YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/7414
KARAR NO : 2012/14111
KARAR TARİHİ : 04.06.2012
MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde suya vaki müdahalenin önlenmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın görev nedeniyle reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili dilekçesinde; … İli sınırları içerisinden çıkan 110 Litre/Saniye debisindeki … su kaynağından enerji üretimi için davacı müvekkili ile davadışı DSİ arasında 15 Temmuz 2009 tarihli … ve Hidroelektrik enerji üretim tesisinin su kullanımı hakkı ve işletme esaslarına ilişkin anlaşma” düzenlendiği, bu anlaşmaya göre müvekkilinin enerji üretimine başlayacağı anda dava konusu suyun 45 litre/saniyelik kısmının işletilmesi için davalılardan İl Özel İdaresi tarafından diğer davalı olan … Kaynak Suları Meşrubat San.Tic.Ltd. şirketine 2886 sayılı Yasa gereği ihale ile 05.09.2007 tarihli kira sözleşmesiyle 10 yıl süreli olarak yıllık 1.025.000 TL’ye kiraya verildiğini, bunun sonucunda da suyun 45 litre/saniyesine davalılarca el konulması üzerine azalan su ile müvekkilinin işletme faaliyetlerine devam edemeyeceği ileri sürülerek, davacının su kullanma hakkına vaki müdahalenin önlenmesine, muazaranın giderilmesine davalı tarafın üst katlardan suyu almak üzere inşa etmiş olduğu isale hattı borularının sökülerek kal’ine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.Davalılar vekili cevap dilekçelerinde, 167 sayılı Yeraltı Suları Kanununun 4.maddesine göre devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yeraltı sularının 2886 sayılı Kanun hükümlerine uyularak İl Özel İdarelerince kiraya verilebileceğini bundan dolayı da dava konusu suyun bir kısmının (45 litre/saniye) davalılardan il özel idaresince diğer davalıya 05.09.2007 tarihinde imzalanan kira sözleşmesiyle işletme hakkı verildiğini, kullanımın yasaya dayandığı ileri sürülerek, davanın reddini dilemişlerdir.Mahkemece, dava konusu suyun 167 sayılı Yasanın 4.maddesine göre 2886 sayılı Kanun hükümlerine uyularak, davalılardan İl Özel İdaresince diğer davalıya kira sözleşmesiyle 10 yıllığına kiraya verildiğini, davalı İl Özel İdaresinin yaptığı işlemlerin idari işlem niteliğinde olduğunu, bu işlemlere karşı idari yargı yerinde dava açılabileceğini, görevli mahkemelerin İdare Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle, görev yönünden davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.167 sayılı yeraltı suları hakkındaki kanunun 4.maddesinde, “Kullanma ve işlenerek veya doğal haliyle içme suyu olarak satılmak üzere çıkarılan yeraltı suları, hazinenin özel mülkiyetinde ve devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerdeki kaynak suları 2886 sayılı Kanun hükümlerine uyularak İl Özel İdaresince kiraya verilir” hükmü yer almaktadır.Yukarıda bahsi geçen 167 sayılı Yeraltı Suları hakkındaki kanunun 4.maddesine dayanılarak dava konusu su, 2886 sayılı Yasadaki prosedür uygulanarak ihale ile davalılardan İl Özel İdaresi tarafından diğer davalı … Kaynak Suları Meşrubat Sanayi A.Ş.’ye kiraya verilmiş ve davalılar arasında da bununla ilgili olarak 05.09.2007 tarihli 10 yıllık süreli kira sözleşmesi imzalanmış, davalılar dava konusu suya bu sözleşme ile tasarrufta bulunmuşlardır.
Somut olayda; 2886 sayılı Yasadaki prosedüre uyularak davalılar arasındaki söz konusu kira sözleşmesi akdedilmiştir. 2886 sayılı Yasadaki prosedürün uygulanması ihale aşamasına ilişkindir. İhale aşaması bitince taraflar arasındaki kira sözleşmesi imzalanmıştır. Kira sözleşmesiyle, suyun kullanım hakkı davalılardan … Kapalı Suları Meşrubat San.Tic.A.Ş.’nin tasarrufu altına girmiştir.
Bu nedenledirki, davalılar arasındaki ilişki sözleşme ilişkisidir. Sözleşme ilişkisinden doğan davadaki görevli mahkeme Adli Yargı Mahkemeleridir. Mahkemece davanın esasına girilerek sonucu dairesinde hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
Diğer yandan; gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişileri aleyhine idari yargıda dava açılamaz. Bu nedenle de, davalılardan özel hukuk tüzel kişisi olan … Kaynak Suları Meşrubat San.Tic.Ltd.Şti. yönünden de yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmiş olması da doğru değildir. Bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 04.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.