YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/9158
KARAR NO : 2014/10151
KARAR TARİHİ : 24.06.2014

Davacı … Tic. A.Ş ile davalı … aralarındaki istirdat davasına dair … 14. Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 13.06.2013 günlü ve 2013/51 E.-2013/221 K.sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 10.02.2014 günlü ve 2013/17476 E.-2014/1863 K. sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili 08/02/2008 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalının özel trafolu abonesi olduğunu, trafoya ilişkin yenileme işlemleri sırasında aboneliğin başlangıcından itibaren eksik (trafo kaybı) faturalama yapıldığı iddiasıyla davalı tarafından 35.000,00 TL fatura bedelinin ödenmesinin talep edildiğini, itirazı üzerine faturanın 15.071,79 TL olarak düzeltildiğini, fatura bedelinin ihtirazi kayıt ile ödediğini, davalının (10) yıllık tüketim içinde trafo kaybının nazara alınarak yaptığı faturalandırmanın doğru olmadığını, olsa bile bunun ancak BK’nun 66. maddesi gereğince en fazla bir yıl geriye dönüş hakkına sahip olabileceğini belirterek, 15.071,79 TL’nin ödeme tarihi 31/01/2008 tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili; özel trafo abonesi olan davacının 21/11/2007 tarihinde 250 KVA olan trafo gücünü 400 KVA’ya çıkarmak için talepte bulunduğunu, bu esnada trafo kaybının uygulanmadığının tespit edildiğini, geriye dönük 1999/01 dönem tüketimleri başlangıç almak suretiyle tahakkuk yapıldığını, işlemin yönetmeliğe uygun olduğunu bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.Mahalli Mahkemece; iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, BK’nun 125. maddesi uyarınca sözleşmeden kaynaklanan alacak ilişkisinde (10) yıllık zamanaşımı süresi olduğu, davalının itirazı üzerine düzenlenen faturanın bu süre ile sınırlı olup, sözleşme ve yasaya uygun bulunduğu gerekçesiyle (alınan bilirkişi raporuna da itibar edilmeyerek) davacının davasının reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.İş bu karar Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 06/04/2010 gün 2009/9919 Esas, 2010/3997 Karar sayılı kararı ile; özellikle BK’nun 125. maddesi gözetilerek davalının trafo kaybı bedelini 10 yıllık süre içinde talep edebileceğinin kabulünde bir isabetsizlik bulunmamasına göre; davacı tarafın her ay fatura düzenleyen davalı şirketin (10) yıl (120 fatura dönemi) boyunca alması gereken trafo güç kaybı bedelini zamanında tahakkuk ettirmeyerek, üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmemesinden dolayı kusurlu olduğunu iddia ettiğini,Bu durumda davacı iddiası da gözetilerek konusunda uzman bilirkişi kurulundan ilgili dönemlerde yürürlükte bulunan elektrik tarifeleri yönetmelikleri dikkate alınarak davalının isteyebileceği miktarın saptanması yönünden rapor alınıp sonrasında BK’nun 44.maddesi hükmünün uygulanabilirliği karar yerinde tartışılıp değerlendirilerek uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile hüküm tesisi doğru görülmeyerek, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile, açıklanan nedenle hükmün davacı yararına bozulmasına karar verilmiştir.Mahalli Mahkemece usul ve yasaya uygun olan bozma ilamına uyulmuş, bozma ilamı doğrultusunda bilirkişiden rapor alınmış, bilirkişi 29/04/2013 tarihli ek raporunda; davalının yıllar boyunca trafo kaybı istemesinde davalının bir kastı yada ihmali bulunmadığını, davacının, davalının trafo kaybı bedelini almadığını bilmesinin mümkün olmadığını, davalının 120 kez davacının sayacını okuduğunu ve fatura düzenlediğini, davalının zararın doğmasına sebebiyet verdiği gibi (10) yıl boyunca aynı ihmali devam ettirerek zararın büyümesine sebebiyet verdiğini, kaldı ki; davacının (10) yıl içerisinde faturanın bedelinin %3,5 oranında fazla bedel ödemesi ile (10) yılda bu bedellerin toplamını bir kezde ödemek zorunda kalmasının farklı olduğunu, faturadaki %3,5 oranındaki fazlalığın normalde bir işletme için küçük bir rakam iken bu bedellerin (10) yılda bir defada ödenmesi veya dava tarihi itibarı ile ciddî yüksek bir bedele tekabül edeceğini, bu nedenle davalının dava konusu borcun bu meblağa ulaşmasında asli ve büyük kusurlu olduğunu, davalının kusurunun %70 olarak kabul edilmesi gerektiğini, davacının ise %30 oranında kusurlu olduğunu, bu kusur oranlarına göre davacı alacağının 10.550,25 TL olduğunu rapor etmiş, mahkemecede bu rapora itibar edilerek 10.550,25 TL üzerinden davanın kabulüne ve dava tarihinden itibaren avans faizine hükmedilmiş, iş bu karar davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 10/02/2014 tarih 2013/17476 Esas, 2014/1863 Karar sayılı kararı ile onanmış, davalı vekili süresinde karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Temyiz yolu ile dairenin önüne gelen uyuşmazlık; her ay fatura düzenleyen davalı … şirketinin (10) yıl (120 fatura dönemi) boyunca yönetmelik ve sözleşme gereğince alması gereken trafo güç kaybı bedelini zamanında tahakkuk ettirmeyerek üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmemesinden dolayı kusurlu olup olmadığı buradan varılacak sonuca göre dava konusu bedelin iade edilip edilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.Ayrıca davalının birleşen kusuru olduğu mahkemenin de kabulündedir.09/11/1995 tarihli Elektrik Tarifeleri Yönetmeliğinin “Tarifenin Zamlı Uygulanması” başlıklı 58. maddesinde “Bu tarifelerin uygulanmasında, müstakil trafodan beslenen abonede, ölçme alçak gerilim tarafında (0.4 kV) yapılırsa faturalama dönemindeki aktif ve reaktif enerji tüketimleri % 4 (yüzde dört) oranında artırılarak faturalamaya esas değerler bulunur. (Ayrıca trafo ve hat kayıpları göz önüne alınmaz.) Ancak, söz konusu abonenin beslendiği transformatör boşta gerilim altında bulunuyor ise; (faturalama dönemi içinde enerji tüketmemesi durumunda) transformatörün etiket değeri esas alınarak fatura düzenlenir. YG`den ölçüm yapılan tesislerde kayıplar (trafo ve hat) dikkate alınmaz.Taraflar arasında imzalanan 08/10/1987 tarihli elektrik satışına ilişkin sözleşmenin 2/2. maddesinde; “müşterinin sarfiyatı müşteriye ait transformatörün 0,4 KV tarafından ölçüldüğünde sayaçlar üzerinden yapılacak ve ayrıca bu satışa esas ölçmeler için elektrik satış tarifesinde belirtilen enerji terimleri %3 zamlı uygulanacaktır.Hükümleri yer almaktadır.Davalı idare uyuşmazlığa konu dönemde sözleşme ve yönetmelik gereği tahakkuk ettirmesi gereken %3 lük trafo kaybı bedelini tahakkuk ettirmediğini kabul etmektedir. Ancak bu hatasından dolayı trafo kaybını o aydaki trafo kaybı üzerinden ilgili dönem fiyatları ile çarpımı sonucu hesaplamıştır. Faiz yada gecikme zammı tahakkuk ettirmemiştir. Zaten %3 lük trafo kaybı sözleşme yönetmelik gereğince davacının ödemesi gereken bir bedeldir. Yani davalı yönetmelik ve sözleşme gereğince alması gereken bir bedeli (10) yıl sonra faizsiz ve ferisiz şekilde istemiştir. Davacıda sözleşme ve yönetmelik gereğince ödemesi gereken trafo kaybını (10) yıl sonra faizsiz ve ferisiz bir şekilde ihtirazi kayıtla ödemiştir. Davalının alacağı zamanında tahakkuk ettirmemesinde kusur bulunsa da 818 sayılı BK’nun 98/2. maddesi delaletiyle 44. maddesi uyarınca %70 oranında (hakkaniyet ve kusur) indirimi yapılması hakkaniyete ve BK’nun genel ilkelerine uygun değildir.Bu nedenle, davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile, Dairemizin 10/02/2014 gün ve 2013/17476 E.-2014/1863 K. sayılı onama ilamının kaldırılmasına oy birliğiyle karar verilerek dosyanın temyiz incelemesine geçilmiştir.Hâl böyle olunca, mahkemece; yukarıda belirtilen ilke ve esaslar doğrultusunda inceleme yapılarak, gerekirse uzman bilirkişiden de rapor alınarak, belirlenecek bedelden (davacı yanında) davalınında müterafik kusuru nedeniyle 818 sayılı BK’nun 98/2. maddesi delaletiyle 44. maddesi uyarınca indirim (%50) yapılması suretiyle uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır. Ne var ki; mahkeme kararının açıklanan bu gerekçeler ile bozulması gerekirken, zuhulen onandığı anlaşılmakla, davalı tarafın bu yöne ilişkin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin, 10.02.2014 gün, 2013/17476 E.-2014/1863 K. sayılı onama kararının kaldırılarak … 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin 13.06.2013 tarih ve 2013/51 E.-2013/221 K.sayılı kararının yukarıda açıklanan sebeplere binaen BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine, 24.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi