YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/797
KARAR NO : 2023/1108
KARAR TARİHİ : 11.04.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/108 E., 2022/335 K.
DAVA TARİHİ : 29.12.2010
KARAR : Davanın kısmen kabulü
KARAR DÜZELTME İSTEYEN : Davalı vekili
Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Davalı vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı şirket; davalıya bağlı birim olan Döner Sermaye İşletme Müdürlüğünce 02.07.2010 tarihinde 2010/72887 numaralı ihale kapsamında Merkezi Depo Kangazı Analiz Cihazı+ Elektrolit (NA-K-Ca) Glikoz Laktat Analiz Cihazı alımı yapıldığını, yapılan açık ihale usulü kapsamında 25/10/2010 tarihinde 15.000 hastanın kan gazı testini yapmak üzere 57.750,00 TL bedelle taraflar arasında sözleşme
akdedildiğini, sözleşmede bahsi geçen cihazlardan birinin hastane yoğun bakım ünitesinde, bir diğerinin ise kalp damar cerrahisi servisinde kullanıldığını, sözleşmede belirtilen tüm edimlerin şirketçe yerine getirildiğini, ancak akdedilen sözleşmenin teslimine ilişkin kısımlarının davalı tarafça yerine getirilmediğini, ardından tek taraflı olarak sözleşmenin feshi yoluna gidildiğini, cihazların, lüzumlu ve sözleşmede belirtilen birimlere şirket tarafında tüm masrafları karşılanarak kurulduğunu, personelce cihazlarda yüzlerce test yapıldığını ancak cihaz ve eklentilerinin geçici olarak tesliminin komisyon tarafından yapıldığını ve bunun sonucunda cihazların kat’i alımının gerçekleşmediğini, cihazın eksiksiz ve kusursuz çalıştığının Sivas 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/126 D.İş. Sayılı dosyası ile tespit edildiğini, sözleşmede bahsi geçen 15.000 testten 5.000’inin de yapıldığını, ihale konusu cihazların yurtdışı menşeli olup ithalatını gerçekleştiren firmadan kiralanmak suretiyle temin edildiğini ve kira bedeli ödendiğini, akdedilen sözleşmede bahsi geçen cihaza ait olan eklerden olan, teslim edilmeyen ve çalışmadığı iddia edilen cihazlarda yapılan testlerde kullanılan 11 adet solüsyon bedeli 17.591,53 TL, ihale sürecinde harcanan 762,00 TL sözleşme karar pulu ödemesi masrafı, irat kaydedilen 3.465,00 TL kati teminat bedeli, cihazın ilgili kurum bünyesinde kaldığı sürelerin kira bedeli olan 14.000,00 TL, yapılan 5000 test bedeli olan 19.250,00 TL, teknik servis elemanı olarak çalıştırılan çalışana ödenen maaş ve sigorta bedeli olarak 6.000,00 TL olmak üzere toplam 61.068,53 TL maddi, davacı şirketin ticari itibarının zedelenmesi nedeniyle 20.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 81.068,53 TL zararın sözleşmenin akdedildiği 25.08.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, davacının şartnameye uygun mal teslim etmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 02.02.2015 tarihli ve 2014/17386 E., 2015/2189 K. sayılı kararıyla; tespit raporuna göre hüküm kurulamayacağından, Mahkemece tarafların iddialarının değerlendirilmesi amacıyla uzman bilirkişiler aracılığıyla dosya üzerinde veya gerektiğinde cihazlar üzerinde keşif yapılarak, inceleme yaptırılması ve hüküm kurmaya elverişli rapor alınarak sonuca göre hüküm tesisi gerektiği belirtilerek karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1.Bozmaya uyan Mahkemece davanın kısmen kabulüne, 51.245,63 TL maddi tazminat ile 20.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 03.10.2022 tarihli 2022/5865 E., 2022/7202 K. sayılı kararı ile, kararın gerekçesiz olduğu belirtilerek karar bozulmuştur.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, davalı kurumun taraflar arasındaki sözleşmeyi feshetmesinin haksız olduğu, bu sebeple davacının haksız fesih nedeniyle uğradığı zararın tazimini talep edebileceği, dosya kapsamındaki hesap bilirkişisi tarafından davacı şirketin zararına ilişkin yapılan hesaplamaların hükme esas alındığı gerekçesiyle, 51.245,63 TL maddi tazminat ile 20.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 03.10.2022 tarihli ve 2022/5865 E., 2022/7202 K. sayılı kararı ile, davalının sair temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra manevi tazminata hükmedilmesinin yasaya aykırı olduğu belirtilerek karar davalı yararına bozulmuştur.
VI. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davalı vekili; dosyadaki tutanaklardan cihazların ne kadar sık arızalandığı ve doktorların çaresiz kaldığının anlaşıldığını, cihazların bir süre denendiğini, ancak sık arıza yapması nedeniyle resmi kabulünün yapılmadığını, davacı şirket hakkında 735 sayılı kanun uyarınca 1 yıl yasaklama kararı verildiğini, yasaklama kararının iptali istemiyle davacı tarafından açılan davanın reddedilerek kararın Danıştay tarafından onandığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında imzalanan cihaz teminine ilişkin sözleşmenin idare tarafından tek taraflı feshi nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararların tazminine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.Taraflar arasında imzalanan 25.10.2010 tarihli “Merkezi Depo Kangazı Analiz Cihazı+ Elektrolit (NA-K-Ca) Glikoz Laktat Analiz Cihazı Alımı”na dair sözleşme.
2. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 48 inci maddesi “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir. Devlet, özel teşebbüslerin milli ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirleri alır.” şeklindedir.
3. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 26 ncı maddesi (818 sayılı Borçlar Kanununun 19 uncu maddesi.) “Taraflar, bir sözleşmenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilirler.” şeklindedir.
3. Değerlendirme
Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporlarında davaya konu cihazların çalışır vaziyette olduğu tespiti dikkate alındığında, davalı kurumun taraflar arasındaki sözleşmeyi feshetmesinde haklı sebebe dayandığını ispatlayamadığı, bu durumda haksız feshin sonuçları gereğince davacının uğradığı maddi zararının tazmini gerektiği gözetildiğinde davalı vekilinin karar düzeltme talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Karar düzeltme talebinin REDDİNE,
Aşağıda yazılı para cezasının karar düzeltme isteyen davalıya yükletilmesine,
11.04.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.