YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2862
KARAR NO : 2023/1793
KARAR TARİHİ : 06.06.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1693 E., 2022/872 K.
DAVA TARİHİ : 01.12.2016
KARAR : Davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/215 E., 2020/198 K.
Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; iş yeri vasfındaki taşınmazını kiralayan kiracının ortağı olan Mehmet Siraç Karatepe adına elektrik aboneliği yaptırıldığını, abonenin borcunu ödemediğini, ilgili kuruma başvururak elektrik aboneliğinin adına devredilmedisini talep ettiğini ancak kabul edilmediğini, önceki abone ile herhangi bir ilişkisi bulunmadığını, kendisine abonelik verilmemesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, taşınmazın elektriği olmadığından lokontacılık faaliyetinin durduğunu ileri sürerek, davalı tarafından yaratılan muarazanın giderilmesini ve adına abonelik tesisine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; talebin önceki aboneyi borçtan kurtarmaya yönelik bir iradeyi barındırdığından kabul edilmediğini, kira sözleşmesinin muvazaalı işleme konu edildiğini, taşınmazın kiralandığına ilişkin beyanname, vergi ödemesi gibi belgeler sunulmadığını, davacı ile abone sahibi arasında gerçek bir kira ilişkisi bulunmadığını beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; keşif ve bilirkişi giderini yatırması için davacı tarafa kesin süre verildiği, davacı tarafın dayandığı kira sözleşmesi, abonelik tesisi istenen yerin varlığı, hukuki ve fiili durumu ile dosya kapsamına kazandırılan kayıt ve belgelerin abonelik tesis edilen mahalle uygulanması ve taraf iddia ve savunmanın değerlendirilmesi bakımından keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği, davacının keşif yapılmasını gerektirir bir hususun olmadığına ilişkin beyanda bulunulmak suretiyle verilen kesin süre içerisinde keşif ve bilirkişi masraflarını yatırmadığı, bu sebeple HMK’nın 324 üncü maddesi gereği davacının, keşif ve bilirkişi deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılması gerektiği, dosya kapsamına sunulan kayıt ve belgeler ile mevcut delil durumunun, davacının, davasını ispata yeterli olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı; dosyaya tüm delil ve belgeleri sunmasına rağmen verilen kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, işleticinin sarf ettiği elektrik bedelinin kendisine mal edilmesinin mağduriyetine sebebiyet verdiğini ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın, davacının maliki olduğunu iddia ettiği iş yerine elektrik aboneliği tesis edilmesi talebiyle açıldığı, tapu kayıtlarına göre dükkan vasfındaki taşınmazın 2003 yılından beri davacı adına kayıtlı olduğu, dava dışı abone adına vergi kaydının bulunduğu, kira sözleşmesinin de yine abone tarafından vergi dairesine sunulduğu, abonenin iş yerinin terkinin 2018 yılında olduğu, davacının geçici aboneliğinin tesis edildiği, işyeri açma ve çalışma ruhsatının da 2019 yılında davacı adına oluşturulduğu, yine celp edilen vergi kayıtlarından dava dışı abonenin vergi kaydı başlangıç tarihi ile abonelik başlangıç tarihinin kira sözleşmesi ile uyumlu olduğu, belirtilen adreslerde de dükkan numarasının aynı olduğu; davacının abonelik başvurusunun reddinde davalı tarafından da herhangi bir gerekçeye yer verilmediği, davacı ile dava dışı abone arasında muvazaa olduğuna ilişkin dosyada bir delilin bulunmadığı, abonelik tesis talep edilen adreste davaya konu işyerinin bulunduğu, yerin eski tapu kayıtları ile sonraki tapu kayıtları, vergi kayıtları, abonelik kayıtları itibariyle herhangi bir muğlaklık bulunmaması karşısında davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken
aksine düşünce ile davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle; davacının istinaf talebinin kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında hüküm tesisi ile davanın kabulüne, davacı adına elektrik aboneliği tesisine, muarazanın bu şekilde giderilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının yeni bir abonelik sözleşmesinin tesisi talep ettiği ancak bu talebin altında önceki aboneyi borçtan kurtarmaya yönelik bir iradeyi barındırdığından kabul edilmediğini, davalı şirketin abonelik tesislerinde şirket prensipleri oluşturarak her aboneye eşit ve adil bir hizmet sağlanması için çabaladığını, gerekli araştırmalar yapılmadan davanın kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürerek, temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, elektrik abonelik sözleşmesinin tesisine yönelik muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Abonelik sözleşmesi tüketici ile satıcı-sağlayıcı arasında yapılır. Yapılan sözleşmenin niteliğine göre kural olarak bütün sözleşmelerde geçerli olan sözleşmenin nispiliği ilkesi uyarınca, yapılan sözleşme sadece taraflar arasında hüküm ve sonuç doğurur.
2. Yargıtayın yerleşik uygulamasına göre; önceki kiracının veya mal sahibinin elektrik, su, telefon, doğalgaz abonelikleri nedeniyle ödenmemiş fatura bedellerinin yeni aboneden talep edilmesi mümkün değildir.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile yukarıda yer verilen hukuk kurallarına, temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.