YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/7062
KARAR NO : 2014/522
KARAR TARİHİ : 29.01.2014
MAHKEMESİ : Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 07/05/2013
NUMARASI : 2011/463-2013/210
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, J..-2 de yapılacak konutlar için müvekkili ile davalı J… Sınai Ürün. Ürt. Paz. Ltd. Şti. arasında 18.01.1998 tarihinde sözleşme imzalandığını, müvekkilinin bu sözleşmeden kaynaklanan tüm borçlarını eksiksiz olarak ödediğini, bu ödemelerin S.S. Ç… G… Konut Yapı Kooperatifi (eski ünvanı S.S. J… Konut Yapı Kooperatifi) bünyesinde yapılan J…-2 konutlarının yapımında kullanıldığını, ancak davalı kooperatifin, diğer davalı J… Sınai Ürün. Ürt. Paz. Ltd. Şti.’den daire satın alan ve ödemelerini yapan kişileri, bu süreçte geç kalındığından bahisle üyeliğe kabul etmediğini ve üyelik için haksız yere 40.000,00 TL toplu ödeme ve ayrıca aidat ödemesi talep ettiğini, müvekkilinin sabit fiyat garantisi ile konut satın aldığını, sadece adı ve yönetimi değişen kooperatifin yeni ödeme talep etmesinin hukuki olmadığını ileri sürerek, müvekkilinin, davalı S.S. Ç. G.. Konut Yapı Kooperatifi’ne 24. Blok 402 numaralı bağımsız bölüm yönünden (mümkün olmadığı takdirde aynı niteliklerde başka bir daire yönünden) kooperatif üyesi olduğunun tespitini ve ilgili bağımsız bölümün müvekkili adına hükmen tescilini talep ve dava etmiştir.
Davalı S.S. Ç. G.. Konut Yapı Kooperatifi vekili, davacının müvekkili kooperatifin üyesi olmadığını ve iddia edilen sözleşmenin müvekkili ile yapılmadığını, davacının üyelik başvurusunda bulunmadığını ve herhangi bir ödeme yapmadığını, diğer davalı şirketten kooperatif malvarlığına intikal etmiş herhangi bir unsur da bulunmadığını savunarak, davanın öncelikle husumetten, aksi halde esastan reddini istemiştir.
Davalı J.. Sınai Ürün. Ürt. Paz. Ltd. Şti. vekili, J…-2 konutlarının yapımını başlangıçta müvekkilinin üstlendiğini, yapılan kampanyalar sonucunda diğer davalı kooperatife ait dairelerin kooperatiften alınan yetkiyle, müvekkili tarafından davacının da aralarında bulunduğu üçüncü kişilere satıldığını, davacının tüm ödemeleri müvekkili şirkete yaptığını, bu yolla yapılan tahsilatların nakden veya iş karşılığı diğer davalı kooperatife intikal ettirildiğini, fakat bakanlığın teftiş incelemeleri neticesinde bu işe son verildiğini ve müvekkilinin konut alan kişilere olan taahhütlerinin diğer davalı kooperatife geçtiğini, zamanla bir kısım müşterilerin kooperatif tarafından üye kabul edildiğini, ancak kooperatifin sonraki yıllarda değişen yönetimlerinin bu yükümlülükleri yerine getirmekten kaçındığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacı ile davalı arasında 18.01.1998 tarihinde konut alım sözleşmesi imzalandığı, davalı kooperatifin ise 250 ortak ile kuruluşunu yaptığı, bu ortaklar arasında davacının bulunmadığı, 2004 yılı genel kurulunda ortak sayısı 806’ya çıkarılmış ise de davacının bu dönemde de ortak olmak için bir başvuruda bulunmadığı, davalı şirket ile davalı kooperatifin konutların satışı konusunda 22.06.1995 tarihinde bir hizmet sözleşmesi imzaladıkları, 02.09.1997 tarihli kooperatif genel kurulunda davalı şirkete kooperatif adına duyuruda bulunma yetkisi verildiği, ancak davalılar arasındaki sözleşmenin 31.12.1997 tarihinde feshedildiği, davacının ise bu tarihten sonra 18.01.1998 tarihli sözleşmeyi imzaladığı, bu tarih itibariyle davalı kooperatifin davacıyı üye kaydetme yükümlülüğü bulunmadığı, kaldı ki davalı kooperatifin, 25.04.2004 tarihli genel kurulda aldığı karara dayalı olarak, şirket ile sözleşme imzalayanları 01.06.2004 tarihine kadar başvuruda bulunmaları halinde ortak kabul edeceğini ilan etmesine rağmen, davacının bu süre içerisinde de başvuruda bulunmadığı, davacı ile davalı kooperatif arasında 1163 sayılı Yasa’nın 8. maddesine uygun bir ortaklık ilişkisi tesis edilmediği, bu bakımdan kooperatifin davacıya karşı bir yükümlülüğünün bulunmadığı, davacının ancak davalı şirketten ödediği bedeli talep edebileceği, bu yönde de açılmış bir dava bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin, davalı J… Sın. Ürn. Ürt. Paz. Ltd. Şti’ye yönelik tüm, davalı S.S. Ç… G.. Konut Yapı Kooperatifi’ne yönelik aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti ve tapu iptali tescil istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davalı şirket ile davalı kooperatif arasındaki hizmet sözleşmesi ilişkisinin 31.12.1997 tarihinde feshedildiği, davacının, davalı şirket ile yaptığı 18.01.1998 tarihli konut alımına ilişkin sözleşmenin ise bu tarihten sonra yapıldığı, sözleşme tarihi itibariyle kooperatifin davacıyı üye kaydetme yükümlülüğünün bulunmadığı görüşü açıklanmıştır.
Somut olayda, davalı şirket ile davalı kooperatif arasında 22.06.1995 tarihinde, şirketin kooperatifin dairelerini pazarlama ve kooperatife üye temin etme hususunda hizmet sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşmenin 26.06.1996 tarihli genel kurulda onaylandığı, 28.06.1997, 22.06.1999 ve son olarak da 25.04.2004 tarihli genel kurulda, davalı J… Sın. Ürn. Ürt. Paz. Ltd. Şti’den konut alan kişilerin belirli koşullarda üyeliği kabul edilmesine yönelik kararlar alındığı görülmüştür. Nitekim bilirkişi raporunda davalı J… Sın. Ürn. Ürt. Paz. Ltd. Şti’den, davalı kooperatife bir miktar nakdi ve ayni unsurun aktarıldığı tespit edilmiş ve ayrıca davalı şirketten daire satın alan bazı kişilerin belirli dönemlerde davalı kooperatife üye olarak kabul edildiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla, mahkemenin, davalılar arasındaki hizmet sözleşmesi ilişkisinin 31.12.1997 tarihinde sona erdiği yönündeki gerekçesinde isabet bulunmamaktadır.
Bu durumda mahkemece, kooperatif genel kurul kararları ve diğer tüm kayıtları üzerinde uzman bilirkişi marifetiyle inceleme yapılarak, davalı şirketin davacı dışında başka şahıslara da aynı şekilde konut satıp satmadığı, adi yazılı şekilde konut satın alan bu şahısların davalı kooperatif tarafından ortak olarak kaydedilip kaydedilmediği, başlangıçta J… Sınai Ürünler ve Paz. Ltd. Şti. ile muhatap olanlarla davalı kooperatifin bu şekilde bir hukuki ilişki kurmasının dayanağı olan kooperatif yetkili organlarınca alınan karar tespit edilerek, davacı ile aynı konumda olan şahıslar ile davacı arasında eşitliğe aykırı bir biçimde
uygulama yaratılıp yaratılmadığı, davacı için de açık kapı ilkesinin işletilmesinden doğan bir hakkın mevcut olup olmadığının değerlendirilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile davalı kooperatif yönünden davanın reddedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin davalı J… Sın. Ürn. Ürt. Paz. Ltd. Şti’ye yönelik tüm, davalı S.S. Ç…Gölşehir Konut Yapı Kooperatifi’ne yönelik diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı S.S. Ç….Gölşehir Konut Yapı Kooperatifi’ne yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.