YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/387
KARAR NO : 2013/1228
KARAR TARİHİ : 04.03.2013
MAHKEMESİ :… Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki sıra cetveline şikayetin yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı şikayetin reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde şikayetçi vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Şikayetçi vekili, … …. … ve İflas Müdürlüğü’nün 2011/… sayılı takip dosyasında düzenlenen sıra cetvelinde … Gümrük ve Muhafaza Müdürlüğü haczine …. sırada yer verildiğini, takip konusu alacağın vergi, resim, harç ile vergi cezaları ve bunlara bağlı zam ve faizlerden oluşan amme alacağı niteliğinde olması nedeniyle davalıların alacağına göre öncelikli olduğunu, sıra cetvelinin 6183 sayılı Kanun’un …. ve İİK’nın 206. maddesine aykırı olduğunu ileri sürerek, sıra cetvelinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Şikayet olunanlar vekilleri, sıra cetvelinin yasaya uygun yapıldığını savunarak, şikayetin reddini istemişlerdir.
Mahkemece, tarafların iddia ve savunmaları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; şikayetçi alacağının gümrük vergisinden kaynaklandığı, 6183 sayılı Kanun’un …/…. ve İİK’nın 206/….maddesi uyarınca eşyanın aynından doğan bu alacağın satış bedelinden öncelikle ödenmesi gerekeceği, fakat bu rüçhan hakkının vergi alacağının kaynağı olan malın satış tutarı üzerinde olup, müflisin tüm malvarlığı ile ilgili rüçhan hakkının bulunmadığı, gümrük vergisini oluşturan malın iplik olduğu, belirlenebilir müşahhas eşya niteliği bulunmayan bu eşya yönünden rüçhan hakkının sözkonusu olmayacağı, iflas idaresi tarafından yapılan tespitte müflisin … yerinde iplik türü emtiaya da rastlanmadığı gerekçesiyle, şikayetin reddine karar verilmiştir.
Kararı şikayetçi vekili temyiz etmiştir.
…-Şikayet, iflas sıra cetveline yönelik olup, bununla ilgili yargılamada İflâs idaresinin hasım gösterilmesi ve yargılamanın iflas idaresinin de katılımıyla yapılması gerekir. Bu durumda, mahkemece taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılarak hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
…-Gümrük vergi ve resimleri 6183 sayılı Kanun’un …/II ve İİK’nın 206/I hükümleri uyarınca rüçhanlı olup, gümrük vergisine tâbi eşyanın satışından elde edilen paradan öncelikle ödenir. Ancak bunun için, gümrüğe tâbi eşyanın veya bu eşya satılmışsa, satış bedelinin iflâs masasında olması şart olup, diğer malların satış bedelinden gümrük vergilerinin öncelikle ödenmesi mümkün değildir.
Somut olayda, mahkemece şikayetçinin vergi alacağının ilişkin olduğu malın masa mevcudunda yer almadığı, bu sebeple alacağın rüçhanlı olmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmiş ise de, gümrüğe tâbi eşyanın ya da böyle bir eşyanın satışından elde edilen bedelin iflas masasında olup olmadığının tespiti yönünde herhangi bir inceleme yapılmadan bu kanıya varılması doğru olmamıştır. Bu durumda mahkemece yapılacak …, yukarıda açıklanan kanun hükümleri çerçevesinde, şikayetçi alacaklının dayandığı belgeler, iflâs dosyası, müflis şirkete ait ticari defterler ve ilgili diğer belgeler üzerinde, aralarında yeminli mali müşavirin de bulunduğu üç kişilik ehil bir bilirkişi heyetine inceleme yaptırılarak, gümrüğe tâbi eşyanın ya da böyle bir eşyanın satışından elde edilen bedelin iflâs masasında olup olmadığının tespiti ile varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar vermekten ibarettir. Açıklanan hususlar yerine getirilmeksizin vergiye konu malların iflâs masasında bulunmadığı gerekçesiyle ve eksik inceleme sonucunda yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (…) ve (…) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, şikayetçi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, şikayetçi yararına BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren … gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.