YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/1265
KARAR NO : 2011/6832
KARAR TARİHİ : 19.04.2011
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde 4671 TL alacağın yasal faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Dava dilekçesinde, tarafların ortak murisi olan …nun 238 ada 5 parselde hissedar olduğu, davalının muristen intikal eden hissesini Merzifon Noterliği’nin 3347 yevmiye nolu ve 28.04.2004 günlü gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile davacıya satmayı vaadettiği ve bedelinin tamamının kendisine ödendiği, tapuda devir işlemi yapılmadan taşınmazın Merzifon Belediye Başkanlığı tarafından kamulaştırıldığı iddia edilerek, kamulaştırma bedelinden satış vaadi sözleşmesine konu olan davalı payı için belirlenen 4.671,00 TL’nin davalıdan tahsili talep edilmiştir.
Mahkemece dava, taşınmazın kamulaştırılması nedeniyle tapuda devrinin yapılmasının mümkün olmadığı, bu durumda davacının ancak raiç değer ile yapılmış olduğu masrafları isteyebileceği, oysa kamulaştırma davalarının kendine özgü niteliği gereği, tesbit edilen değerin raiç değer olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dava konusu taşınmazda tarafların murisi …nun 657/6300 hissesinin bulunduğu ve bu payın mirasçılar adına iştirak halinde mülkiyet şeklinde olduğu anlaşılmaktadır.
Merzifon Belediye Başkanlığının Merzifon Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/362 E.-2010/372 K.sayı ile açmış olduğu kamulaştırma davası sonucunda, tapu kaydının davacı Belediye Başkanlığı adına tesciline ve kamulaştırma bedelinin aralarında temyize konu edilen eldeki davanın taraflarının da bulunduğu tapu kayıt maliklerine ödenmesine karar verilmiş ve bu karar doğrultusunda davalı adına 4.671,00 TL bankaya yatırılmıştır.
Yanlar arasında düzenlenen Merzifon Noterliği’nin 28.04.2004 gün ve 03347 nolu gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile davalının muris …dan intikal eden dava konusu taşınmazdaki payını davacıya sattığı ve satış bedelini peşin olarak aldığı anlaşılmış ayrıca, tapu kaydının muris adına olması nedeniyle devrin yapılmadığı sözleşmede açıkça belirtilmiştir.
Noterce düzenlenmiş olan satış vaadi sözleşmesinin geçerli olarak düzenlendiğinin ancak ifasının iştirak halinin son bulması durumunda mümkün olacağının kabulü gerekir. Bu nedenle sözleşmenin taraflarının sözleşmeden doğan haklarını diğer tarafa karşı ileri sürmeleri mümkündür.
Borçlar Kanunu’nun 117. maddesi gereğince, sözleşme kurulduktan sonra borç, borçluya isnat olunamayan haller sonucu imkansızlaşırsa borç ilişkisi sona erer ve borçlu borcundan kurtulmakla birlikte aldığını geri vermekle yükümlü olur. Nevar ki, borçlu kusuru olmadan imkansız hale gelen edimin yerini tutan bir menfaat elde etmişse, yani edimin yerine kaim değer geçmişse borç ilişkisi son bulmaz ve konusu değişerek devam eder. Böyle bir durumda alacaklı bu ikame değerinin kendisine devrini isteyebilir.
Somut olayda, satışı vaat edilen taşınmaz yerine davalının mal varlığına bu taşınmazın kamulaştırma bedeli, eş deyişle onun yerini tutan ikame değeri girmiştir. Böylece davacı taşınmazın temliki yerine onun değerinin kendisine verilmesini isteme hakkını kazanmıştır. Mahkemece bu yön gözetilerek davalının kamulaştırma nedeniyle satış vaadi sözleşmesine konu olan taşınmaz payı için almış olduğu bedelin tahsiline karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle davanın reddedilmiş olması yasaya aykırıdır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 19.4.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.