahkumiyet kararı verilerek sanığın aynı eylemi hakkında, eylemin bölünerek iki ayrı hüküm doğuracak şekilde karar verilmesi hukuka aykırı görülmüştür.
B-İki Numaralı Talep Açısından:
5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 106. maddesinde adli para cezasının nasıl infaz edileceğine yönelik düzenlemeler mevcuttur. Buna göre somut olay ile ilgili:
Birinci fıkrası: “Adlî para cezası, Türk Ceza Kanununun 52 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen usule göre tayin olunacak bir miktar paranın Devlet Hazinesine ödenmesinden ibarettir.” hükmünü,
İkinci fıkrası: “Adlî para cezasını içeren ilâm Cumhuriyet Başsavcılığına verilir. Cumhuriyet savcısı otuz gün içinde adlî para cezasının ödenmesi için hükümlüye 20 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca bir ödeme emri tebliğ eder.” hükmünü,
Üçüncü fıkrası: “Hükümlü, tebliğ olunan ödeme emri üzerine belli süre içinde adli para cezasını ödemezse, Cumhuriyet savcısının kararı ile ödenmeyen kısma karşılık gelen gün miktarı hapis cezasına çevrilerek, hükümlünün iki saat çalışması karşılığı bir gün olmak üzere kamuya yararlı bir işte çalıştırılmasına karar verilir. Günlük çalışma süresi, en az iki saat ve en fazla sekiz saat olacak şekilde denetimli serbestlik müdürlüğünce belirlenir. Hükümlünün, hakkında hazırlanan programa ve denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerilerine uymaması hâlinde, çalıştığı günler hapis cezasından mahsup edilerek kalan kısmın tamamı açık ceza infaz kurumunda yerine getirilir.” hükmünü,
Dördüncü fıkrası: “Çocuklar hakkında hükmedilen adlî para cezasının ödenmemesi hâlinde, bu ceza hapse çevrilemez. Bu takdirde onbirinci fıkra hükmü uygulanır.” hükmünü ve son olarak
On Birinci fıkrası: “İnfaz edilen hapsin veya kamuya yararlı işte çalışmanın süresi, adlî para cezasını tamamıyla karşılamamış olursa, geri kalan adlî para cezasının tahsili için ilâm, Cumhuriyet Başsavcılığınca mahallin en büyük mal memuruna verilir. Bu makamlarca 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre kalan adlî para cezası tahsil edilir.” hükmünü ihtiva etmektedir.
Buna göre ödenmeyen adli para cezasının hapis cezasına çevrileceği kuralı, suça sürüklenen çocuklar için uygulanamayacaktır. Somut olayda, suça sürüklenen çocuk hakkında kurulan mahkumiyet hükümlerinde, ödenmeyen adli para cezalarının hapis cezalarına çevrileceğine karar verilmesi hukuka aykırıdır.
C-Üç Numaralı Talep Açısından:
Suça sürüklenen çocuğun üzerine atılı 5237 sayılı Kanun’un 86/2 ve 86/3-b maddelerinde düzenlenen basit yaralama suçunun, suç tarihinde uzlaşma kapsamında olmadığı, ancak, 02/12/2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6763 sayılı Kanun ile değişik 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. maddesine göre uzlaşma kapsamına alındığı anlaşılmakla, suça sürüklenen çocuk ile katılan arasında 6763 sayılı Kanun ile değişik 5271 sayılı Kanun’un 253 ve 254. maddeleri gereğince uzlaştırma işlemi yapılması için dosyanın her iki suç yönünden uzlaştırma bürosuna gönderilmesi, uzlaştırma girişiminin başarısızlıkla sonuçlanması halinde yargılamaya devamla hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hukuka aykırıdır.
II-Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1-Hakaret ve yaralama suçlarından suça sürüklenen çocuk … hakkında, … Ağır Ceza Mahkemesinin, 17/12/2019 tarihli ve 2019/519 esas, 2019/533 sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca, BOZULMASINA,
2-CMK’nın 309/4-b maddesi gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı’na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na TEVDİİNE, 08/02/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.