YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/8336
KARAR NO : 2023/1207
KARAR TARİHİ : 02.05.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/859 E., 2022/2579 K.
DAVA TARİHİ : 07.03.2016
KARAR : Davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : İskenderun 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/59 E., 2021/188 K.
Taraflar arasındaki muarazanın önlenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ile davalılardan Enerjisa Toroslar Elektrik Perakende Satış A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ile davalılardan Enerjisa Toroslar Elektrik Perakende Satış A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; davalıların 02.02.2016 tarih ve 34 sayılı yazıları ile çeşitli tarihlerde tahakkuk etmiş 211.140,46 TL elektrik borcunun 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun geçici 6 ncı maddesi ve buna dayanılarak çıkarılan Genel Aydınlatma Yönetmeliğine göre ödeneceği, ödenmediği takdirde elektriğin kesileceği bildirilmiş ise de, yasa gereğince genel aydınlatmaya dayalı elektrik borcunun ilgili Bakanlık bünyesine devredilmiş bulunduğunu ileri sürerek, davalılar tarafından yaratılan muarazanın önlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı …Ş.; husumet yönünden davanın reddi gerektiğini, davaya konu borç bildirimi yazısının diğer davalı tarafından gönderildiğini, yine davaya konu faturaların da diğer davalı tarafından tahakkuk ettirildiğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Enerjisa Toroslar Elektrik Perakende Satış A.Ş; 01.01.2013 tarihinden itibaren diğer davalı ile ayrı tüzel kişilikler olduğunu, mevzuat gereği sadece bu bölgede elektrik satış işini üstlendiğini, dağıtım faaliyetinden doğan bir zararın tahsilini içeren bir dava olması sebebiyle olayla ilgisi bulunmadığını, muhatabın diğer davalı olduğunu, davacının elektrik kullanmadığını iddia ettiğini ancak buna ilişkin somut kanıt sunmadığını, bahsi geçen borcun geçmiş dönemlere ilişkin olduğunu ve herhangi bir ödeme yapılmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kaldırma kararı uyarınca alınan bilirkişi raporu doğrultusunda 26 adet aboneliğin borç miktarı olan 150.568,75 TL’nin Genel Aydınlatma Yönetmeliği kapsamında kaldığı,
kalan abonelikler yönünden ise davacı Belediyenin gerekli ayrıştırmayı yapmaksızın başvuruda bulunmuş olması nedeni ile Yönetmelik kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle; davanın davalı …Ş. yönünden davalının pasif dava ehliyeti bulunmaması nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine, davanın davalı Enerjisa Toroslar Elektrik Parekende Satış A.Ş. yönünden kısmen kabulü ile 02.02.2016 tarihli ve 2016/TS-OUT-303-216-34 sayılı borç bildirimi konulu yazısı nedeniyle 150.568,75 TL borçlu olmadığının tespiti ile bu şekilde davacı ve davalı Enerjisa Toroslar Elektrik Parekende Satış A.Ş. arasındaki muarazanın önlenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili ile davalılardan Enerjisa Toroslar Elektrik Perakende Satış A.Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; 02.04.2021 tarihli bilirkişi raporundaki 26 adet aboneliğin Aydınlatma Yönetmeliği kapsamında kaldığı geriye kaları 3 adet aboneliğin bu Yönetmelik kapsamı dışında kaldığı tespitinin hatalı olduğunu, Aydınlatma Yönetmeliği kapsamında devir işlemleri adına tüm yazışmaların yapıldığını, davalı şirketin yasal işlemleri tamamlamadığını, her ne kadar davalı …Ş. yönünden dava şartı yokluğundan usulden red kararı verilmiş ise de davalıların müteselsil sorumlu olduklarını, davalı …ye vekalet ücreti ödenmesinin kamu zararına sebep olduğunu, davanın kısmen kabulüne dair verilen Mahkeme kararının yerinde olmadığını belirterek, kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı Enerjisa Toroslar Elektrik Perakende Satış A.Ş. vekili; dava konusu faturaların genel aydınlatma kapsamında olmasının mümkün bulunmadığını, davacı … hakkında yapılan tahakkuk ve işlemlerin mevzuata uygun olduğunu, Mahkemenin gerekli tahkikatı yapmadığını, davacının ödenmeyen yüklü miktardaki elektrik borcunun ödenmesinden kurtulmak istediğini oysa tahakkuk eden tüm bedelleri ilgili mevzuat gereği ödemek zorunda olduğunu, davacı … Başkanlığının 06.12.2013 tarihinde 28 adet, 10.12.2013 tarihinde 4 adet, 30.12.2013 tarihinde 68 adet tesisin devri talebi ile ilgili yapılan yazışma ve saha çalışmaları sonucunda Genel Aydınlatma Yönetmeliği ve mevzuatta tanımlanan ayrıştırma işlemlerinin davacı tarafça yerine getirilmediğinden bu tesislerin genel aydınlatma kapsamına alınmadığını, devir işlemlerinin 15.05.2017 tarihinde gerçekleşmiş olması nedeniyle dava konusu tüm faturaların davacının sorumluluğunda olduğunu, onay tarihi öncesi enerji tüketimlerinin genel aydınlatma kapsamında değerlendirilmemesinde hukuka aykırılık bulunmadığını bildirerek, kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İlk Derece Mahkemesince kaldırma kararı sonrasında dosyanın önceki bilirkişiler dışında üç kişilik bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından sunulan rapor içeriğine göre; taraflar arasında yapılan tüm yazışmaların incelendiği, davacı tarafın Genel Aydınlatma Tesisi kapsamına alınmasına dair talebinin kanuna uygun ve tam zamanında olduğu, bu ayrıştırma işlemlerinin dağıtım şirketlerince belediyeler ve kamu kurum ve kuruluşlar nezdinde genel aydınlatma kapsamında ayrıştırılmasının sağlanması ve Tedaş Genel Müdürlüğünü temsil edecek bir yetkili tarafından kontrollerinin yapılması gerektiği, davacı tarafın 30.12.2013 tarihinde başvurduğu, yasal mevzuat hükümlerine göre 30.06.2014 tarihine kadar devir işlemlerinin tamamlanması gerektiği, 26 adet aboneliğe ilişkin 23.03.2013 ila 28.09.2015 aralığında dönemler halinde elektrik sarfiyat ve tutarlarının incelendiği, davaya konu edilen tüketim bedelinin 14.03.2013 – 31.12.2015 tarihleri arasında sarf edilen enerji bedeli olduğu, 30.06.2014 tarihinden önceki bedelin davacı … tarafından ödenmesi gerektiği, 30.06.2014 tarihinden 31.12.2015 tarihine kadarki dönem için belirlenen toplam 211.140,46 TL tüketim bedelinin 150.568,75 TL’lik kısmından davacının sorumlu tutulmaması gerektiği bildirilmiş olup, Mahkemece tespit edilen tüm olgular birlikte değerlendirilerek davanın kısmen kabulüne dair verilen kararda usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı, davacı istinaf eden ayrıca; davalı …Ş. nin de müteselsil sorumlu olduğunu ve bu davalı yönünden davanın usulden reddi ile vekalet ücreti ödenmesine karar verilmesinin kamu zararına neden olacağını bildirerek hükmü istinaf etmiş ise de; İlk Derece Mahkemesince kaldırma kararı öncesi verilen ilk kararın davacı tarafça bu yönü ile istinaf edilmediği gözetilerek usuli müktesep hak oluştuğunun kabulü ile bu yöne ilişkin istinaf sebebinin de yerinde bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili ile davalılardan Enerjisa Toroslar Elektrik Perakende Satış A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı Enerjisa Toroslar Elektrik Perakende Satış A.Ş. vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muarazanın önlenmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6446 Elektrik Piyasası Kanunu’nun geçici 6 ncı maddesine dayalı olarak çıkartılarak 27.07.2013 tarihli ve 28720 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Genel Aydınlatma Yönetmeliği’nin 5 inci maddesi “(1) Dağıtım şirketi; dağıtım bölgesindeki yerleşim yerlerinde bulunan otoyollar ve özelleştirilmiş erişme kontrollü karayolları hariç, kamunun genel kullanımına yönelik bulvar, cadde, sokak, alt-üst geçit, köprü, meydan, kavşak, yürüyüş yolu ve yaya geçidi aydınlatmasından ve bunlara ait gerekli aydınlatma ve ölçüm sistemlerinin tesis edilmesi ve işletilmesinden sorumludur. Bu sorumluluk, imar planlarında bulvar, cadde veya çıkmaz sokaklar dahil, sokak olarak belirlenen meskun yerlerin tamamını kapsar.
(2) Otoyollar ve özelleştirilmiş erişme kontrollü karayolları hariç, kamunun genel kullanımına yönelik bulvar, cadde, sokak, alt-üst geçit, köprü, meydan, kavşak, yürüyüş yolu ve yaya geçidi gibi yerler ile halkın ücretsiz kullanımına açık ve ticari faaliyette bulunulmayan kamuya ait park, bahçe, tarihî ve ören yerleri gibi halka açık yerlerin aydınlatmaları ile trafik sinyalizasyonu genel aydınlatma kapsamında değerlendirilir ve enerji giderleri genel aydınlatma kapsamında ödenir. Ticari, reklam, ilan ve benzeri amaçlı panoların aydınlatmaları ile dekoratif aydınlatmalar için harcanan enerji genel aydınlatma kapsamında değerlendirilmez.” şeklindedir.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçelere, hükme esas alınan bilirkişi raporunun denetime açık, kapsamlı, detaylı, hukuki uyuşmazlığı çözücü, yerinde tespitler içeren bir rapor olmasına göre; taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.