YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/183
KARAR NO : 2023/1618
KARAR TARİHİ : 25.05.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gazinatep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/320 E., 2022/1524 K.
DAVA TARİHİ : 03.11.2017
KARAR : Davanın reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Elazığ 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/384 E., 2018/380 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince 21.10.2022 tarihli ek karar ile temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar verilmiştir.
Ek karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, ek karara yönelik temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
Dosya içeriğine göre; davacı tarafından hakkında 8.000 TL cezai şart tahsili ve uyarı cezası verilmesine dair 16.08.2017 tarihli Kurum kararınının dava edildiği anlaşıldığından Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın kesinlik sınırının altında kaldığından söz edilemeyecektir. Bu durumda, temyiz dilekçesinin miktardan reddine ilişkin 21.10.2022 tarihli ek kararın kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkiline ait hastaneye 2016 yılı Sosyal Güvenlik Kurumu özel sağlık hizmeti sunucularından sağlık hizmeti satın alım sözleşmesi’nin 12.15 inci maddesi uyarınca 16.08.2017 tarihinde 8.000 TL cezai şart tahsili işlemi uygulandığını, cezanın sebebinin … isimli sigortalıya yapılması gereken BT abdomen alt, BT abdomen üst tetkikleri için kullanılması gereken ultravist adlı kontrast maddenin Kuruma, hastane ve eczane tarafından iki kez faturalandırılması olduğunu, ancak hastanenin bu faturalandırmada kastının bulunmadığını, hastanedeki cihazın bakımda olması sebebiyle El-Tıp Eğitim Sağlık A.Ş. ile yapılmış olan sözleşme çerçevesinde … isimli sigortalıyı El-Tıp A.Ş.’ye yönlendirmeleri üzerine … isimli hastanın tedavisi için ilacının yazılmış olduğu ancak yanında götürmediği için El-Tıp A.Ş. Tarafından 2. kez ilaç istendiğini ve sağlık hizmetinin verildiğini bu nedenle 16.08.2017 tarihli, 8.000 TL meblağlı cezai şarta ilişkin muarazanın men’i ile müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; uygulanan Kurum işleminin yerinde olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kullanılan kontrast maddenin aynı tetkik işlemi için 1 kez fatura edilmesi gerekirken ayrıca 2 kez mükerrer olarak davacı hastane tarafından Kuruma fatura edildiği, davacıya davalı Kurum tarafından uygulamaya koyulan 2016 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu özel sağlık hizmeti sunucularından sağlık hizmeti satın alım sözleşmesinin 12.15 inci maddesi gereği 8.000 TL cezai şart işlemi tesisinin mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; verilen ceza ve uyarma kararının haksız olarak verildiğini, yerel mahkemenin cezai yaptırım kararını değerlendirdiği ancak uyarma cezasına ilişkin herhangi bir değerlendirme yapmadığını, Ultravist adlı ilacın önce davacıya ait hastane tarafından reçete edildiğini ve hastaya ilaç teslim edildiğini ve BT makinesi arızalı olduğundan anlaşmalı oldukları Elazığ El-Tıp merkezine hastanın gönderildiğini, giden hastanın beraberinde Ultravist adlı ilacı götürmediğinden ötürü hastaneden bu kontrast maddenin tekrar istendiğini ve eczaneden bu ilacın tekrar alındığını, bu nedenle mükerrer olarak ilacı reçete edenin davacı hastane değil eczane olduğunu, kusurun ise sağlık kuruluşu olan hastane veya eczanede olmayıp, ilacı yanında götürmeyi unutan ve hastaneden ilacı kendisine verdiklerini söylemeyen hasta …’nin olduğunu, ayrıca ilacın 2. kez alınmasında kusuru olan tarafın Elazığ Hayat Hastanesi’ne bağlı El-Tıp görüntüleme merkezi olduğunu, sözleşmeye ve yönetmeliğe göre bu suçun oluşması ve hastaneye ceza uygulanabilmesi için kasıt unsurunun gerekli olduğunu, dosya kapsamında bulunan raporda da; yapılan işlem sayısı ve işlem tutarları değerlendirildiğinde, yapılan usulsüz faturalandırmanın niteliğine bakıldığında yapılan eylemin kasıt unsuru taşımadığından Kurum işleminin iptaline karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek, davanın reddine dair İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili dilekçesinde; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının sağlık hizmeti sunmadığı halde Kuruma faturalandırma yaptığı gerekçesiyle Kurum tarafından hakkında uygulanan cezai işlemin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 2016 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu özel sağlık hizmeti sunucularından sağlık hizmeti satın alım sözleşmesinin 12.15 inci maddesi şu şekildedir;
” Sağlık hizmeti sunulmadığı halde sağlık hizmetinin Kuruma fatura edildiğinin tespiti halinde, sözleşmenin (14.14) numaralı maddesine göre hesaplanacak aylık ortalama tutarı;
• 100.000 TL (dahil) ye kadar olan sağlık hizmeti sunucuları için 2.000 TL,
• 100.001 TL – 500.000 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 4.000 TL,
• 500.001 TL – 1.000.000 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 6.000 TL,
• 1.000.001 TL – 2.000.000 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 8.000 TL,
• 2.000.001 TL ve üzeri olan sağlık hizmeti sunucuları için 10.000 TL,
tutarından az olmamak üzere, her bir takip için sunulmayan hizmet bedelinin toplamının 5 (beş) katı tutarında ceza koşulu uygulanır ve tespit edilen fiiller açıkça belirtilmek suretiyle SHS’ye tebliğ edilir. “
3. Değerlendirme
Davacı hastanenin … isimli SGK mensubu hastanın bilgisayarlı tomografisinin çekilmesine karar verdikten sonra hastaya içmesi gereken kontrast maddeyi içeren ilacı teslim edip hastanedeki tomografi cihazının bozuk olması nedeniyle anlaşmalı olduğu El-Tıp Eğitim Sağlık A.Ş. İsimli tıp merkezine hastayı yönlendirdiği, hastanın ilacını yanında götürmemesi ve tıp merkezine ilacı aldığını beyan etmemesi üzerine tıp merkezi tarafından ilacın reçete yazılarak eczaneden teminin sağlanması nedeniyle aynı ilacın iki kez kuruma faturalandırılmış olduğu anlaşılmışsa da, ilacın mükerrer faturalandırılmasına hastanın sebep olduğu, işlemin hastane dışında bir tıp merkezinde yapılmış olması nedeniyle, davacının ikinci faturalandırmadan haberdar olamayacağı, hastanenin iki kez ilaç faturalandırması yaparak Kurumu zarara uğratma ve taraflar arasındaki sağlık hizmeti satın alma sözleşmesine aykırı davranma kastı bulunduğunun dosya kapsamına göre Kurumca ispat edilememiş olması, hastanenin sadece bir kez mükerrer faturalandırma yapmasının eyleminin sehven yapıldığını gösterdiği, davacının isteyerek gerçekleştirmediği bir eylem nedeniyle cezai yaptırım uygulanmasının hakkaniyete uygun olmayacağı dikkate alındığında davanın kabulüne karar verilerek Kurumun 16.08.2017 tarihli kararına konu cezai işlemin iptaline dair hüküm kurulması gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, Bölge Adliye Mahkemesinin temyiz dilekçesinin reddine ilişkin 21.10.2022 tarihli ek kararının KALDIRILMASINA,
2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. İlk Derece Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde davacıya iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.