YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/658
KARAR NO : 2015/20918
KARAR TARİHİ : 23.12.2015
MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dava dilekçesinde; 15.07.2007 tarihinde yürürlüğe giren … Personeline Yapılacak Ek Ödemeye İlişkin Usul ve Esasların 4/c maddesinde; 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 87.maddesi uyarınca yapılan ücret ödemeleri ile 6762 Sayılı TTK 274.maddesi uyarınca yapılan ödemelerin net tutarının ek ödemenin tutarından mahsup edileceğinin düzenlendiği, bu düzenlemeden önce yürürlükte bulunan 15.03.2003 tarihli ve 01.01.2005 tarihli düzenlemelerin 4.maddesinde de aynı hükümlere yer verildiğini, konu ile ilgili Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 26.01.2004 tarihli 1324 sayılı yazısı ile mahsup edilecek ödemelerin ek ödeme tutarını aşan kısımlarının sonraki aya aktarılması gerekirken … Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü’nde görevli davalıdan izleyen aylara ilişkin mahsup işlemi yapılmadığının tespit edildiği, fazla ödenen miktarın iadesi talep edildiği halde ödenmediğini belirterek 2003 yılı için 855,55 TL, 2004 yılı için 1.041,65 TL, 2005 yılı için 967,64 TL, 2006 yılı için 1.052,94 TL, 2007 yılı için 659,12 TL olmak üzere fazlası saklı kalmak kaydıyla 4.576,90 TL’nin 31.12.2003 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı cevap dilekçesinde; ek ödemenin iadesi işleminin yasaya uygun olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.Mahkemece; davalının, yargılama devam ederken, 16.09.2014 tarihinde 4.576 TL ödeme yaptığı gerekçesiyle 4.576 TL alacak yönünden karar verilmesine yer olmadığına, 0,90 TL alacağın 31.12.2003 tarihinden işleyecek, 4.576TL’nin ise 31.12.2003 tarihinden ödeme tarihi olan 06.05.2014 tarihine kadar işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.Dava konusu uyuşmazlık, davalıya haksız yapılan ödemenin sebepsiz zenginleşme esaslarına göre iadesi talebine ilişkindir.
Somut olayda, davacı bakanlık, … Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü’nde görevli davalıdan, yapılması gereken ek ödeme mahsup işleminin izleyen aylara intikal ettirilmemesi nedeniyle, 2003 ila 2007 yılları arası (bu yıllar dahil), toplamda 4.576,90 TL alacağın tahsilini talep etmiştir. Dava konusu alacağın, yargılama esnasında, davalı tarafından, 3.917,78 TL’sinin 30.04.2014 tarihinde, 659,12 TL’sinin 06.05.2014 tarihinde olmak üzere tamamının davacıya ödendiği, asıl alacak yönünden davanın konusuz kaldığı anlaşılmaktadır.Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Temerrüt, ya bir ihtar ile ya da dava açılması suretiyle gerçekleşir. (TBK m. 117; BK m.101)
Sebepsiz zenginleşme nedeniyle, temerrüt faizi yürütülmesi için borçlunun yani haksız mal edinenin ya bir ihtar ile ya da aleyhine bir dava açılmak suretiyle temerrüde düşürülmesi gerekir. Borçlunun temerrüdü, borçluya gönderilen ihtarnamenin tebliğinden veya ihtarnamede ödeme için süre verilmişse bu sürenin bitiminden itibaren oluşur.
… Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü’nün 27.01.2009 tarihli yazısı ile, davalıdan 4.576,90 TL ödenmesi talep edilerek, ödeme için davalıya 1 aylık süre verildiği anlaşılmaktadır. Ancak, dosya içerisinde bu yazının davalıya tebliğ edildiğine dair bir belge bulunmamaktadır.
O halde, mahkemece; davacı tarafından gönderilen 27.01.2009 tarihli yazının, davalıya tebliğ edilip edilmediği araştırılarak, tebliğ edildiğinin tespit edilmesi halinde, davalıya ödeme için tanınan 1 aylık sürenin tebliğ tarihine eklenmek suretiyle temerrüt tarihinden itibaren, aksi halde dava tarihinden itibaren, her bir alacağın ödeme tarihine kadar işlemiş faizinin davalıdan alınarak davacıya verilmesi gerekirken, yazılı şekilde konusuz kalan alacağın, davalıya ödenme tarihi olan 31.12.2003 tarihinden, davalının ödediği 06.05.2014 tarihine kadar işlemiş faizin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.Bunun yanında, dava konusu alacağın tamamı, yargılama esnasında ödenmiş olduğu halde, yanılgılı değerlendirme ile 0,90 TL alacak yönünden, 31.12.2003 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili şeklinde, hüküm tesisi de isabetli olmamıştır.SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 23.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.