YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/1116
KARAR NO : 2013/1621
KARAR TARİHİ : 15.03.2013
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin, dava dışı…’den kooperatif hissesi devralmak suretiyle davalı kooperatife 65.000,00 TL bedel mukabilinde ….06.2009 tarihinde üye olduğunu, yalnızca dubleks daire çıkması halinde şerefiye bedeli ödeyeceği bunun dışında bir ödeme yapmayacağı konusunda yönetim kurulu kararı alındığını, ancak davalı kooperatifin müvekkiline ….09.2009 tarihli ihtarname ile ….830,00 TL aidat borcu olduğunu bildirdiğini ileri sürerek, müvekkilinin davalı kooperatife bu miktarda borcu bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkili kooperatifin… isimli bir üyesi olmadığını, ileri sürülen hisse devrinin ve yapılan ödemelerin kooperatif kayıtlarında bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, ibraz edilen kayıtlara göre davacının kooperatife peşin ödemeli üye olarak kabul edildiği, yapılan ödemelerin kayıtlara işlenmemiş olmasının iç ilişkide kooperatif temsilcilerinin sorumluluğunu gerektirdiği, peşin ödemeli üye olarak alınan davacıdan aidat adı altında bir ödeme talep edilemeyeceği gerekçesiyle, davanın kabulüne daire verilen ilk karar, Dairemizin 02.02.2012 tarih, 2011/2582 E ve 2012/653 K sayılı ilamıyla, bilirkişi raporunda, davacının üyeliği kimden devraldığı ve peşin ödemeli ortak olup olmadığı hususlarının net bir şekilde açıklığa kavuşturulmadığı, kooperatif kayıt ve belgeleri üzerinde aynı bilirkişiler tarafından inceleme yapılarak, davacıya hissesini devreden ortağın kim olduğu, bu hususta genel kurulca ya da yönetim kurulunca bir karar alınıp alınmadığı, alınmışsa davacının peşin ödemeli mi yoksa normal statüde ortak mı olduğu ve tarafların alacak borç miktarları hususlarında ek rapor alınarak, sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek bozulmuş, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama esnasında alınan ek bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının kooperatif üyeliğini…isimli kişiden devraldığı, peşin ödemeli ortak alımı konusunda alınmış bir genel kurul kararı olmadığı gibi, davacının üye kaydına ilişkin yönetim kurulu kararında da çelişkiler bulunduğundan davacının peşin ödemeli ortak olarak kabul edilemeyeceği, sonuç olarak davacının davalı kooperatife ….830,00 TL borcu bulunduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
…) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
…) Dava, davacının üyesi bulunduğu kooperatife borcu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de, bozma ilamının gereği kısmen yerine getirilmiştir. Davalı kooperatif tarafından davacıya ….09.2009 tarihli ihtarname ile ….830,00 TL aidat borcu olduğu bildirilmiş ve eldeki menfi tespit davası bu miktar üzerinden harcı yatırılmak suretiyle açılmıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, kooperatif tarafından gönderilen ihtarnamede işlemiş faiz borcuna ilişkin bir talep bulunmadığı halde, kooperatif kayıtlarına göre davacının hisse devraldığı görünen İsmet Bağcı’ya ait aidat ve işlemiş faiz borçları da dahil edilerek 31.01.1999 ile 31.08.2009 tarihleri arasına ilişkin hesaplama yapılmış, davacı tarafından sunulan ödeme belgeleri kooperatif kayıtlarında bulunmadığı gerekçesiyle hesaplamada dikkate alınmamıştır. Davalı kooperatif genel kurullarında, peşin bedelli üyelik alınması hususunda alınmış bir karar bulunmadığı da dikkate alınarak, mahkemenin, davacının peşin bedelli üye olmadığı yönündeki tespiti isabetli ise de, kooperatif kayıtlarındaki çelişki ve özellikle davalının…’den üyelik devraldığı konusunda alınmış bir yönetim kurulu kararı bulunmasına rağmen,… isimli bir kişinin hiç bir zaman üye olmadığının tespit edilmiş olması ve davacı tarafından sunulan ödeme makbuzlarına göre, davacının üye olurken üyeliği devraldığı öne sürülen kişi yerine kooperatife ödeme yapmış olması ve ayrıca davacının sahip olduğu hisseye ilişkin hesapların kooperatif yevmiye defterinde ….isimli bir üyeden boşalan üyelik üzerinden takip edilmiş olmasının da davacının bu kişiden üyelik devraldığı anlamına gelmeyeceği dikkate alındığında, davacının üyelik devri yoluyla değil de, bedelini ödeyerek doğrudan kooperatife üye olduğunun kabulü gerekir. Davacı tarafça sunulan iki adet makbuzda kooperatif kaşesi ile dönemin yönetim kurulu başkanı ….’in ve bir başka kişinin imzası bulunmakta olup, makbuz üzerine ileriki dönemlere ilişkin aidat ödemelerine mahsuben alındığı yazılmış ve davacı tarafından ….06.2009 tarihinde keşide edilen bononun da kooperatif kaşesi ve iki imza ile ciro edildiği görülmüştür. Bu ödeme belgeleri kooperatif kayıtlarında bulunmamakta ise de, mahkemece, bu makbuzlarla ilgili eski kooperatif başkanı… hakkında yapılan şikayet üzerine, … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2010/68124 sayılı dosyası üzerinde başlatılan soruşturmanın akibeti ve ilgililer hakkında ceza davası açılıp açılmadığı araştırılarak, açılmış ise bu dosyadaki delil ve belgelerle birlikte tüm kooperatif kayıt ve belgeleri üzerinde bilirkişi aracılılığıyla inceleme yapılıp ve özellikle ciro edilen bononun da kooperatifçe benimsenmiş olduğu üzerinde durularak, davacı tarafından bu ödemelerin kooperatife gerçekten yapılıp yapılmadığı, ödemelerin yapıldığının tespit edilmesi halinde normal bir kooperatif üyesinin dava tarihi itibariyle yapmış olduğu ödemelerin güncel değerleri ile davacı ödemeleri mukayese edilerek, tarafların gerçek alacak ve borç miktarlarının belirlenmesine yönelik, açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (…) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (…) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren … gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ….03.2013 tarihinden oybirliği ile karar verildi.