YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/14115
KARAR NO : 2011/19282
KARAR TARİHİ : 30.11.2011
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde yediemin atanması istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm bir kısım davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Dava, yediemin belirlenmesi istemine ilişkindir. Kesinleşen 28/06/2010 günlü ilamda, traktör ve ekipmanlarının davacı tarafından iadesi karşılığında davalıdan 2.000 TL’nin tahsiline karar verilmiştir. Davacının bu hükmü alacak yönünden takibe konu yaptığı, traktör ve ekipman iadesi bulunmadığından takibin iptal edildiği anlaşılmaktadır. Davacı, eldeki davada traktör ve ekipmanları iade etmek için yediemin belirlenmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
HUMK’nun 101.maddesinde ihtiyati tedbir çeşitleri sayılmış aynı yasanın 103.maddesinde ise ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için gerekli şartlar genel biçimde düzenlenmiştir. Bu düzenleme itibariyle mahkemece, dava konusu olan ve aynı(mülkiyeti) taraflar arasında çekişmeli bulunan bir menkul malın dava sırasında başkasına devredilmesinin önlenmesi için malın haczine ve yediemine tevdine karar verilebilmektedir.(Prof. Dr. Baki Kuru HMUK. IV. Cilt 2001 sh. 4293 – 4294). Buradaki haciz terimi, İcra İflas Kanunundaki gibi teknik anlamda kullanılmış olmayıp, menkul mala el konulması anlamındadır. Diğer bir deyişle aynı(mülkiyeti) çekişmeli olan dava konusu menkul mala el konulmasına ve onun yediemine teslimine karar verilmesi sözkonusudur.
Somut olayda davacı, Menemen Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/490 E.- 2010/658 K. sayılı karar ile traktör ve ekipmanlarının iadesi ile alacağının ödenmesi yönünde karar verildiğini, ancak davalının bedeli ödemeksizin traktör ve ekipmanlarının iadesini isteyerek ödemeyi yapmaktan kaçındığını belirterek traktör ve ekipmanlarının mahkemece tayin edilecek bir yediemine teslimine karar verilmesini istemiştir. Bu istem irdelendiğinde, aynı (mülkiyeti) dava konusu edilmiş bir menkul mal bulunmadığı, icra takibinin iptal edilmesine göre malın yediemine tesliminden daha çok bir tevdi mahalli tayini şeklinde istek bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
BK.’nun 91.maddesi hükmü gereğince istemin tevdii mahalli tayini şeklinde değerlendirilmesi ve buna göre karar verilmesi gerekirken mahkemece yazılı gerekçe ile olaya uygun düşmeyen ve ayrı bir dava konusu da olamayacak menkul bir mal için ihtiyati tedbir kararı ile yediemin tayini bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 30/11/2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.