YARGITAY KARARI
DAİRE : 3. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2023/13496
KARAR NO : 2023/5685
KARAR TARİHİ : 19.09.2023

MAHKEMESİ :Ceza Dairesi

Yargıtay 3. Ceza Dairesinin 23.12.2022 tarih ve 2022/18088 Esas, 2022/9765 sayılı Kararına karşı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 17.07.2023 tarihli ve KD-2023/79252 Karar Düzeltme sayılı itirazı üzerine yapılan inceleme neticesinde;
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 308 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yapılan sanıklar lehine itiraz başvurusu üzerine dava dosyası, aynı Kanun’un 308 inci maddesinin ikinci fıkrası gereği Dairemize gönderilmekle, gereği düşünüldü:
I. İTİRAZ SEBEPLERİ
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itiraz başvurusu özetle;
1- Sanıklar …, …, …, …, …, … ve … … hakkında ;
Sanıklar hakkında … … tören alanındaki sevklerde görev yaptıklarına ilişkin gerekçeli kararda bir tespit ve kabulün bulunmaması, sanık … hakkında ise “ayrıca … … tören alanında da bulunduğu” şeklinde bir ibare bulunmasına rağmen, iddianamede ve sanığın sorgusunda bu konuda bir beyanın bulunmaması, dosyadaki deliller dışında, karar sonrası dosyaya sanıklar hakkında gönderilen belgelerle birlikte UYAP Örgütlü Suçlar Bilgi Bankasında FETÖ/PDY silahlı terör örgütü ile irtibatları hakkındaki bütün delillerin araştırılması, sanıkların kullandıkları bilinen ve kendileri tarafından kullanıldığı bildirilen telefon hattı veya hatları dışında bir hattı kullanıp kullanmadıklarının tespiti bakımından, Emniyet Müdürlüğünden, sanıkların hesaplarının bulunduğu bankalardan, üye oldukları dernek varsa bu derneklerden, ÖSYM’den, resmi kurumlardan, telefon numaralarını verebilecekleri yerlerden araştırma yapılmak suretiyle olay öncesi ve sırasında kullandıkları başka bir telefon numarası olup olmadığının tespiti, kullandıkları telefon numaralarının tespiti sonrası, ByLock kullanıp kullanmadıklarının araştırılması, 15 Temmuz 2016 tarihine yakın tarihlerde ve 15 -16 Temmuz 2016 tarihleri itibariyle HTS kayıtlarının ve bulundukları yerin tespitine ilişkin baz istasyonu kayıtlarının araştırılarak;
Öncelikle sanıkların terör örgütü ile irtibatlarının ve örgüt içerisindeki konumlarının, darbeye teşebbüs fiilinin icra hareketlerinden önce örgütsel organizasyon içinde yer alarak darbe girişiminden haberdar olup olmadıklarının, suç işleme karar ve iradesine katılıp katılmadıklarının, icra hareketlerinden önce organizasyon içerisinde yapılan işbölümüne göre kendilerine verilen görevi kabul edip etmediklerinin, olay gecesi görev aldıkları nizamiyelerdeki faaliyetlerinin ve … Okulu’ndaki fillerinin dikkate alınarak, katılanlara yönelik kişiyi hürriyetinden yoksun kılma fiilini öğrenip öğrenmediklerinin, … … tören alanında öğrencilerin sevk ve nakilleri sırasında görev alıp almadıklarının, darbeye teşebbüs fiilinden haberdar olduktan sonraki eylemlerinin, sanık … yönünden ayrıca mühimmat temini konusundaki yazının hazırlanarak darbeye teşebbüste kullanılması ile ilgili fiil ve davranışlara katkısının, Y. E. nin nizamiyeden giriş ve çıkışı konusundaki tavır ve davranışlarının, sanık … … hakkında mühimmat yüklü aracın nizamiyeden geçişine izin verdiği ve D. U nun girişini engellediği yönündeki iddiaların da dosyadaki bütün delillerle birlikte yeniden değerlendirilerek, sanıkların fiil ve davranışlarının; genel darbe planı çerçevesinde ülke çapında gerçekleştirilen Anayasal düzeni ihlal suçunun icra hareketlerine katkı sunmakla birlikte, sundukları katkının tek başına vahamet arz edip etmediğinin araştırılarak, icra hareketlerinden önce örgütsel organizasyon içinde yer alarak darbe girişiminden haberdar olduklarının, suç işleme karar ve iradesine katıldıklarının ve … bölümüne göre görev aldıklarının tespiti ya da sonradan yaptıkları katkının vahamet arzetttiğinin kabulü halinde TCK’nın 37/1 inci maddesi delaletiyle suçun doğrudan faili olarak cezalandırılmaları, aksi taktirde icra hareketlerinden önce örgütsel organizasyon içinde yer alarak darbe girişiminden haberdar olduklarının, suç işleme karar ve iradesine katıldıklarının ve … bölümüne göre görev aldıklarının kanıtlanamamış olması halinde ise, FETÖ/PDY silahlı terör örgütünün yönetimi tarafından planlanan genel darbe planı çerçevesinde ülke çapında gerçekleştirilen Anayasal düzeni ihlal suçunun icra hareketlerine katkı sunmakla birlikte, sundukları katkının tek başına vahamet arz etmediği kanaatine ulaşılırsa TCK’nın 39/2-c maddesine göre haklarında Anayasal düzeni bozmaya teşebbüs suçuna yardım suçundan mahkumiyet hükmü kurulması gerekirken, eksik araştırma ve yazılı gerekçe ile TCK’nın 37/1 inci maddesi delaletiyle mahkumiyetlerine karar verildiği,
2-Sanık … yönünden; silahlı terör örgütüne üye olma suçu yönünden suçlamayı kabul etmeyen sanık hakkında, sanığın yakalama emri ile arandığı dönemde talimat yoluyla ifadesi alınan tanık R. D. nin beyanı dikkate alınarak mahkumiyet kararı verildiği,
Sanık müdafiinin beyanlarında, ifadeyi kabul etmediklerini, tanığa soru sorarak sanıkla yüzleştirilmesi gerektiğini belirttiği dikkate alındığında, dosya kapsamına göre tanık beyanının suçun sübutu açısından ehemmiyet arz eder nitelikte olması karşısında, tanığın duruşmaya getirilerek veya … ile taraflara da soru sorma hakkı tanınmak suretiyle beyanlarının tespit edilmesi gerektiğinin gözetilmeyerek, tanığın istinabe ile alınan beyanının okunulmasıyla yetinilmesi suretiyle CMK’nın 210/1 inci maddesine muhalefet edildiği,
3-Sanık … yönünden; Silahlı terör örgütüne üye olma suçu yönünden suçlamayı kabul etmeyen sanık hakkında;
Tanık A. G. yönünden bilinen adreslerine yapılan işlemlerin bilainfaz kaydıyla döndüğü, zorla getirme emrine verilen cevabi yazıda da şahsın adresinden aniden taşınıp gitmiş olduğu ve nerede olduğunun bilinmediği şeklinde cevap verilmesi nedeniyle hazırlık beyanları ile yetinilmesine karar verildiği,
Dosya içerisine A. U. isimli şahsın beyanlarının gönderildiğinin görüldüğü, diğer tanığın beyanları ile benzer olduğu anlaşılarak dinlenilmesine gerek görülmediği belirtilerek, mahkumiyet kararı verildiği anlaşılmış olup, dosya kapsamına göre tanıkların beyanının suçun sübutu açısından ehemmiyet arz eder nitelikte olması karşısında, sonradan ifade tutanağı gönderilen tanık A. U. nun duruşmaya getirilerek veya … ile taraflara da soru sorma hakkı tanınmak suretiyle beyanlarının tespit edilmesi gerektiğinin gözetilmeyerek, tanığın soruşturma aşamasındaki beyanının okunulmasıyla yetinilmesi suretiyle CMK’nın 211 inci maddesine muhalefet edildiği,
4-Sanık … yönünden; silahlı terör örgütüne üye olma suçu yönünden suçlamayı kabul etmeyen sanık hakkında;
Tanık K. T. nin soruşturma aşamasındaki beyanı İlk Derece Mahkemesinde duruşmada okunduktan sonra sanık müdafiinin 30.09.2018 tarihli dilekçesinde tanığın yargılamayı yapan mahkemede ifadesinin alınmasını talep ettiği, mahkemece 02.10.2018 tarihinde yazılan talimat ile istinabe yoluyla tanığın ifadesinin alındığı, dosya kapsamına göre bu tanığın beyanının suçun sübutu açısından ehemmiyet arz eder nitelikte olması karşısında, tanık K. T. nin duruşmaya getirilerek veya … ile taraflara da soru sorma hakkı tanınmak suretiyle beyanlarının tespit edilmesi gerektiği gözetilmeyerek, tanığın istinabe yoluyla ifadesinin alınması suretiyle CMK’nın 211 inci maddesine muhalefet edildiği,
5-Sanık … yönünden;
Sanığın savunmalarında; … … harbiyelilerin kampı olduğunu, spor eğitim bölümünü kendi birliklerinin yaptığını, orada, o dönemde kendisine bağlı 10 kişi civarında küçük bir birlik bulunduğunu ve bu birliğin başında görevli olan öğretmen Binbaşı…. nin olay tarihinde kendisini arayarak, kendisine …’ya dönmeleri emrinin verildiğini, bu konuda kendisinin emrinin ne olacağını sorduğunu, bu şahsa konu ile ilgili olarak bir şey bilmediğini, haberdar olmadığını ve bulundukları birlikten ayrılmamaları emrini verdiğini, olayla ilgili bilgi sahibi olduktan sonra kendisini arayacağını söylediğini belirttiği anlaşıldığından, tanığın duruşmaya getirilerek veya … ile taraflara da soru sorma hakkı tanınmak suretiyle olayla ilgili beyanlarının tespit edilmesi, HTS kayıtlarından böyle bir görüşme olup olmadığının ve sanığın savunmalarında belirtilen askeri birlik kayıtlarından, söz konusu askeri birlik görevlilerinin olay tarihinden kimden, ne gibi emirler alarak uyguladıklarının araştırılarak, sonucuna göre tüm delillerin birlikte değerlendirilerek, sanığın fiil ve davranışlarının; genel darbe planı çerçevesinde ülke çapında gerçekleştirilen Anayasal düzeni ihlal suçunun icra hareketlerine katkı sunmakla birlikte, sunduğu katkının tek başına vahamet arz edip etmediğinin araştırılıp, icra hareketlerinden önce örgütsel organizasyon içinde yer alarak darbe girişiminden haberdar olduğunun, suç işleme karar ve iradesine katıldığının ve … bölümüne göre görev aldığının tespiti ya da sonradan yaptığı katkının vahamet arzettiğinin kabulü halinde TCK’nın 37/1 inci maddesi delaletiyle suçun doğrudan faili olarak cezalandırılması, aksi taktirde icra hareketlerinden önce örgütsel organizasyon içinde yer alarak darbe girişiminden haberdar olduğunun, suç işleme karar ve iradesine katıldığının ve … bölümüne göre görev aldığının kanıtlanamamış olması halinde ise, FETÖ/PDY silahlı terör örgütünün yönetimi tarafından planlanan genel darbe planı çerçevesinde ülke çapında gerçekleştirilen Anayasal düzeni ihlal suçunun icra hareketlerine katkı sunmakla birlikte, sunduğu katkının tek başına vahamet arz etmediği kanaatine ulaşılırsa TCK’nın 39/2-c maddesine göre hakkında Anayasal düzeni bozmaya teşebbüs suçuna yardım suçundan mahkumiyet hükmü kurulması gerekirken, eksik araştırma ve yazılı gerekçe ile TCK’nın 37/1 inci maddesi delaletiyle mahkumiyetine karar verildiği,
Gerekçeleriyle sanıklar hakkında verilen mahkumiyet kararlarının onanmasına yönelik 3. Ceza Dairesinin 23.12.2022 tarihli ve 2022/18088 Esas, 2022/9765 sayılı kararının kaldırılmasına ve hükmün bozulmasına karar verilmesi talebine ilişkindir.
II. GEREKÇE
Sanıklar …, …, …, …, …, …, … … ve … hakkında Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme suçundan verilen mahkumiyet hükümleri ile sanıklar …, … ve … hakkında silahlı terör örgütüne üye olma suçundan verilen mahkumiyet hükümlerinin onanmasına ilişkin karara yönelik Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itiraz talebinin incelemesinde;
Dairemizin 23.12.2022 … ve 2022/18088 Esas, 2022/9765 sayılı kararında ayrıntıları açıklandığı üzere; … Okulunda darbe girişiminden önce darbeye yönelik hazırlıkların yapıldığı, darbe bildirisi yayınlanmadan önce okul komutanının derdest edilerek okulun ele geçirildiği, olay günü rutin uygulama dışında tüm askerlerin okula çağrılarak teçhizatlı içtima edilmeye başlandığı, Bozpark Bölgesinde içtima edilen askerlere darbe girişimine yönelik duyuru yapıldığı, silah ve mühimmat dağıtıldığı, darbe faaliyetinin yürütülmesinin engellenmemesi amacıyla nizamiyelerde önlemler alındığı, nizamiye önüne gelen emniyet zırhlı aracına helikopterden ateş açıldığı, Türk Telekom binasına, Genelkurmay Başkanlığına ve … iline intikal amacıyla sevkiyatların helikopter ve araçlarla … Okulundan yapıldığı anlaşılmakla;
Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler, gerekçe içeriği ve sanıkların hazırlık aşamalarında verdikleri müdafili beyanları, kamera görüntüleri, mesajlaşma içerikleri ve itiraz dışı diğer sanıkların anlatımlarına göre;
Olay tarihinde … Okulunda … rütbesi ile görev yapan sanık …’un darbe girişimini organize ettiği tespit edilen itiraz dışı sanık … ile gece boyu birlikte bulundukları, darbe girişiminin icrasına yönelik olarak çeşitli yerlere intikal amacıyla sevkiyatların yapıldığı … … alanını ve nizamiyeleri birlikte denetledikleri, itiraz dışı darbeci subaylarla birlikte bulunduğu, darbe girişiminin icrasına yönelik olarak rütbeli subayları arayarak okula çağırdığı ve bu kapsamda görevler verdiği; olay tarihinde … Okulunda Üstteğmen rütbesi ile görev yapmakta olan sanıklar …, …, …, …, …, … ve … … olay gecesi darbe girişimin ilan edildiği Bozpark Bölgesinde hazır bulundukları ve darbe girişimin ilanını müteakip darbeci üstlerinden aldıkları emirler doğrultusunda darbe girişiminin engellenmesinin önlenmesine yönelik olarak beraberlerindeki teçhizatlı askerleri ile görev verilen nizamiyelerde rütbeli komutan olarak görev aldıkları kabul olunarak haklarında Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme suçundan;
Olay tarihinde üsteğmen olarak görev yapan ve çağrı üzerine … Okuluna gelen sanık … ile aynı yerde öğrenci olarak bulunan ve beyanlarına göre bütünleme sınavına kalmaları nedeniyle okulda oldukları belirlenen sanıklar … ve …’ın, … Okulunun ele geçirilmesinden ve kendilerine darbe açıklaması yapıldıktan sonra kamuflajlı ve teçhizatlı bir şekilde bulunmaları karşısında, TCK’nın 309 uncu maddesinde düzenlenen Anayasayı ihlal suçuna yönelik hazırlık hareketlerinin örgüt üyeliği suçunu da kapsadığı nazara alınarak, bu anlamda sanıklar hakkındaki hükme esas alınan tanık ifadelerinin tek başına belirleyici delil vasfında bulunmadığından haklarında silahlı terör örgütüne üye olma suçundan;
Cezalandırılmalarında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
III. KARAR
Gerekçe bölümünde açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı İTİRAZININ oy birliğiyle REDDİNE,
Dava dosyasının 5271 sayılı Kanun’un 308 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca Yargıtay 3. Ceza Dairesinin, 23.12.2022 tarihli ve 2022/18088 Esas, 2022/9765 sayılı onama kararı ile ilgili itirazı incelemek üzere Yargıtay Ceza Genel Kuruluna gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
19.09.2023 tarihinde karar verildi.