YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/7110
KARAR NO : 2018/12583
KARAR TARİHİ : 10.12.2018
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki …… davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın asıl ve birleşen dava yönünden kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar vekili, adli yardım talepleri Dairemizce kabul edilen asıl dosya davalıları ve birleşen dosya davalısı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar,………’in eşi diğer davacıların………ları olan …’in 23/10/2011 tarihinde …… ilçesinde meydana gelen …… sırasında davalılardan …’a ait ve adı geçen tarafından inşa edilen binanın enkazı altında kalarak yaşamını yitirdiğini ileri sürerek,destekten yoksun kalma ……ı ile …… ve ……… vb. masraflar için davacı … lehine şimdilik 5000 TL ve diğer davacılar lehine ayrı ayrı 10.000 TL (fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla ) toplamda şimdilik 35.000 TL maddi …… ile, davacı … için 75.000 TL diğer davacılar lehine ayrı ayrı 100.000 TL toplam 375.000 TL manevi ……ın 23/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline (davalılardan diğer olabilecek sorumluların kusurlarından müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla ) karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalılar,vefat ettiği belirtilen kişinin kendilerine ait kafede bulunmadığını, …… sırasında kendilerine ait kafe ile aynı mahalle ve aynı sokakta karşılıklı olarak 5 adet kafe ve kulüp bulunduğunu , enkazların birbirine karıştığını, vefat eden kişilere ait sağlıklı bir tutanak tutulmadığını, bu nedenle vefat eden kişinin kendilerine ait kulüpte vefat etmediğini,kendilerine ait iş yerinin ruhsatlı bir yapı olduğunu , …… yönetmeliğine uygun olarak inşa edildiğini, ……in nerede ne zaman ve hangi büyüklükte olacağının ön görülemeyeceğini,23/10/2011 tarihinde …… İlçesinde meydana gelen ve ……… Rasathanesinin verilerine göre 7.2 şiddetindeki ……in yüzeysel yakınlığı da göz önünde bulundurulduğunda zararın kaçınılmaz olduğunu , meydana gelen olayda kusurlarının bulunmadığını, taleplerin fahiş olduğunu savunarak,davanın reddini istemişlerdir.
Birleşen dosyada davacılar,…… Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/108 esas numaralı dosyasında davalı …’nun da yıkılan binanın fenni sorumlusu olarak yargılandığını ve o dosyada alınan bilirkişi raporunda da kusurlu olduğunun belirtildiğini ileri sürerek,davanın kabulü ile davacılar lehine ayrı ayrı 30.000’er TL toplamda 120.000 TL manevi ……ın, davacılardan……… lehine 9.500 TL …… ve ……… gideri ile 342.872,38 TL destekten yoksun kalma ……ı toplamı 352.372,38 TL, davacı … için 20.570,96 TL destekten yoksun kalma ……ı , davacı … için 48.441,12 TL destekten yoksun kalma ……ı , davacı … için 91.846,01 TL destekten yoksun kalma ……ı olmak üzere toplam 513.230,47 TL maddi ……ın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,hükmedilecek ……lara 23/10/2011 tarihinden itibaren faiz işletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Birleşen dosya davalısı,binanın müteahhidi olmadığından kendisine kusur izafe edilemeyeceğini,……de etken faktörün …… ve …… birleşim yerlerinin olmaması olduğunu,yine tarafına kusur izafe edilecekse de müşterek ve müteselsil sorumluluğun söz konusu olamayacağını savunarak,davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davanın maddi …… yönünden kısmen kabulü ile;davacı … için hesap edilen 342.872,38 TL destekten yoksun kalma ……ı ile 5.000,00TL …… ve ……… giderinin …… tarihi olan 23/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ana dosya davalıları ile birleşen dosya davalısından müştereken ve müteselsilen (diğer olabilecek sorumluların kusurlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla ve tahsilde tekerrüre yol açmayacak şekilde) tahsili ile davacı …’e verilmesine; davacı … için hesap edilen 7.305,60 TL destekten yoksun kalma ……ının …… tarihi olan 23/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ana dosya davalıları ile birleşen dosya davalısından müştereken ve müteselsilen (diğer olabilecek sorumluların kusurlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla ve tahsilde tekerrüre yol açmayacak şekilde) tahsili ile davacı …’ya verilmesine;davacı … için hesap edilen 48.441,12 TL destekten yoksun kalma ……ının …… tarihi olan 23/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ana dosya davalıları ile birleşen dosya davalısından müştereken ve müteselsilen (diğer olabilecek sorumluların kusurlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla ve tahsilde tekerrüre yol açmayacak şekilde) tahsili ile davacı …’e verilmesine;davacı … için hesap edilen 91.846,01 TL destekten yoksun kalma ……ının …… tarihi olan 23/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ana dosya davalıları ile birleşen dosya davalısından müştereken ve müteselsilen (diğer olabilecek sorumluların kusurlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla ve tahsilde tekerrüre yol açmayacak şekilde) tahsili ile davacı …’e verilmesine;fazlaya ilişkin destekten yoksun kalma ve ……-……… gideri ……ı taleplerinin reddine;davanın manevi …… yönünden kısmen kabulü ile ; 30.000 TL
./..
-3-
manevi ……ın …… tarihi olan 23/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ana dosya davalıları ile birleşen dosya davalısından müştereken ve müteselsilen (diğer olabilecek sorumluların kusurlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla ve tahsilde tekerrüre yol açmayacak şekilde) tahsili ile davacı …’e verilmesine;15.000’er TL manevi ……ın …… tarihi olan 23/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ana dosya davalıları ile birleşen dosya davalısından müştereken ve müteselsilen (diğer olabilecek sorumluların kusurlarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydıyla ve tahsilde tekerrüre yol açmayacak şekilde) tahsili ile davacılar Ebru,Cennet ve Nur Ahmet’e verilmesine;fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiş,hüküm davacılar vekili,adli yardım talepleri Dairemizce kabul edilen asıl dosya davalıları ve birleşen dosya davalısı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava;…… nedeniyle davacıların yakınlarını kaybetmelerinden kaynaklı maddi ve manevi …… istemine ilişkindir.
Ceza mahkemesi kararlarının hukuk mahkemesindeki davaya etkisini düzenleyen Borçlar Kanunu’nun 53.maddesi hükmünde, “Hakim, kusur olup olmadığına, yahut haksız fiilin failinin temyiz kudretini haiz bulunup bulunmadığına karar vermek için ceza hukukunun sorumluluğa ilişkin hükümleri ile bağlı olmadığı gibi, ceza mahkemesinde verilen beraat kararı ile de bağlı değildir.
Bundan başka ceza mahkemesinin kararı, kusurun takdiri ve zararın miktarının tayini hususunda dahi hukuk hakimini takyit etmez.” denilmektedir. Aynı düzenleme yeni Türk Borçlar Kanununun 74.maddesi hükmünde de “Hâkim, zarar verenin kusurunun olup olmadığı, ayırt etme gücünün bulunup bulunmadığı hakkında karar verirken, ceza hukukunun sorumlulukla ilgili hükümleriyle bağlı olmadığı gibi, …… tarafından verilen beraat kararıyla da bağlı değildir. Aynı şekilde, ……nin kusurun değerlendirilmesine ve zararın belirlenmesine ilişkin kararı da, hukuk hâkimini bağlamaz.” şeklinde önceki kanuna paralel şekilde düzenlenmiştir.
Yukarıda geçen açık hüküm karşısında, ceza mahkemesince verilen beraat kararı, kusur ve derecesi, zarar tutarı, temyiz gücü ve yükletilme yeterliği, illiyet gibi esasların hukuk hakimini bağlamayacağı konusunda duraksama bulunmamaktadır. Hemen belirtilmelidir ki, hukuk hakiminin bu bağımsızlığı sınırsız değildir. Öğreti ve uygulamada hukuk hakimi, maddi olaylara ve özellikle fiilin hukuka aykırılığına ilişkin olarak ceza hakimi tarafından yapılan tespitlerle bağlıdır. Hukuk hakiminin ceza mahkemesi kararındaki maddi olgularla bağlılığının ölçüsü; beraat kararında suçun …… tarafından işlenip işlenmediğinin kesin olarak, delilleriyle tespit edilip edilmediğidir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında;davacıların eşi ve………sı olan …’in 23/10/2011 tarihinde … ili,…… ilçesinde meydana gelen …… neticesinde hayatını kaybettiği dosya kapsamı ile sabittir.Mahkemece her ne kadar müteveffanın asıl dosya davalılarına ait apartmanın altında kalarak vefat ettiği gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de,…… Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2012/271 soruşturma no’lu dosyasında müteveffa …’in de yer aldığı,bu soruşturma neticesinde ise …… Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2014/108 Esas sayılı dosyasında ……lar … ve … hakkında taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma suçundan kamu davası açıldığı,mahkemece yapılan yargılama neticesinde ise,……lardan … hakkında binanın mülkiyetini …… yolu ile kazandığı,binanın sağlamlığını kontrol ettirme noktasında bir yükümlülüğünün olmadığı ve bu nedenle cezai sorumluluğuna gidilemeyeceği gerekçesiyle beraat kararı verildiği;diğer …… …’nun ise neticeten 108.000,00 TL adli para cezası ile cezalandırıldığı ve söz konusu dosyanın henüz kesinleşmediği anlaşılmaktadır.
Eldeki davada uyuşmazlık,davacıların yakını …’in nerede öldüğünün açık ve net bir şekilde belirlenmesi noktasında toplanmaktadır.Bu noktada ise,müteveffa …’in hangi bina altında kalarak öldüğü maddi olgu olup,yukarıda bahsi geçen …… Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2014/108 Esas sayılı dava dosyasında verilen kararın bu davayı söz konusu maddi olgu yönünden etkileyeceği kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca mahkemece, yukarıdaki açıklamalara binaen …… Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2014/108 Esas sayılı dava dosyasının kesinleşmesinin bekletici mesele yapılması gerekirken,yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş,bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma nedenine göre davacılar vekili,asıl dosya davalıları ile birleşen dosya davalısının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ; Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekili,asıl dosya davalıları ile birleşen dosya davalısının sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK’nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde davacı yönünden karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10.12.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.