YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/208
KARAR NO : 2010/2946
KARAR TARİHİ : 25.02.2010
ESAS NO : 2010/208
KARAR NO : 2010/2946
MAHKEMESİ : ÇERKEZKÖY SULH HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/10/2009
NUMARASI : 2008/80-2009/581
Dava dilekçesinde kira parasının 01.01.2008 gününden başlayarak aylık, net 2.150 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davada, 01.01.2008 tarihinde başlayan döneme ilişkin aylık kira parasının tespiti istenilmiştir.
Mahkemece; taraflar arasındaki sözleşmenin özel şartlarının 8. md göre davacının, rayiç ve emsal kiralar ile vergi, resim ve harçlardaki artışlar ve aşırı enflasyon nedenlerine dayanarak kira tespiti ve uyarlama davası açmamayı kabul ettiği, anılan madde hükmü karşısında ekonomik koşullar, rayiç vs. ileri sürerek dava açılamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 01.01.2003 başlangıç tarihli olup 5 yıl sürelidir. Tespiti istenen dönem sözleşmeni sona ermesinden sonraki ilk dönemdir. Sözleşmenin 8. maddesinde kira parasının uyarlanması ve kira tespit davası açılamayacağına dair koşul sözleşme süresince (5 yıl süreyle) geçerlidir. Davada sözleşme süresinden sonraki dönemin kira parasının tespiti talep edildiğinden istem 8. maddenin kapsamı dışındadır. O halde mahkemece yeni dönem kira parasının tespitine karar verilmelidir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 1997/3-204-351 sayılı kararında da kabul edildiği gibi, sözleşmenin 2 yıldan fazla süreli olarak yapılması özel neden kabul edilerek yeni dönem kira parası 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre hak ve nesafet kurallarına göre tespit edilmelidir.
Bunun için dava konusu yerin yeniden kiralanması halinde getirebileceği kira parası bilirkişiler tarafından belirlenmelidir. Böyle bir belirleme yapılırken öncelikle benzer yerlerin kira sözleşmeleri incelenmeli, dava konusu yer ile ayrı ayrı karşılaştırılmalı, kira parasına etki eden hususlar üzerinde de ayrıca durulmalıdır.
Dava konusu taşınmazın yukarıda açıklandığı üzere getirebileceği kira parası usulüne uygun şekilde saptandıktan sonra bu husus dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafet kurallarına göre hakimce bir kira parası takdir edilerek hüküm altına alınmalıdır.
Mahkemece bu hususlar dikkate alınmadan yanılgılı değerlendirme ve yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 25.02.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.