YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/1996
KARAR NO : 2011/7125
KARAR TARİHİ : 25.04.2011
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde kira parasının 01.08.2009 gününden başlayarak aylık, 20.587.74 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kira parasının 01.08.2010 gününden başlayarak aylık 19.520 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davanın niteliği gereği davacı tarafın duruşma isteminin reddine karar verildiği temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davada 1.8.2009 tarihinde başlayan dönemin kira parasının tesbiti istenilmiştir.
Mahkemece, kira döneminin başlangıç tarihinden önce davalı tarafa ihtarname gönderilmediği gerekçesi ile 1.8.2010 tarihinden geçerli aylık kira parası hak ve nesafet uygulamasına göre 19.520 TL olarak tesbit edilmiştir.
Hükme esas alınan ve taraflarca kabul edilen kira sözleşmesi 15.06.1997 başlangıç tarihli ve 5 yıl sürelidir. Sözleşmenin özel şartlara ilişkin 4. maddesinde 1.8.2002 tarihinden itibaren kira parasının taraflarca günün şartları, enflasyon, emsal ve de değer artışları göz önünde tutularak belirleneceği kararlaştırılmıştır.
Böyle bir şart (hüküm) 21.11.1996 gün ve 19/10 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında anılan ihtarın hukuksal önemini ortadan kaldırmaktadır.
Öte yandan, dosya arasında bulunan ve Edirne 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2007/710 E. 2008/73 K. sayılı hükmü ile karara bağlanan kira parasının tesbiti istemli dava dosyası incelendiğinde; 1.8.2007 tarihinde başlayan dönem için kira parasının hak ve nesafet uygulamasına göre tesbit edildiği anlaşılmaktadır.
Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre, şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmedikçe; hak ve nesafet ilkesine göre kira parasının tesbit edilmesinden sonraki üç yıl için ard arda (her yıl için ayrı ayrı) endeks uygulanarak kira parası tesbit edilmelidir. Üç yıldan sonra ise yeniden hak ve nesafete göre kira parası tespit edilecektir.
Dava konusu olayda 1.8.2009 tarihinde başlayan dönemin kira parasının tespiti istenilmektedir. Taraflarca, şartların değiştiği veya özel gelişmelerin meydana geldiği ispat edilmemiştir. Şu durumda mahkemece, kira parasının hak ve nesafet ilkesine göre tesbit tarihinden itibaren üç yıl geçmediği ve davanın süresinde açıldığı gözetilerek; isteme konu dönemin kira parasının endeks uygulamasına göre tesbitine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; AAÜT’ nin 9. madde hükmü gereğince talep edilen kira bedeli ile tespit olunan kira bedeli arasındaki farkın yıllık tutarı üzerinden davalı lehine vekâlet ücreti takdir edilmesi gerekirken düşük vekâlet ücretine hükmedilmesi doğru değildir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK. nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine 25.04.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.