YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/6242
KARAR NO : 2018/13322
KARAR TARİHİ : 25.12.2018

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki …… tespit (……) davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı tarafından 30/07/2009 tarihinde hakkında …… …… tutanağı düzenlenip aleyhine … 12.İcra Müdürlüğünün Esas: 2009/20486 sayılı dosyasında ilamsız icra takibi başlatıldığını, …… …… tutanağında tesisat numarasının ……… olarak belirtildiğini ancak abone olduğu tesisat numarasının ……… olduğunu, bu tesisat numarası üzerinden davacı tarafça kendisine fatura dahi gönderildiğini, davalı tarafa borcunun bulunmadığını beyan ederek; söz konusu icra dosyasından dolayı davalıya borçlu olmadığının tespiti ile davalının % 40 oranında kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiş, 30.05.2016 tarihli dilekçesi ile açtığı davayı istirdat davasına dönüştürdüğünü belirtmiştir.
Davalı, davaya konu borcun dayanağının …… …… tutanağı olduğunu, davacının işletmekte olduğu işyerinde 30/07/2009 tarihinde …… …… tutanağı düzenlendiğini, tutulan tutanağın resmi nitelikte olup davacının …… …… tutanağının aksini ispat etmek zorunda olduğunu, açılan davanın hukuki ve yasal dayanağı bulunmadığını beyan ederek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulüne, davacının icra takibine konu faturadan dolayı davalıya 8.146,01 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hükmün davalı vekili tarafından temyizi üzerine; Dairemizin, 22.09.2014 tarihli ve 2014/5210 Esas, 2014/12270 Karar sayılı ilamı ile; davacıya iş yerine taşındığı tarih olarak kabul edilen 14.5.2009 ve 01.09.2009 son okuma tarihine ilişkin, 10.955,50 TL tutarında normal fatura düzenlendiği, davacının bu bedeli ödediği, ayrıca, 30.7.2009 tarihli …… tutanağına göre 29.7.2009 ile 30.7.2009 tarihleri arasına ilişkin olarak 12.294,47 TL …… …… bedeli tahakkuk ettirildiği anlaşılmıştır. Eldeki davada, davacı vekilinin icra dosyasına konu olan 12.294,47 TL …… bedeline ilişkin menfi tespit talebinin bulunduğu, ancak mahkemece bilirkişi raporu esas alınarak, normal fatura bedelinin dikkate alındığının anlaşıldığı, bilirkişi tarafından normal kullanıma dayalı olarak fatura bedelinin hesaplandığı ve ödenen 10.955,50 TL den çıkararak fazla ödenen fatura bedelinin bulunduğu, davalı kurumun, davacının …… kullanmaya başladığı tarihten itibaren normal fatura düzenlediği ve …… bedel tahakkuk ettirilmediği gerekçesiyle de bunu telafi etmek amacıyla yeni bir 2 günlük fatura daha düzenlemesi nedeniyle, normal fatura bedeli ve …… tahakkuku konusunda belirsizlik ortaya çıktığı görülmüştür.Bu nedenle dosyanın önceki bilirkişi dışında, yeniden konusunda uzman bir bilirkişiye verilmesi, 622 Sayılı Karar ve …… ……… Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre denetime elverişli rapor alınarak, davalı kurumun davacı taraftan isteyebileceği bedelin belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği; yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğu” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama neticesinde; davanın kabulüne, fazla ödenen 5.355,07 TL’nin istirdatına, bu miktarın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Kural olarak bozma kararına uyulmakla orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar.
Belirtilmelidir ki; bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.). Bu ilke kamu düzeni ile ilgili olup, Yargıtay’ca kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Hakimin değişmesi dahi açıklanan bu hukuki ilkeye etki yapamaz.
Dava, kayıtsız sayaç kullanıldığı iddiasıyla tutulan tutanağa istinaden tahakkuk ettirilen …… …… bedeli ile fatura bedelinin mükerrer düzenlendiği iddiasıyla borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Somut olayda, dava dosyasında davacıya tahakkuk ettirilmiş iki adet faturanın bulunduğu, birincisinin 30.07.2009 tarihli tutanağa istinaden davalı tarafından tanzim edilen 11.955,89 TL …… …… faturası, ikincisinin ise 14.05.2009-01.09.2009 tarihleri arasındaki dönem için tahakkuk ettirilmiş 10.955,50 TL normal tüketim faturası olduğu; eldeki davanın ise, …… …… tutanağına istinaden başlatılan icra takibine ilişkin açıldığı , normal tüketim faturasının icra takibi ile ilgili olmadığı anlaşılmıştır.
Hal böyle olunca, mahkemece; yukarıda açıklanan maddi olgular gözetilerek, öncelikle dosyanın önceki bilirkişi dışında, yeniden konusunda uzman bir bilirkişiye verilmesi, 622 Sayılı Karar ve …… ……… Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre denetime elverişli rapor alınarak, davalı kurumun davacı taraftan isteyebileceği …… tahakkukuna ilişkin bedelin belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK’nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25.12.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.