YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/2786
KARAR NO : 2018/5787
KARAR TARİHİ : 12.12.2018

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki kayıt kabul davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, davalı kooperatif hakkında iflas kararı verildiğini, davacı alacaklarının iflas masasına kaydının sağlanması amacıyla … İflas Müdürlüğüne başvuru yapıldığını, İflas Dairesince alacağın kısmen kabulü ile kalan miktar yönünden reddine karar verildiğini, davacı müvekkili ile müflis kooperatif arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davacı arsa sahibinin kooperatiften 1.000.000 TL alacağı olduğundan bahisle bakiye alacakları olan 600.000,00 TL’nin masaya kayıt ve kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … idaresi vekili davacının alacağını inandırıcı ve birbirini doğrulayan belgelerle ispat etmesi gerektiğini öne sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, müflis kooperatif ile arsa sahibi arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca karşılığında 11 adet dairenin verilmesi gerektiği, 30.08.2007 tarihinde binaların ruhsatı alınarak oturulabilir ve kullanılabilir şekilde arsa sahibine anahtar teslimi verileceğinin taahhüt edildiği, sözleşmenin 10. maddesinde arsa sahiplerinin inşaatın süresinde bitirilmemesi halinde kendilerine düşecek her bir daire için bölgedeki rayiç kira bedeli üzerinden geciken her ay için kira alarak dilerlerse sözleşmeyi istediği sürece uzatabileceğinin kabul edildiği, kooperatifin inşaatı bitirebilmesi için davacının 12.02.2009 tarihli sözleşme ile kendisine ait … ili … ilçesi, … Mahallesi, 43663 ada, 3 parselde bulunan Menekşe blokları 24 ve 25 nolu taşınmazları her biri 250.000,00 TL bedelli 30.06.2009 tarihinde geri vermek kaydıyla taşerona verilmek üzere kooperatife verdiği, buna karşılık kooperatifin davacıya teminat olarak takibe konulan 1.000.000,00 TL bedelli 30.06.2009 vade tarihli senedi verdiği, davalı müflis kooperatifin iskân almak için parası olmadığından kredi çekilebilmesi için davacının 37 parsel nolu kendisine ait taşınmazı dava dışı İsmail Yaşin’e verdiği, İsmail Yaşin’in … Bankası Genel Müdürlüğünden gelen 09.01.2014 tarihli müzekkere cevabında da görüldüğü gibi 150.000,00 TL kredi aldığı, bu kredinin müflis kooperatif tarafından kullanıldığı davacının davalıdan taşoran … İnşaat’a verilen 24 ve 25 nolu dairelerin bedellerinden dolayı 500.000,00 TL, davacının arsa karşılığı aldığı süresinde teslim edilmeyen 11 adet dairenin kira bedelinden dolayı 173.745,00 TL ve kooperatif harcamaları için kullanılan krediden dolayı 135.525,04 TL olmak üzere toplam 809.270,04 TL alacaklı olduğu ve iflas dairesi tarafından 400.000,00 TL alacak kabul edildiğinden davacının bakiye 409.270,04 TL alacağının kabulü ile iflas masasına kaydına karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan alacağa ilişkin kayıt kabul talebine dayanmaktadır.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Kural olarak düzenlemesi dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 Sayılı TBK’nın 470. vd. (BK’nın 355. vd.) maddelerinde yer alan eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, inşaatın kararlaştırılan tarihte tesliminin gerçekleştirilememesi durumunda yüklenici borçlu temerrüdüne düşer ve arsa sahibinin TBK’nın 125. (BK’nın 106/2.) maddesince seçimlik hakkı doğar. Arsa sahibi bu seçimlik hakkını, geciken ifayı beklemek ve gecikme tazminatını istemek olarak kullanmış ise sözleşmeyi feshetmeden, ileride olası (eksik-ayıplı) işlere ilişkin alacağının muacceliyetini fiili teslime erteleyerek, gecikme tazminatı alacağını her ay sonu itibariyle talep veya dava ederek, eserin teslimini bekleyebilir. Başka bir anlatımla, bu alacaklarını talep veya dava etmek için eserin yüklenici tarafından teslimini beklemek zorunda değildir. Dairemizin yerleşik uygulaması da bu yöndedir.
Gecikme tazminatı kural olarak sözleşmede kararlaştırılan teslim tarihinden, (teslim edilmesi gereken tarihten) eserin eksiksiz ve ayıpsız olarak sözleşmeye uygun biçimde fiilen teslim edildiği tarihe kadar ya da iş sahibinin bağımsız bölümü fiilen kullanmaya başladığı veya 3. kişiye oturulabilir şekilde kiraya verdiği ya da (teslim edilmesi gereken tarihten sonra) sattığı tarihe kadar istenebilir. Kiraya vermek suretiyle ekonomik yarar sağlandığında gecikme tazminatı istenemez.
Dosya kapsamından davacı arsa sahibinin müflis davalının bitiremediği inşaatın bitirilmesi amacıyla kendisine düşen 2 bağımsız bölümü müflisin işaret ettiği taşeron şirkete devrettiği ve bir bağımsız bölümünü de arkadaşına satış göstererek kredi çekmesini sağladığı ve bu tutarı genel iskân ruhsatı almak amacıyla harcanmak üzere müflis davalıya verdiği anlaşılmaktadır. Mahkemece bahsi geçen 3 bağımsız bölüm bedellerinin davalı kooperatiften tahsiline karar verilmesine rağmen ayrıca kira tazminatına da hükmedilmesi yukarıdaki ilkelere uygun düşmemektedir. Bu itibarla, mahkemece 3 adet bağımsız bölümün devir tarihlerinde henüz teslim sürelerinin dolup dolmadığı belirlenip devirlerin teslimi gereken tarihten sonra olması halinde teslim edilmesi gereken tarihten devir tarihine kadar kira tazminatı belirlenmek üzere önceki bilirkişi heyetinden ek rapor alınması suretiyle veya yeni bir bilirkişi heyetinden, bu hususl… ayrıntılı ve denetime elverişli yeni bir rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hüküm bu nedenle bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harçların istek halinde temyiz edene iadelerine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 12.12.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.