YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/860
KARAR NO : 2013/1464
KARAR TARİHİ : 12.03.2013
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali, borçlu olmadığının tesbiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hüküm davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiştir.
Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– KARAR –
Davacı vekili, parasal yükümlülüklerini yerine getirmediği iddiasıyla davalı kooperatif tarafından müvekkilinin üyelikten ihracına karar verilmiş ise de ihraca dayanak ihtarlardaki borçların muaccel olmadığı gibi istenen faiz miktarının da hatalı yazıldığını ileri sürerek, geçersiz ihtarlara dayanılarak verilen ihraç kararının iptali ile ihtara konu ….945,… TL faiz borcunun olmadığının tesbitini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, üyelikten ihraç kararının davacıya ….01.2009 tarihinde tebliğ edildiği halde davanın yasal üç aylık sürede açılmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davalı kooperatif tarafından davacıya gönderilen birinci ihtarda belirtilen asıl aidat borcunun davacı tarafından ödendiği, ancak faiz borcunun ödenmediği, üyelikten ihraç kararına dayanak olan ihtarların, anasözleşmeye ve genel kurul kararlarına uygun olduğu gerekçesiyle, ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, menfi tespit ve kooperatif yönetim kurulunun ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
…-Davacı vekilinin ihraç kararının iptaline yönelik temyiz itirazları bakımından;
….07.2008 keşide tarihli birinci ihtarname ile kooperatif anasözleşmesinin …/…. maddesi uyarınca … günlük bekleme süresi dolmadan henüz muaccel hale gelmemiş, Haziran 2008 ayı aidatının da talep edilmiş olması karşısında bu ihtara dayalı olarak ihraç kararı verilemez. Mahkemece ihraç kararının iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
…-a) Davacı vekilinin menfi tesbit istemine yönelik temyiz itirazları bakımından;
Ortaklık hak ve sıfatına bağlı olarak dava açan kişinin, şayet yargılama sırasında bu sıfatı sona erecek olursa artık davayı takip ve sonuçlandırmakta hukuki yararı kalmaz. Zira, bu husus dava koşulu olup, davacının bu sıfatının yargılama sonuna ve hükmün kesinleşmesine kadar devam etmesi zorunludur ve bu yön mahkemece re’sen gözönünde bulundurulmalıdır. Mahkemece her ne kadar iki istem birlikte incelenerek karar verilmiş ise de, menfi tesbit davası tefrik edilerek, bu istem bakımından ihraç kararının iptali davasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerekir. Zira, ihraç kararının iptali davasının sonucuna göre davacının üyelik durumu belirlenecek ve buna göre menfi tespit davasında aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı tespit edilecektir.
Mahkemece, menfi tesbit istemine ilişkin davanın asıl davadan tefrik edilerek, davacının hukuki yararının belirlenmesi yönünden ihraç kararının iptali davasının sonuçlanması ve verilecek kararın kesinleşmesinin beklenmesi gerekirken, her iki davanın birlikte görülerek sonuçlandırılması doğru görülmemiştir.
b) Bozma nedenine göre, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarda (… ve …-a) bentlerinde açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile yerel mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA, (…-b) bendinde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren … gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ….03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.