YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/9181
KARAR NO : 2012/14689
KARAR TARİHİ : 11.06.2012
MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde kira parasının 01.10.2011 gününden başlayarak aylık 800 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece kısmen kabulü ile aylık kira parasının 1.100 TL olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili; müvekkilinin, davalıya ait taşınmazı 01.10.2006 tarihinde aylık 900 TLye kiraladığını, ancak davalının almış olduğu tahliye taahhütnamesini baskı aracı olarak kullanması nedeniyle kira sözleşmesinin 2. ve 3. yıllarında kiraya % 25 oranında artış uygulandığını, müvekkilinin ödemekte olduğu aylık kiranın mecurun özelliklerine ve bölgedeki rayiç kiralara göre fazla olmasına rağmen, davalının kira parasının 2.000 TL ye artırılmasını talep ettiğini ileri sürerek; 01.10.2011 tarihinden başlayan dönemde aylık kira parasının (indirilerek) 800 TL olarak tespitini talep etmiştir.Davalı, üç yıl süreli ilk kira sözleşmesinin sona ermesinden sonra takip eden iki dönemde davacı ile birer yıl süreli iki ayrı kira sözleşmesinin imzalandığını, buna göre aylık kiranın davacı tarafından 1.410 TL olarak ödendiğini savunarak; davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, kollukça yapılan araştırma ve bilirkişi tarafından düzenlenen rapor esas alınarak davanın kısmen kabulüne, 01.10.2011 gününden başlayan dönemde aylık kira parasının 1.100 TL olarak tesbitine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.Kira parasının yeni dönemde indirilmek suretiyle tespiti istenilen taşınmaz mal 01.10.2006 tarihli sözleşmeyle ve 3 yıl müddetle kiralanmış, bu süre sona erdikten sonra, taraflarca 01.10.2009 ve 01.10.2010 tarihli ve 1’er yıl müddetli sözleşmeler imzalanmıştır.Davacı, 01.10.2011 tarihinde başlayacak olan yeni dönemde kiralananın olağan rayiç, ekonomik koşullar ve bunlarla oluşan emsal kira paralarına nazaran, kararlaştırılan kira parasının fahiş olduğunu ileri sürerek kiranın yeni dönem için daha az olduğunun tespitini istemiştir.Yeni dönem kira parasının indirilerek tespiti için; kira sözleşmesi yapılırken, kiracının o yılki emsal rayiçleri ve bu rayiç üzerine etki yapan ekonomik ve sair koşulları gözönünde tutmuş bulunduğu ve her türlü etken dışında serbest iradesi ile kira sözleşmesini imzaladığı kabul edilerek bu durumun aksinin kesin delillerle kanıtlanması, diğer bir anlatımla kararlaştırılan kira parasının, kiralananın bulunduğu bölgedeki emsal kira paralarına göre fazla olduğunun somut dayanakları ile ortaya konulması ve hâkimde bu yönde bir kanaat oluşturulması gerekmektedir.Hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise; kiralananın bulunduğu bölgede yapılan araştırmaya göre kira bedelinin 700 – 1000 TL arasında olabileceği bildirilmekle yetinilmiş, benzer yerlere ait kira sözleşmeleri incelenmemiştir. Şu haliyle raporun, hükme yeterli araştırmayı içermediği anlaşılmaktadır.O halde mahkemece; yeniden oluşturulacak üç kişilik (inşaat, emlak ve mülk) bilirkişiler kurulu marifetiyle inceleme yapılmalı, benzer yerlere ait kira sözleşmeleri de getirtilerek kira parasına etki eden tüm unsurlar karşılaştırılmalı olarak incelenmeli, kararlaştırılan kira parasının benzer yerlerin kira paralarına nazaran fahiş olup olmadığı somut dayanakları ile belirlenmeli ve hâkimce bu veriler dikkate alınarak talep hakkında bir karar verilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK. nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 11.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi