YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/6999
KARAR NO : 2023/2025
KARAR TARİHİ : 04.07.2023
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2779 E., 2022/479 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/24 E., 2019/253 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılardan Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılardan Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 04.07.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacılar vekili Avukat Zilşan … … ile davalı …Ş. vekili Avukat Kerem … ile davalı …Ş. vekili Avukat …’ın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00’te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; murisler …’in 18.05.2016 tarihinde balık tutmak amacıyla gittiği … Barajında balık tutma düzeneğinin standart yükseklikte olmayan elektrik nakil tellerine takılması nedeniyle elektrik akımına kapılarak yaşamını yitirdiğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacılardan … ve … için 5.000,00’… TL maddi tazminat ile tüm davacılar için toplam 200.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmişler, 14.03.2019 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini 172.925 TL’ ye yükselterek manevi tazminat taleplerini her bir davacı için 50.000,00’… TL olacak şekilde açıklamışlardır.
II. CEVAP
1. Davalı …Ş.; dava konusu olayın yaşandığı yerin … Hes Tesisi içerisinde olmadığı, bu nedenle kendisine husumet yöneltilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı DSİ Genel Müdürlüğü; olayın meydana geldiği elektrik nakil hattının davalı …ye ait olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
3. Davalı …Ş.; dava konusu olayın meydana geldiği tarih itibariyle olayın meydana geldiği hattın davalılardan Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş.ye devrinin gerçekleştiği, bu nedenle kendisine husumet yöneltilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
4. Davalı …Ş.; kazanın meydana geldiği yerin … Barajı rezervuar alanı su tutulan … içerisinde kaldığı, enerji nakil hattının mevzuata uygun olarak inşa edildiğini, tesisin bakım, onarım ve işletilmesinde bir eksiklik bulunmadığını, göletin üzerinden herhangi bir taşıt veya insanın geçmesine elverişi bulunmadığını, doluluk oranı arttığında gölet alanının daha da genişlediğini, murisin suyun derinliğinin en fazla olduğu taraftaki kıyı bandına yaklaşarak, elindeki düzeneğin ucuna bağlı ağı en derine atmak istemesi üzerine düzeneğin elektrik nakil hattına temas etmesi nedeniyle akıma kapılarak yaşamını yitirdiğini, elektrik nakil hattının yüksekliğinin Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinde belirlenen sınırlar içerisinde olduğunu, murisin ağır kusurunun olayın meydana gelmesine sebebiyet verdiğini, talep edilen manevi tazminat miktarlarının fahiş olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; alınan bilirkişi raporu doğrultusunda kazanın meydana geldiği mahaldeki enerji nakil hattının mevzuata uygun yükseklikte olmadığı, bu haliyle ölümle sonuçlanan olayın meydana gelmesinde davalı …nin %70, davacıların murisinin ise %30 oranında kusurlu olduğu, davacı eşin bu kusur oranına göre talep edebileceği destekten yoksunluk tazminatının 167.773,61 TL, davacı …’nın ise 13.343,84 TL olduğu, bu zarardan enerji nakil hattını işleten davalı …nin sorumluluğunun bulunduğu, diğer davalıların sorumluluğu bulunmadığı gerekçesiyle; davacılardan … için 167.773,61 TL maddi ve 17.500,00 TL manevi, … Mücahit için 5.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi, … … için 10.000,00 TL manevi, … için 10.000,00 TL manevi tazminatın davalı …den olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline, fazlaya ilişkin istemle diğer davalılar yönünden açılan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı …Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı …Ş. vekili; hükme esas alınan bilirkişi raporunda kusur dağılımının hatalı olduğunu, olayda vefat edenin illiyet bağını kesecek derecedeki ağır kusurunun görmezden gelindiğini, olayın baraj rezarvuar alanı içerisinde meydana geldiğini, baraj gölü içerisinde su yolu trafiği olmadığını, baraj gölüne girmenin tehlikeli ve yasak olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda olay yerinin araç geçmesine elverişli …, tarla, otlak vb. yer olarak kabulünün fahiş bir hata olduğunu, bilirkişi kurulunun keşif esnasında kendi yaptığı ölçümlere itibar etmeyerek göz kararı şekilde hesaplama yapan jandarmanın ölçümüne itibar ettiğini, vefat edenin elindeki balık tutma düzeneğinin uzunluğunun toplamda 483 cm olduğunu, enerji nakil hattının yüksekliğinin 600 cm olacağı yönündeki görüş kabul edilse dahi, bu uzunluktaki bir aparatın ortalama insan boyuyla birleştirildiği ve bel üstü hizasına kadar kaldırıldığı dikkate alındığında elektrik hattına değmesinin kaçınılmaz olduğunu, bu haliyle ölenin %100 kusurlu olması gerektiğini, davacıların murisinin kullanımı ve av sahasında bulundurulması yasak olan av aracıyla balık tutmaya çalışırken hayatını kaybettiğini, olayın iş kazası niteliğinde olmaması nedeniyle kusur raporunu düzenleyen bilirkişi kurulu raporunca olayın 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında değerlendirilmesinin hatalı olduğunu, aktüer bilirkişi raporunun da denetime ve hüküm kurmaya elverişli olmadığını, hükmedilen manevi tazminat miktarlarının fahiş olduğunu ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı …nin sorumluluğunun bir sebep sorumluluğu olan kusursuz (objektif) sorumluluk olduğu, olay mahallindeki enerji nakil hattının Yönetmelik hükümleri ile belirlenen yükseklikte olmadığının tespit edildiği, bu nedenle belirlenen kusur oranlarının dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle, davalı …Ş. vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı …Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı …Ş. vekili istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacıların murisinin elektrik akımına kapılarak vefat etmesi nedeniyle destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Tehlike sorumluluğu ve denkleştirme” kenar başlıklı 71 … maddesinin ilgili bölümü şöyledir:
“Önemli ölçüde tehlike arzeden bir işletmenin faaliyetinden zarar doğduğu takdirde, bu zarardan işletme sahibi ve varsa işleten müteselsilen sorumludur.”
2. Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği’nin “ikinci” bölümünün “Genel Hükümler” başlığı altındaki “Kuvvetli akım tesislerinin güvenliği’’ alt başlığında yer … 5 … maddesi şöyledir:
“Kuvvetli akım tesisleri her türlü işletme durumunda, cana ve mala herhangi bir zarar vermeyecek ve tehlike oluşturmayacak bir biçimde yapılmalıdır.
Herhangi bir kimsenin dikkatsizlikle de olsa yaklaşabileceği uzaklıktaki kuvvetli akım tesislerinin gerilim altındaki bölümlerine (aktif bölümler) dokunulması olanaksız olmalıdır ve ilerideki bölümlerde belirtilen emniyet mesafeleri ile koruma önlemleri sağlanmalıdır.”.
3. Aynı Yönetmeliğin “bakım ve onarım” başlıklı 27 … maddesi ise şöyledir:
“Tesislerin ve aygıtların teknik belgelerinde belirtilen aralıklarda bakım ve onarımları yapılmalıdır. Yapılan bakım ve onarımlar kalıcı bir şekilde kaydedilmelidir.”
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişki ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa yukarıda yer verilen hukuk kurallarının doğru şekilde uygulandığı, dava konusu olay nedeniyle ortaya çıkan zarardan elektrik dağıtımı gerçekleştiren davalı … şirketinin kusursuz sorumlu olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda Elektrik nakil hattını standart yükseklikte olmadığını tespit eden … ekipleri tarafından yapılan ölçümlerin esas alınmasında isabetsizlik bulunmadığı, zararlandırıcı eylemle zarar arasındaki uygun illiyet bağını kesen sebeplerinde gerçekleşmediği her ne kadar ilgili raporda 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri değerlendirilmiş ise de; derece mahkemelerince kusur belirlenmesinde bu hususun dikkate alınmadığı, olaya ilişkin sorumlulukların belirlenmesine yönelik diğer değerlendirmelerin usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 … maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
8,400 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalı …Ş.’den alınıp davacılara verilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davalı …ye yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.