YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1309
KARAR NO : 2023/1772
KARAR TARİHİ : 05.06.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2004/306 E., 2005/393 K.
DAVA TARİHİ : 02.07.2004
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir..
Belli edilen günde davacının ve davalının sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra nevakısın giderilmesi için mahkemesine geri çevrilen dava dosyası yeniden gelmekle, işin esası incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; davalının annesi ve aynı zamanda müvekkili olduğunu, Bursa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2002/532 E. sayılı şufa davasında verilen depo kararındaki 92.215.000.000 TL bedeli, davalı ile arasında imzalanan Bursa 5. Noterliğinin 05.05.2004 tarihli ve 11833 yevmiye numaralı noter satış vaadi sözleşmesi uyarınca kendisi tarafından 03.06.2004 tarihinde mahkeme veznesine yatırdığını, ancak davalının şufa davasının davalısı ile anlaşarak davadan feragat ettiğini, kendisini de vekillikten azlettiğini, davalı ile imzalanan satış vaadinin imkansız hale geldiğini belirterek 92.215.000.000 TL yatırılan bedel ile 2.320.375.100 TL noter masrafı toplamı olarak 94.535.375.100 TL’nin ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; 84 yaşında olduğunu, yaşlı olmasından ve tecrübesizliğinden faydalanarak oğlunun sözleşmeyi imzalattığını, şufa davasında davacının bedel yatırmadığını, söz konusu bedeli diğer oğlu Özer Alkaya’nın yatırdığını, Özer Alkaya tarafından davacı aleyhine aynı nedene dayalı olarak Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/415 E. sayılı dava dosyası ile dava açıldığını, davacının bir alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, tarafların anne oğul olduğu, davacının Bursa 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/532 E. sayılı şufa davasında davalı annesini avukat olarak temsil ettiği, şufa davasındaki depo bedelinin davacı tarafından yatırılması karşılığında davalının Bursa 5. Noterliğinin 05.05.2004 tarihli ve 11833 yevmiye numaralı satış vaadi ile şufa davasına konu taşınmazın 4/12 hissesinin adına tescili sonrasında davacıya satmayı vaad ettiği, ancak davalı annenin şufa davasından feragat ettiği, akdin ifasının imkansız hale geldiği, davacının ödediği depo bedelini talep etmesinin haklı olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 92.215.000.000 TL’nin (92.215 YTL) dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalından tahsiline karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı duruşmalı olarak temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı; Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/476 E. sayılı ve Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/415 E. sayılı dava dosyalarının beklenmesi gerektiğini, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, satış vaadi sözleşmesinin imkansız hale gelmesi nedeniyle ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun’un Bekletici Sorun başlıklı 165 inci maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Bir davada hüküm verilebilmesi, başka bir davaya, idari makamın tespitine yahut dava konusuyla ilgili bir hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise mahkemece o davanın sonuçlanmasına veya idari makamın kararına kadar yargılama bekletilebilir.”
2. Yargılama sırasında yürürlükte olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun bekletici soruna ilişkin Beşinci Fasıl: Hadise başlıklı 222 nci maddesi şöyledir:
“Tahkikat esnasında davaya müteallik bir mesele hakkında tahkikat hakiminden karar almak istiyen taraf bunu tetkikata mahsus celsede şifahen veya celse haricinde iki nüsha olarak vereceği arzuhal ile talep eder.”
3. Değerlendirme
Dava dosyasının incelenmesinde; Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/250 E. (eski esas 2004/476 E.) sayılı dava dosyasında davalının davacı-karşı davalı olduğu, davacının ise davalı-karşı davacı olduğu, asıl dava konusunun Bursa 5. Noterliğinin 05.05.2004 tarihli ve 11833 yevmiye numaralı noter satış vaadi sözleşmesinin iptali, karşı davanın konusunun ise Bursa 5. Noterliğinin 05.05.2004 tarih ve 11833 yevmiye numaralı noter satış vaadine konu edilen Bursa ili, Çekirge mahallesi, 4112 ada 7 parselde tapuda kayıtlı taşınmazın asıl davacı karşı davalı … uhdesindeki 4/12 hisseli tapu kaydının iptali davalı karşı davacı … adına tescili istemine ilişkin olduğu, dava dosyası ile bağlantısının bulunduğu, ancak bekletici mesele yapılmadan karar verildiği, Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/250 E. (eski esas 2004/476 E.) sayılı dava dosyasında dava dosyası ile çelişki oluşturacak şekilde “Davacı …’nun açmış olduğu Bursa 5. Noterliğinin 05.05.2004 tarihli 11883 nolu düzenleme şeklinde şatış vaadi sözleşmesinin feshine ilişkin davanın reddine, davalı-karşı davacı …’nun açtığı davanın kabulü ile Bursa 5. Noterliğinin 05.05.2004 tarih 11883 sayılı satış vaadi sözleşmesi gereği olarak Osmangazi İlçesi, Çekirge mahallesi, 4212 ada 7 parseldeki 252,57 m² yüzölçümlü taşınmazda davacı Rıfat kızı … adına kayıtlı olan 4/12 payın iptali ile davalı-karşı davacı Hüseyin ve Muazzez ‘den olmak 06.10.1947 doğumlu … adına tapuya tesciline,” karar verildiği, satış vaadi sözleşmesinin ifasının imkansız hale gelmediği, mahkeme kararı ile satış vaadine konu taşınmazın davacı adına tesciline karar verildiği ve söz konusu Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/250 E. (eski esas 2004/476 E.) sayılı dava dosyasının 25.06.2019 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
O halde mahkemece, dava dosyası ile bağlantısı olan Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2007/250 E. (eski esas 2004/476 E.) sayılı dava dosyasının kesinleştiği değerlendirilerek, ifanın gerçekleştiği gözetilip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan kararının BOZULMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
05.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.