YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/205
KARAR NO : 2023/1544
KARAR TARİHİ : 23.05.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1742 E., 2022/1215 K.
DAVA TARİHİ : 06.12.2021
KARAR : Davanın reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 12. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/837 E., 2022/454 K.
Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; yükümlülüklerini yerine getirmeyen dava dışı kiracılarına davalı noterden ihtarname çektiklerini, ancak davaya konu 11.11.2019 tarihli ve 24720 ile 24723 yevmiye numaralı ihtarnamelerin muhataplarına tebliğ edilemediğini öğrendiklerini, davalı noterden yeniden tebligat çıkarılmasını istediklerinde, davalının haksız ve yersiz olarak yeniden ücret talep ettiğini, başka bir noterden ihtarname çekmek zorunda kaldıklarını, maddi ve manevi zarara uğradıklarını ileri sürerek; uğradıkları zararın davalıdan tazminini talep etmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı; tarafınca düzenlenen davaya konu 11.11.2019 tarihli ve 24723 ile 24720 yevmiye numaralı ihtarnamelerin davacının talebi üzerine muhatapların üç ayrı adresine tebliğe çıkarıldığını, bu üç adresten ikisine tebligat yapılmasına rağmen, diğer adrese çıkarılan tebliğin bila iade edildiğini, bunun üzerine davacının bu kez farklı bir muhataba yeni bir ihtarname çıkarmak istediğini, hazırlanacak olan yeni ihtarname metni için noter masrafı ile tebligat ücreti, iade edilen tebligat için ise yalnızca tebligat ücreti ödenmesi gerektiğini davacıya ifade ettiğini, ancak davacının ücret ödemek istemediğini, noterde olay çıkardığını, kendisini şikayet edeceğini söyleyerek olay anını kamera kaydına aldığını, yaşanan olaylar nedeniyle polis çağırmak zorunda kaldığını, kendisinin herhangi bir hukuka aykırı eyleminden bahsedilemeyeceğini, tarafına kusur atfedilemeyeceğini, açılan davanın haksız ve dayanaksız olduğunu, ihtarname tarihi dikkate alındığında davanın zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının isteği üzerine davalı noterden çekilen üç ayrı ihtarnameden birinin iade edilmesi üzerine, davacı tarafın muhataplarına yeniden tebligat çıkarılmasını istediği sabit olup, davalı tarafından noter masrafı ve tebligat ücreti talep edilmiş olmasında usul ve kanuna aykırılık bulunmadığı, davacının ücret ödemek istememesinde haklı bir gerekçe bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılar istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar; davalının haksız eylemi ile zarara uğradıklarını, davanın kabulü gerektiğini ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle, davacıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılar temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar; istinaf dilekçesinde ileri sürdükleri sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, haksız fiilden kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Doğrudan doğruya kanundan doğan borç ilişkilerinin en önemlisi, ” haksız fiilden doğan borç ilişkileri” dir. Haksız fiili düzenleyen kurallar sorumluluk hukukunu oluşturur. Dolayısıyla, geniş anlamda haksız fiil kavramı, hem kusur sorumluluğunu, hem de kusursuz sorumluluğu içerir.
2. Noterin hukukî sorumluluğunun söz konusu olabilmesi için, sorumluluğun unsurlarını teşkil eden fiil, hukuka aykırılık, zarar ve illiyet bağının bulunması gerekmektedir.
3. Öncelikli koşul; Noterlik Kanunu’nun 162. maddesi anlamında bir yapma ya da yapmama fiilinin bulunmasıdır. Buradaki fiil, işlemin usulüne uygun olarak yapılmaması, eksik yapılması ya da hatalı yapılması anlamında olabilir.
4. İkinci koşul; zararlı sonucun hukuka aykırı bir eylemle meydana gelmesidir. Hukuka aykırılık, hukuka uygunluk sebeplerinin bulunmaması hâlinde, başkalarına zarar vermeyi yasaklayan ya da doğacak bir zararlı sonucun doğmasını önlemek üzere bir davranışı emreden hukuk kurallarına aykırı her tür davranıştır.
5. Noterin, noterlikte yapılan bir işlem nedeniyle meydana gelecek zarardan sorumlu olabilmesi için, kendisinin ya da yanında çalışan kişinin eylemi hukuka uygunluk sebeplerini taşımayan hukuka aykırı bir eylem olmalı, emredici hukuk kurallarına aykırı, başkasına zarar verici eylemleri yasaklayan, hukuk normuyla çatışan bir fiil olmalıdır. Burada, doğrudan veya dolaylı olarak kişilerin mal ve şahıs varlıklarını koruma amacı güden yazılı ya da yazılı olmayan emredici davranış kurallarının ihlâli söz konusudur.
6. Üçüncü koşul; hukuka aykırı fiille meydana gelmiş bir zararın varlığıdır. Eğer, zarar doğmamışsa, sorumluluk da söz konusu olmayacaktır. Ancak, burada söz konusu olan geniş anlamda zarardır. Kişinin hem mal hem şahıs varlığında meydana gelecek bir eksilmenin söz konusu olması zorunludur. Ayrıca, mal varlığında meydana gelen zararı, hem fiili zarar hem de yoksun kalınan kâr şeklinde anlamak gerekir.
7. Noterin doğan zarardan sorumlu olabilmesinin son şartı ise; meydana gelen zarar ile hukuka aykırı fiil arasında uygun illiyet bağının bulunmasıdır. İlliyet bağı, zarar ile hukuka aykırı fiil arasında bir neden – sonuç ilişkisinin bulunmasına denir.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunmalarına ve dayandıkları belgelere, yukarıda yer verilen hukuk kurallarına, davalı noterin yapacağı her bir yeni işlem için mevzuat gereği ücret talep etmiş olmasında hukuka aykırı bir yön bulunmamasına, dolayısıyla tazminatı gerektirecek haksız bir fiilin varlığından söz edilemeyecek olmasına, temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacıların temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz karar harcının temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.