YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/5870
KARAR NO : 2018/5828
KARAR TARİHİ : 13.12.2018
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki iflas davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, müvekkilinin et ve et mamülleri pazarlama satışı ile ilgili faaliyet gösterdiğini, iç piyasada et sektöründe yaşanan sıkıntılar nedeniyle nakit sıkıntısı yaşadıklarını, şirketin borca batık hale geldiğini, sunulan iyileştirme projesi kapsamında borca batıklıktan kurtulmanın mümkün olduğunu ileri sürerek şirketin iflasının … yıl süre ile ertelenmesini talep ve dava etmiştir.
Müdahiller vekilleri davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia savunma bilirkişi raporları ve dosya kapsamına göre, davacı şirketçe stoklara ilişkin stok kayıtları ve dokümanların verilmediği, şirketin muhasebe kayıtlarının doğruları yansıtmadığı, depolarda ürünlerin düzenli şekilde istiflenmediği, ürünlerin karmakarışık bulunduğu bu nedenle depo stok sayılarının tespit edilemediği, şirketin iyileştirme projesinin soyut ve inandırıcılıktan uzak olduğu, davacı şirket rapordan sonra revize proje sunmuş ise de bilirkişi raporlarından sonra revize proje verilmesini düzenleyen ve öngören bir oluşum bulunmadığı, özellikle stoklardaki envanter ve değerleme kayıtlarının düzgün bir şekilde sunulamamış olması nedeniyle davacının kendi kayıtlarına göre borca batık olduğu ve batıklık beyanı da gözetilerek iflasın ertelenmesi şartlarının yerine gelmediği, anlaşılmakla iflas erteleme talebinin reddine ve davacı şirketin iflasına karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, iflasın ertelenmesi istemine ilişkindir.
İflas erteleme davalarında borca batıklık, TTK’nın 376. maddesinde gösterilen şekilde varlıkların rayiç değerine ve İİK’nın 178/…. madde ve fıkrasında belirtilen alacaklılar listesinde gösterilenler ile gerçek anlamda tespit edilebilecek diğer borçların tutarına göre belirlemelidir. Mahkemece çıkarılan muhtıra ile davacı şirketin finansal tabloları talep
edilerek dosyaya ibrazı sağlanmış ise de gerek borca batıklık ve gerek iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olup olmadığı hususunda alınan ….03.2016 tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında şirket stoklarının envanter ve değerleme yapılmasına elverişli olmadığı, stokların değerinin tespit edilemediği, bu şartlar altında şirketin borca batıklığının tespit edilemediği, iyileştirme projesindeki açıklamaların yeterli olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir. Davacı şirket ….04.2016 tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde mahkemece uygun görülecek gün ve saatte gıda mühendisi bilirkişiye verilecek yerinde inceleme yetkisi ile stoklarla ilgili eksikliğin ikmalini taleple birlikte revize proje sunmuştur. Mahkemece, iflas erteleme davalarında bilirkişi raporlarından sonra revize proje verilmesini düzenleyen ve öngören bir oluşum bulunmadığı, özellikle stoklardaki envanter ve değerleme kayıtlarının düzgün bir şekilde sunulamamış olduğu, davacının ise bilirkişi heyetinin stoklar ile ilgili bir talepte bulunmadığını ileri sürmesinin dosya içeriğine ve dosyada yapılan incelemenin kapsamına uygun düşmediği gerekçesi ile revize proje ve stokların sayımına ilişkin talep kabul görmemiştir.
Dairemiz kararları özellikle bilirkişinin iflasın ertelenmesi davalarında davacı şirkete danışmanlık yaparcasına yol gösteremeyeceği ve davacı şirketin revize proje sunmaya zorlanamayacağına yöneliktir. Davacının gerek yargılama aşamasında beliren duruma ve gerek süreç içinde ortaya çıkabilecek yeni ekonomik şartlara göre iyileştirme projesini düzeltmesi ve geliştirmesi mümkündür. Bu şekilde sunulan projenin uygulama kabiliyeti bulunmadığı, özellikle yargılamayı uzatmaya yönelik olup olmadığı ve üzerinde yeni bir bilirkişi incelemesi yapılmayı gerektirip gerektirmediği hakim tarafından denetlenmeli ve samimi olmayan tutumlara izin verilmemelidir.
Öte yandan borca batıklıktan kurtulmayı sağlayabilecek şekilde düzeltilmiş projelerin de usuli sebeplerle inceleme dışı tutulması, yasal şartları sağlayan şirketlerin iflasın ertelenmesi imkânından mahrum bırakılması anlamına gelir.
Mahkemece, rayiç değerlere göre şirketin borca batık olduğu belirlendikten sonra şirketin mali yönden iyileşme gösterip göstermediği, iyileştirme projesinin uygulanıp uygulanmadığı, şirket ortaklarınca sermaye artırımı yoluna gidilip gidilmediği hususları gözetilerek, bilirkişilerden açıklamalı, gerekçeli, karşılaştırmalı ve denetime elverişli rapor alınarak karar verilmesi gerekirken şirketin rayiç değerlere göre borca batılık tespiti yapılmadan, davacının kendi kayıtlarına göre borca batık olduğu ve batıklık beyanı da gözetilerek iflasın ertelenmesi şartlarını yerine gelmediği, gerekçesi ile eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı şirket vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren … gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ……..2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.