YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/553
KARAR NO : 2019/491
KARAR TARİHİ : 18.02.2019

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : … … 8. Asliye Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki iflas erteleme kararının uzatılması davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, davacı şirketin ekonomik olarak zor duruma düşmesi sebebi ile iflas erteleme talebinde bulunduğunu, 07.12.2015 tarihinde 1 yıl süre ile iflasın ertelenmesine karar verildiğini, verilen kararın henüz … incelemesinde olduğunu, davacı şirketin borca batıklıktan kurtulabilmesi için iflasın ertelenme süresinin uzatılmasına ihtiyacı olduğunu ileri sürerek iflasın ertelenmesinin 1 yıl süre ile uzatılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia ve tüm dosya kapsamına göre, 20.07.2016 tarihli OHAL kapsamında çıkarılan 669 sayılı KHK’nın 4. maddesi uyarınca olağanüstü halin devamı süresince İİK’nın 179. maddesi gereği sermaye şirketleri ile kooperatifler tarafından iflas erteleme talebinde bulunulamayacağı hükmü getirildiği gerekçesi ile davanın reddine dair verilen kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 2017/46 E. 2017/47 K. sayılı kararı ile ilk derece mahkemesi kararında usul ve esas yönünden bir hata görülmediğinden istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir
Dava, iflas erteleme süresinin uzatımına ilişkindir. Davacı taraf 20.07.2016 tarihinden önce 07.12.2015 tarihinde şirketin iflasının 1 yıl süreyle ertelenmesi kararının uzatılması talebinde bulunmuş, mahkemece 669 Sayılı KHK.nın 4. maddesi ile 673 Sayılı KHK.nın 10/2. maddesi uyarınca iflas erteleme ve tedbir kararları verilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İflas erteleme kurumu, bilançosu borca batık sermaye şirketleri ve kooperatifleri, borca batıklıktan kurtulma ümidinin olması halinde kanun koyucu tarafından tanınmış bir haktır. Ekonominin dinamiği olan bu kurumların yüklendikleri görev sadece bu şirketlerin kendileriyle değil toplumla da ilgilidir. Yapılan işlerin kendileriyle ilişkili bir çok şirket, kurum, işçi vb. çevreleri ilgilendirmesi nedeniyle bu durumdaki şirket ve kooperatiflere imkan tanınması halinde borca batıklıktan kurtulabilecek iseler, iflaslarının kanunda tanınan haklar çerçevesinde ertelenmesine karar verilmelidir. Mahkemelerce verilen iflas erteleme kararları yargı yolundan geçmeden veya geçerek kesinleşmiş veya kesinleşme aşamasında erteleme sürelerinin dolması nedeniyle yapılan uzatma talepleri yeni bir dava değil, kanunda çerçevesi çizilen iflas erteleme kurumu içerisinde bir taleptir. Bu nedenle iflas erteleme kararının uzatılması talebini yeni bir talep gibi görerek olağanüstü hal ilamından sonra çıkartılan 669 ve 673 Sayılı K.H. Kararnameler kapsamında reddine karar verilmesine iflas …/…
erteleme kurumunun ruhuna, ne de K.H.Kararnamelerinin amacına uygun düşmemektedir. Bu nedenle; iflas erteleme talebinin olağanüstü halin ilanından önce yapılmış olması ve tedbir verilmiş olması halinde şirket hakkında 673 Sayılı KHK.nın 10. maddesinin 2/c fıkrasında belirtildiği şekilde inceleme yapılarak talepte bulunan şirket veya kooperatifin bu şirket veya kooperatiflerden olması halinde tedbir kararı derhal kaldırılmalı, yapılan inceleme sonunda erteleme talep eden şirketin veya kooperatifin bu şirketlerden olmaması halinde de erteleme kararı verilmeyerek, tedbir kararları İİK.nın 179 ve devamı maddelerinde belirlenen işleyişe göre değerlendirilmelidir. Bu cümleden olmak üzere mahkemece yeni tedbir kararı verilmeyerek önceden verilen tedbir kararlarının iflas erteleme kurumunun amacı nazara alınarak devamına olanak sağlanmalıdır.
KHK’lar incelendiğinde mahkemelerce yapılması gereken işlem şu şekildedir;
İflas erteleme talebi 20.07.2016 tarihinden sonra ise borca batıklıkla ilgli herhangi bir araştırma yapılmaksızın talep mahkemelerce 669 Sayılı KHK.nın 4. maddesi ile 673 Sayılı KHK.nın 10/(a) ve (b) fıkraları uyarınca red edilecek, tedbirler verilmeyecektir. Sehven verilmiş ise kaldırılacaktır. İflas erteleme talebinin olağanüstü halin ilanından önce yapılmış olması ve tedbir verilmiş olması halinde ise şirket hakkında 673 Sayılı KHK.nın 10. maddesinin 2/c fıkrasında belirtildiği şekilde inceleme yapılarak talepte bulunan şirket veya kooperatifin bu şirket veya kooperatiflerden olması halinde tedbir kararı derhal kaldırılacaktır. Yapılan inceleme sonunda erteleme talep eden şirketin veya kooperatifin bu şirketlerden olmaması halinde de erteleme kararı verilmeyecek, tedbir kararlarının kaldırılması hususu normal seyre göre değerlendirilecektir.
İflas erteleme talebinin 20.07.2016 tarihinden önce yapılmış olması halinde; talepte bulunan şirketin veya kooperatifin borca batık olması ve iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı görülmesi, kayyım tarafından üç aylık dönemlerde ibraz edilen raporlara göre şirketin durumunun iyiye giderek iflas halinden kurtulmasının mümkün bulunması izleniyor ise bu durumda iflas erteleme kararı da verilemeyeceği için dosyanın elde bekletilmesi ancak iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı görülmemesi, bekleme süresinde alınan kayyım raporlarına göre şirketin iflas halinden kurtulmasının mümkün bulunmaması ve nihayet İİK. 179/b-4 maddesinde belirlenen sürenin de dolması halinde ise şirketin veya kooperatifin İİK. 179/b-5 maddesi uyarınca iflasına karar verilmesi gerekmektedir.
İflas erteleme talebinin 20.07.2016 tarihinden önce yapılmış olması halinde; talepte bulunan şirketin veya kooperatifin borca batık olması ve iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı görülmesi, kayyım tarafından üç aylık dönemlerde ibraz edilen raporlara göre şirketin durumunun iyiye giderek iflas halinden kurtulmasının mümkün bulunması izleniyor ise, bu durumda iflas erteleme kararı da verilemeyeceği için dosyanın olağanüstü halin kalkmasına veya İİK.nın 179/b-4’te belirlenen sürenin dolmasına kadar elde bekletilmesi, bu süreler sonunda mevcut duruma göre karar verilmesi ancak iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı görülmemesi, bekleme süresinde alınan kayyım raporlarına göre şirketin iflas halinden kurtulmasının mümkün bulunmaması ve nihayet İİK.nın 179/b-4 maddesinde belirlenen sürenin dolması halinde ise şirketin veya kooperatifin İİK.nın 179/b-5 maddesi uyarınca iflasına karar verilmesi gerekmektedir.
Somut olaya gelince, iflas erteleme talebinin 20.07.2016 tarihinden önce yapıldığı aynı şirketle ilgili iflas erteleme talebinin 07.12.2015 tarihinden itibaren 1 yıl süre ile kabul edildiği, iflas erteleme kararında belirtildiği üzere kayyımların davacı şirketin faaliyetleri ve davacının durumu hakkında mahkemeye rapor vermeye devam ettiği, davacı şirketin borca batıklığının devam ettiği ve iyileştirme projesi kapsamında borçtan kurtulmalarının mümkün olduğundan bahisle ertelemenin bir yıl süreyle uzatılmasını talep ettiği, dosya kapsamından anlaşılmıştır. Mahkemece yapılması gereken yukarıda yazılı ilkeler ışığında 673 Sayılı …/…
KHK.nın 10. maddesinin 2/c fıkrasında yazılı şekilde gerekli araştırma yapılarak, davacı şirketin bu şirketlerden olmaması halinde iyileştirme projesi bilirkişi ve kayyım raporları göz önünde bulundurularak halihazır durumda iflastan kurtulması mümkün ise iflas kararı verilmeyerek şirketin olağanüstü hal süresince ve en nihayet İİK.nın 179/b-4 maddesinde belirlenen süreler de nazara alınarak izlenmesi, bu süre içerisinde durumunun kötüye gitmesi veya sürenin dolmasına rağmen borca batıklık halinin devam etmesi halinde İİK.nın 179/b-5 maddesi uyarınca iflas kararı verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ile bilançosu borca batık olan şirketin iflas erteleme talebinin reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak hükmün davacı yararına BOZULMASINA, dosyanın kararı bozulan … … 8. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir suretinin … Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine, 18.02.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.