YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/4907
KARAR NO : 2018/12721
KARAR TARİHİ : 12.12.2018
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki ……cılık sıfatının tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; dava konusu taşınmazı önceki malikten uzun yıllar önce ……ladığını ancak daha sonra taşınmazın …… icra yolu ile davalı ……… tarafından 04/12/2010 tarihli ihale sonucu satın alındığını öğrendiğini, …… icra yoluyla iktisap eden davalı ……… ile ihale sonrası görüşme yaptığını, görüşmede eski malik ile arasında yapılan …… akdindeki koşullarla yeniden …… sözleşmesi kurulmasına karar verildiğini, …… bedelinin ödenebilmesi amacıyla davalı ……… tarafından bir hesap açıldığını ve bir kısım ödemeler yapıldığını, davalı ………nın 03/02/2011 tarihinde … 10. İcra Müdürlüğünün 2008/8113 Esas sayılı dosyasından gönderdiği tahliye emri ile dava konusu gayrimenkulün 15 gün içerisinde tahliye edilmesini ihtar ettiğini, bahse konu tahliye emrinin kanuna aykırı ve hukuki temelden yoksun olduğunu belirterek ……cılık sıfatının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; mülkiyeti kendisine ait dava konusu taşınmazda davacının fuzuli şagil olduğunu, taraflar arasında yapılmış zımni …… sözleşmesinin söz konusu dahi olmadığını, davacı tarafından yatırıldığı iddia edilen paraların …… parası adı altında değil, fuzuli şagil sıfatı ile yatırıldığını, belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davacının …… icra öncesinde taşınmazda ……cı olduğunu resmi bir belgeyle belgelendiremediği, satış öncesinde yapılan adi …… sözleşmesinin davalıyı bağlamayacağı belirtilerek İİK 150/b ve 135/2 ve ………cılık Mevzuatı gereğince davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacı ile dava dışı Hasan Keskin arasında 10.05.1999 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli …… sözleşmesi olduğu hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taşınmaz tapuda davalı ……… adına kayıtlıdır. Taşınmaz, önceki malik ve ……ya verenin borcu nedeniyle başlatılan takip sonrası alacağa mahsuben davalı ………ya satılmıştır. …… icra kanalıyla taşınmazı iktisap eden davalı ………nın talebi ile İİK 135/2 maddesine göre davacı ……cıya fuzuli şağil olduğundan bahisle tahliye emri gönderilmesi üzerine süresinde davacı tarafından ……cılığın tespiti için işbu dava açılmıştır. Davacı taşınmazın hacizden önceki bir tarihten beri ……cısı olduğunu iddia etmiş ve buna ilişkin …… sözleşmesi ile ……lanana ait resmi kurumlardan abonman sözleşmelerini ve vergi levhasını ibraz etmiştir. Davalı tüm savunmalarında davacının ……cı olduğuna açıkça karşı çıkmamış, davacı ile aralarında herhangi bir …… sözleşmesi bulunmadığını belirtmiştir. TBK’nun 310. maddesi hükmüne göre ……lananın mülkiyetinin ……ya veren malik tarafından üçüncü kişiye devri ile birlikte, ……ya veren ve ……cı arasındaki …… sözleşmesi tüm hak ve borçları ile birlikte yasa gereği kendiliğinden yeni malike geçer. Davalı dava konusu taşınmazı ihale yolu ile devralmış olup, TBK’ nun 310. maddesi gereğince yeni malik önceki malikle yapılan …… sözleşmesinin tarafı olacağından, ……lananın el değiştirmesi akdi sona erdirmez. O halde Mahkemece; TBK’nun 310. maddesi gözetilerek ve buna göre dava dosyasına getirtilen belge ve kayıtlar değerlendirilmek suretiyle bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
2- ……cılık sıfatının tespiti davalarında bir yıllık …… bedeli üzerinden harç alınması gerektiği, Harçlar Kanunu’nun 28. maddesinde ise alınması gereken harcın dörtte birinin peşin alınacağı ve kalanın ise kararın verilmesinden itibaren iki ay içerisinde ödeneceği, 32.maddesinde de yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı, 30. maddesinde ise muhakeme sırasında tespit olunan değerin dava dilekçesinde belirtilen değerden fazla olduğunun anlaşılması halinde yalnız o celse için muhakemeye devam olunacağı, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Somut olayda; davacı dava dilekçesinde ……cılık sıfatının tespitini istemiş olup dava maktu harç ile açılmış, hükümle birlikte de maktu harç alınmasına karar verilmiştir. Bu durumda Mahkemece; dava tarihi itibarı ile davacının ödediği yıllık …… bedeli tespit edilerek, bu değer üzerinden yukarıdaki esaslara göre verilecek süre içerisinde harcın tamamlattırılarak, ondan sonra yargılamaya devam olunması, aksi halde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde harç tamamlattırılmadan yargılamaya devam edilmesi doğru olmadığı gibi, hükümde nispi harca hükmedilmesi gerekirken Harçlar Kanunu’nun 17. maddesine aykırı olarak maktu harca hükmedilmiş olması da doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK’nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.