YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/622
KARAR NO : 2012/1501
KARAR TARİHİ : 24.01.2012
MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde 11.686.54 TL alacağın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili dava dilekçesinde, davalının dava dışı …’da görevli iken … tarafından zorunlu olarak emekliye sevkedildiğini, davacı kurum tarafından davalıya 15.03.2003 tarihinden itibaren emekli aylığı bağlandığını, bu arada davalının emeklilik işleminin iptali için İdare Mahkemesine açtığı davanın kabul edilip, davalının yeniden işe başladığını belirterek, davalıya 15.03.2003 – 31.03.2005 tarihlerinde haksız olarak ödenen 11.686 TL emekli aylığı bedelinin davalıdan tahsilini talep etmiştir.Davalı vekili cevabında, davalının emekli sayıldığı günlerde yapılan ödemenin hukuka uygun olduğunu beyan etmiştir.Mahkemece, emeklilik işleminin iptalini sağlayan işlemi yapan kurum … olduğundan davada husumet doğru tevcih edilmediğinden bahisle davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.BK’nın 62. maddesi gereğince, borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir. Bu madde de belirtilen yanlışlık eda ile ilgili olup, edada bulunan da bağışlama irade ve arzusunun bulunmadığını gösteren bir yanılmadır. Başka bir deyişle davacı idarenin hataya düşmeseydi, davalıya edada bulunmayacağı anlamına gelmektedir.
Davada, davalının emeklilik işleminin iptali ile tekrar görevine dönmesi sonucunda davacı SGK tarafından davalıya ödenen emekli aylığı bedelinin davalıdan tahsili talep edilmektedir.
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının sebebi zarar değil, alacaklının (davacının) mal varlığında meydana gelen eksilmedir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır.Davalının görevli olduğu … tarafından emekliye sevk edilmesi sonucu 15.03.2003 tarihinde davacı tarafından bağlanan emekli aylığının, emeklilik işleminin iptal edildiği 31.03.2005 tarihine kadar davalıya ödendiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Bu durumda, sebepsiz zenginleşen kişinin … değil davalının olduğu anlaşılmaktadır. Çünkü, sebepsiz zenginleşme kurumunun en önemli özelliklerinden biri olan şahsilik prensibi gereğince, kime karşı zenginleşme olduysa ona karşı talepte bulunulması gerekir.Davada husumet doğru kişiye yöneltildiğine göre, mahkemece; davanın esasına girilerek, gerekirse bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle davalının zenginleştiği miktarın belirlenmesi yönünde alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 24.01.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.