YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/5945
KARAR NO : 2010/9663
KARAR TARİHİ : 01.06.2010

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Dava dilekçesinde 8.716,92 TL alacak için itirazın iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının 2000-2001 yıllarında davalı … Tepe Emlak Konutlarının 18 bloktan oluşan 1. kısım site yöneticiliğini yaptığını, davacının kendisine verilen yetkiye dayanarak site adına yakıt alımı için 2 adet çek keşide ederek dava dışı lehtara verdiğini, alınan yakıtın tüm davalı siteler tarafından sarfedildiğini, dava konusu çekler ile ilgili sorun çıkması nedeniyle alacaklının yaptığı şikayet sonucunda Asliye Ceza Mahkemesinde Çek Kanununa muhalefet suçundan yargılanıp, çek bedelleri toplam 8.716.92 TL’yı dava dışı alacaklıya ödemek zorunda kaldığını, çek bedelleri karşılığı alınan yakıt kadar davalıların zenginleştiğini belirterek 8.716,92 TL alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptalini talep etmiştir.
Davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde, sitenin hangi borcuna karşılık bu çeklerin keşide edildiği açıklanmadığı gibi davacıya çek keşide etme yetkisi verilmediğini, cezaların şahsiliği prensibi gereğince karşılıksız çek vermek suçundan davacının şahsen sorumlu olduğunu beyan etmişlerdir.
Mahkemece; davacı yöneticiye site yönetimi tarafından kambiyo senedi düzenleme yetkisi verilmediği için çekleri keşide eden davacının zarardan şahsen sorumlu olması gerektiğinden bahisle davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.
Dosya kapsamından, davacının dava dışı … ile birlikte keşide ettikleri dava konusu iki adet çekin karşılıksız çıkması nedeniyle alacaklının şikayeti üzerine karşılıksız çek keşide etmek suçundan İstanbul 8.Asliye Ceza Mahkemesinde yargılandıkları, davacının sanık olarak alınan ifadesinde siteye alınan yakıt bedeli karşılığı çek keşide edildiğini, çekler ödenmediği için hesaplara bloke konulduğunu ve daha sonra çeklerde dahil olmak üzere sitenin kalan borçları ile yeni yönetime devredildiğini savunmuş, mahkemece; 3167 … kanunun 4814 … kanun ile değişik 16/1.maddesi gereğince çeklerin bedeli kadar 8.716,92 TL ağır para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiş ve hüküm 10.Ceza Dairesinin 26.04.2005 tarihli onama ilamı ile kesinleşmiştir.
… Tepe Emlak Konutları 1.Kısım Site Yönetimi Malikler Kurulunun 02.07.2000 tarihli toplantısında alınan kararla blok yöneticilerinden oluşturulan 18 kişilik site yönetim kurulu seçilmiş ve yönetim kurulu tarafından 05.07.2000 tarihinde yönetim kurulu başkanlığına davacı … seçilmiş ve dava konusu 3.129 TL ve 5.587 TL meblağlı çekler 13.04.2001 ve 30.06.2001 tarihinde … Tepe Emlak Konutları 1.kısım adına çift imzalı olarak davacı tarafından keşide edilmiştir.
KMK’nun 34.maddesine göre ana gayrimenkulün yönetimi için atanan yönetici ve yönetim kurulu aynı yasanın 38. ve 40.maddeleri uyarınca vekil statüsündedir. Vekil gibi sorumlu ve vekilin haklarına sahiptir.
BK.nun 388/3.maddesi gereğince vekilin kambiyo senedi keşide edilebilmesi için vekaletnamede bu konuda özel yetkisinin bulunması gerekir. TTK.nun 730/3.maddesinin göndermesi ile aynı kanunun 590.maddesinde “Temsile yetkili olmadığı halde bir şahsın temsilcisi sıfatıyla bir poliçeye imzasını koyan kimse, o poliçeden dolayı bizzat mesul olur ve poliçeyi ödediği takdirde temsil olunanın haiz olabileceği haklara sahip olur. Salahiyetini aşan temsilci için dahi hüküm böyledir” hükmü getirilmiştir. Buna göre vekaletnamesinde açıkca kambiyo taahhüdünde bulunma yetkisi ile donatılmayan vekil bono keşide edemez, ederse bu bono ile vekil eden sorumlu olmayacağından vekil borçtan şahsen sorumlu olur. Yöneticinin kat maliklerini temsil ederken BK.nun 388.maddesine göre kat malikleri kurulu tarafından kendisine kambiyo senedi düzenleme yetkisi verildiği ispat edilmedikçe, bu senetlerden dolayı TTK.nun 590.maddesi gereğince senedi düzenleyen vekilin ortaya çıkan zarardan şahsen sorumlu olduğu kabul edilmiştir.
Bilirkişi raporunda, Site Yönetimi Genel Kurulu tarafından yöneticiye çek keşide etme yetkisi verildiğine dair karara rastlanılmadığı, ancak dava konusu iki çekin davacı başkan ve yardımcısı dava dışı … imzası ile kullanıma verildiği ve çeklerin yöneticinin kendi adına ve hesabına olmayıp, Akbank … Tepe Emlak Konutları 1.Kısım site yönetimine tahsis edildiği açıklanmıştır.
Davada, davacının keşide ettiği çeklerin bedelleri karşılığı alınan yakıtın davalılar tarafından kullanılması nedeniyle sebepsiz zenginleşme kurallarına göre ödenen paranın iadesi talep edilmektedir.
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının sebebi zarar değil, alacaklının (davacının) malvarlığında meydana gelen eksilmedir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ile zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır.
Bu durumda davacı yöneticinin, site adına düzenlediği çeklerin karşılığı olarak yine site için yakıt alınarak davalıların bundan yararlandıklarını iddia etmesi nedeniyle uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme (BK.nun 61-66 maddeleri) ve vekaletsiz iş görme hükümleri (BK.nun 413/son maddesi) dairesinde çözümlenmesi gerekir. Maddi olay ile bağlı olan hakim, hukuksal nitelendirmeyi kendiliğinden yapmakla yükümlüdür.
Ayrıca KMK.nun 35.maddesi gereğince, yöneticinin yönetim planı hükümleri ve kat malikleri kurulu kararları ile yüklendiği görevler nedeniyle 3.kişiler ile yaptığı yüklenim (taahhüt) ve üstlendiği borçlardan dolayı onlara karşı kişisel sorumluluğu vardır. Ancak, kat maliklerinden her biri de bu işlemlerden dolayı arsa payı oranında ona karşı sorumludur. Yöneticinin görevleri kapsamında ana taşınmaz için girdiği tüm yüklenimler ve üstlendiği borçlar nedeniyle uğrayabileceği zararlar için kat maliklerine arsa payı oranları ile sınırlı olmak üzere rücu edebilir ( M.E. Germeç, Kat Mülkiyeti Hukuku, 2006).
Tek parsel üzerinde kurulu taşınmazın, 17.10.1996 tarihli yönetim planının 12/b maddesinde, yakıt giderlerinin, maliklerce her bağımsız bölümün ana taşınmazdaki yüzölçümünün kapsadığı metrekare oranında karşılanması kararlaştırılmıştır. Bu durumda davacının 3.kişi alacaklıya karşı yetkisiz çek tanzimi nedeniyle şahsen sorumluluğu bulunsa da, alındığı iddia edilen yakıttan yararlanan maliklerin yakıt bedelini arsa paylarına göre davacı yöneticiye ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak konusunda uzman bilirkişiler kurulu aracılığı ile inceleme yapılarak alınacak rapor sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 01.06.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.