YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/15043
KARAR NO : 2011/16702
KARAR TARİHİ : 31.10.2011
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde kira parasının 01.01.2009 gününden başlayarak aylık 600.00 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının 01.01.2010 dönemi için aylık 700.00 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Kira parasının tesbiti istenen taşınmaz mal açık artırmada, artırmanın davacının üzerinde kalması sonucu kira sözleşmesi yapılmıştır. Sözleşmedeki kira süresi sona erdikten sonra, taraflarca sözleşmenin feshi ihbar edilmediği için, sözleşmede 6570 sayılı Yasanın 11.maddesi hükmüne göre uzatılmış bulunmaktadır. Davacı, kira sözleşmesinde belirtilen süreden sonraki uzatılan yeni dönemde (dördüncü dönem) kiralananın, olağan rayiç, ekonomik koşullar ve bunlarla oluşan emsal kira paralarına nazaran halen ödemekte olduğu kira parasının fahiş olduğunu ileri sürerek kiranın yeni dönem için daha az olduğunun tesbitini istemiştir.
Kural olarak, aksi ileri sürülüp kesin delillerle kanıtlanmadıkça açık artırma yapılırken, davacının o yılki emsal rayiçleri ve bu rayiç üzerine etki yapan ekonomik ve sair koşulları gözönünde tutmuş bulunduğu ve her türlü etken dışında serbest iradesi ile kira sözleşmesini imzaladığı kabul edilmelidir.
Davacı dava dilekçesinde, ilk kira dönemini izleyen ve davaya konu yapılan dördüncü dönemde kira parasının düşüş göstermesine olağan rayiç dışında neden olan faktörlerden, örneğin, kiralananın yüzölçümünde veya diğer niteliklerindeki değişmelerden, kiralananın bulunduğu yerdeki ticari durum değişikliklerinden ve genellikle memleketteki ticari ve ekonomik dalgalanmaların, paranın satın alma gücündeki değişikliğin memur maaşlarındaki katsayı ve işçi ücretlerindeki asgari ücret değişikliklerinin kendi lehine olarak kira parasına etki yaptığından söz etmemiştir.
Memleketteki ticari ve ekonomik konjönktür ve paranın satın alma gücündeki düşme ise, ilk döneme nazaran yeni kira döneminde kira paralarını azaltmayıp arrtırdığı yönünde gelişme kaydettiği bilinen bir gerçektir.
Bilirkişi raporunda açıklanan bütün bu hususları içeren bir araştırma ve incelemeye yer verilmemiştir. Böyle bir bilirkişi raporu hükme dayanak yapılmıştır.
O halde mahkemece, yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak ihale ile (2005 yılı için) belirlenen 1120,00 TL’nin de altında olacak şekilde kira parasına hükmedilmesi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 31.10.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.