YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/7335
KARAR NO : 2015/15293
KARAR TARİHİ : 07.10.2015

MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 19. AİLE MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/12/2014
NUMARASI : 2014/240-2014/813

Taraflar arasındaki iştirak nafakasının azaltılması davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı dilekçesinde; İstanbul Anadolu 8. Aile Mahkemesinin 2012/479 Esas- 2013/497 Karar sayılı ilamıyla müşterek çocuk A. M. adına hükmedilen 1.000,00 TL iştirak nafakasının; gelir düzeyine yakın ve yüksek olması, yeterli araştırma yapılmadan hüküm verilmesi nedeniyle, hükmedilen iştirak nafakasının gelir düzeyine uygun oranda azaltılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; iştirak nafakasına konu İstanbul Anadolu 8. Aile Mahkemesinin 2012/479 Esas- 2013/497 Karar sayılı ilamının Yargıtay incelemesinden geçerek onandığını, davacı tarafın iddia ettiği hususların incelendiğini, bu nedenle yargılama konusu yapmakta menfaatinin bulunmadığını, olağanüstü durum değişikliğine ilişkin iddiasının bulunmadığını savunarak, kesin hüküm, hukuki menfaatinin olmaması ve davanın haksız olması nedeniyle reddini istemiştir.
Mahkemece; İstanbul Anadolu 8. Aile Mahkemesinin 2012/479 Esas- 2013/497 Karar sayılı ilamıyla iştirak nafakasına hükmedildiği, kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine onanarak kesinleştiği, bir hükmün hangi delillere göre verilirse verilsin tarafları, konusu ve dava sebebi aynı olan ikinci davada kesin hüküm teşkil edeceği ve kesin hüküm bulunması gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm süresi içerisinde davacı tarafından temyiz edilmiştir
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 28/03/2012 tarih ve 2011/2-890 Esas- 2012/239 Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere; Dava konusu uyuşmazlığın daha önce bir kesin hüküm ile çözümlenmemiş olması dava şartıdır.(HMK madde 114/1-i) Bu şart, olumsuz dava şartı olarak adlandırılır.
Dava konusu uyuşmazlık hakkında bir kesin hüküm bulunuyorsa, aynı konuda, aynı taraflar arasında ve aynı dava sebebine dayanılarak yeni bir dava açılamaz.
Kesin hüküm, şekli anlamda kesin hüküm ve maddi anlamda kesin hüküm, olmak üzere ikiye ayrılır.
Şekli anlamda kesin hüküm, sözü edilen karara karşı artık bütün olağan yasa yollarının kapandığı anlamına gelir. Bazı son kararlar verildikleri anda kesindirler (Örneğin HUMK. m. 427; HMK. m. 361).
Maddi anlamda kesin hükmün koşulları HMK’nun 303/1 maddesinde açıklanmıştır. Birinci dava ile ikinci davanın müddeabihlerinin (konusunun), dava sebeplerinin (vakıaların) ve taraflarının aynı olması maddi anlamda kesin hüküm oluşturur.
Kesin hükmün ilk koşulu, her iki davanın taraflarının aynı kişiler olması; ikinci koşulu, müddeabihin aynılığı; üçüncü koşulu ise, dava sebebinin aynı olmasıdır.
Kesin hükmün ikinci koşulu olan müddeabih, dava konusu yapılmış olan hak, yani dava ile elde edilmek istenilen sonuçtur. Önceki dava ile yeni davanın müddeabihlerinin (konularının) aynı olup olmadığını anlamak için hakimin, eski davada verilen kararın hüküm fıkrası ile yeni davada ileri sürülen talep sonucunu karşılaştırması gerekir. Eski ve yeni davanın konusu olan maddi şeyler fiziki bakımdan aynı olsa bile, bu şeyler üzerinde talep olunan haklar değişikse, müddeabihler aynı değil demektir.
Kesin hükmün üçüncü koşulu ise dava sebebinin aynı olmasıdır. Dava sebebi, hukuki sebep olmayıp, davacının davasını dayandırdığı vakıalardır. Öyle ise; her iki davanın da dayandığı maddi vakıalar (olaylar) aynı ise, diğer iki koşulun da bulunması halinde kesin hükmün bulunduğundan söz edilebilir.
Taraflar arasında daha önce görülen ve mahkemece kesin hüküm niteliğinde kabul edilen İstanbul Anadolu 8. Aile Mahkemesinin 2012/479 Esas- 2013/497 Karar sayılı dosyasında, velayeti anneye verilen müşterek çocuk adına iştirak nafakasına hükmedilmesinin talep edildiği, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilerek iştirak nafakası bağlandığı anlaşılmaktadır. Temyize konu işbu davada ise davacı baba tarafından iştirak nafakasının azaltılmasının istendiği görülmektedir. Açıklandığı üzere önceki davanın iştirak nafakası, sonraki davanın ise iştirak nafakasının azaltılması davası olduğu belirlenmekle dava konusu ve dava sebebi aynı olmadığından her iki dava arasında kesin hükmün varlığından söz edilemez.
O halde mahkemece, iştirak nafakasının azaltılması ile ilgili davanın esası hakkında inceleme yapılarak oluşacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı gerekçe ile kesin hüküm nedeniyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 07.10.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.