YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/6864
KARAR NO : 2013/1171
KARAR TARİHİ : 28.02.2013

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)

Taraflar arasında görülen iflasın ertelenmesi davası sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 08.03.2012 gün ve 2011/4422 Esas, 2012/1765 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacı vekili ile müdahiller … İnş. Tur. … Orm. Ürn. Pet. Ltd. Şti., … İç Mimari Tasa. Mob. İmal. San. ve Tic. Ltd. Şti., … Dekorasyon ve Teks. San. Tic. Ltd. Şti. ve… vekilleri; ….04.2012 tarihli ihtiyati tedbirin devamına ilişkin kararın temyiz yolu ile incelenmesi ise müdahillerden … ve …’ın vekilleri tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
– KARAR –
Davacı vekili, müvekkilinin 2004 yılında turizm sektöründe faaliyette bulunmak üzere kurulduğunu, ….000.000,00 TL sermayesinin bulunduğunu,…. Tatil Köyü inşaatını taşeronlara yaptırarak, kâr ortaklığı suretiyle ve kira sözleşmesi imzalayarak otelin işletmesini üçüncü bir kişiye bıraktığını, taşeronların gecikmesi nedeniyle 2008 yılında turizm sezonuna otelin yetişmediğini ve beklenen gelirin elde edilemediğini, ancak otelin işletilmeye devam edilmesi ile oda ve dükkan geliri sağlanması halinde borca batıklıktan kurtulabileceğini ileri sürerek, iflasın beş yıl süreyle ertelenmesine ve İİK’nun 179. maddesi uyarınca tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, ….02.2009 tarihli kararla davacının iflasının bir yıl süreyle ertelenmesine karar verildiği, kararın bir kısım müdahillerce temyiz edildiği ancak dosyanın …’a gönderilmediği, davacı vekilinin ….02.2010 tarihli dilekçesi üzerine mahkemece, ….03.2010 tarihinde davacının iflasın bir yıl süreyle ertelenmesine karar verildiği, bu kararın da bir kısım müdahilce temyiz edildiği, yine dosyanın …’a gönderilmediği, davacı vekilinin ….02.2011 tarihli dilekçesi ile iflas erteleme süresinin bir yıl daha uzatılmasına ilişkin talebinin, mahkemece, erteleme süresinin ….03.2011 günü dolacağı gerekçesiyle ….02.2011 günü reddedildiği, davacı vekili ile bir kısım müdahiller vekillerinin uzatıma, diğer bir kısım müdahiller vekillerinin ise sürenin uzatılmamasına ve şirketin iflasına ilişkin verdikleri talep dilekçeleri üzerine, mahkemece bu kez ….2011 tarihinde, ilk erteleme kararının henüz kesinleşmediği ve bu durumda uzatmaya karar verilemeyeceği gerekçesiyle, hem erteleme ve hem de iflas taleplerinin reddine karar verilmiş, bir kısım müdahiller vekilinin temyiz istemi üzerine, ….02.2009 tarihli karara ilişkin olarak, Dairemizce bir kısım müdahil vekilinin temyiz isteminin süreden, bir kısmının ise feragat nedeniyle reddine karar verilmiş, diğer müdahillerin temyiz itirazları kabul edilerek “iflasın ertelenmesi TTK’nın 324 ve İİK’nın 179 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre malvarlığının rayiç değeri, borçlarını karşılamayan (borca batık durumda bulunan) bir şirketin iflasına karar verilmelidir. Şu kadar ki, borca batık ve fakat fevkalade mühletten yararlanmamış bir sermaye şirketinin (veya kooperatifin) sunacağı ciddi ve inandırıcı bir iyileştirme projesi kapsamında iflasının ertelenmesine mahkemece karar verilebilir.
Borca batıklığın tesbiti için her şeyden önce, şirket varlıklarının rayiç değerlerinin belirlenmesi gerekir. Bu belirleme, uzman kişilerce yerinde yapılacak inceleme ve değerlendirmeye dayanmalı ve gerçeği yansıtmalıdır. Somut olayda rayiç değer tesbiti hiçbir aşamada yapılmamış, ayrıca ayrıntılı ve gerekçeli itirazlara rağmen, arsa üzerindeki tesis için binaların iskân ruhsatı ve tapusunun olmadığı, paraya dönüştürme imkânı bulunmadığı gibi ekonomik ve hukuki dayanağı olmayan bir mantıkla, değer belirlenmesi yoluna gidilmiştir. ….02.2009 tarihli rapor da sadece istemcinin sunduğu kaydi değerler üzerinden hazırlanmıştır. Konusunda uzman olmadığı anlaşılan kişilerin raporlarına itibar edilerek hüküm kurulması suretiyle maddi gerçeğin dikkate alınmaması eksik inceleme niteliğindedir.
Bu durumda mahkemece, taşınmaz değerlemesi, turizm ve işletme alanında uzman ve özellikle istemcinin iştigal sahasında deneyim sahibi bilirkişilerden oluşturulacak bir kurul tarafından rayiç değerlerin ve gerçek borçların saptanması, iyileştirme projesinin bu çerçevede değerlendirilmesi ve varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi; erteleme süresinin beş yılı geçemeyeceği de dikkate alınarak, tedbirlerin uygulanmaya başlandığı ilk tarihten itibaren, sürenin dolması ve borca batıklığın devam etmesi halinde iflasa karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı gerekçelerle erteleme kararı verilmesinin yerinde olmadığı” gerekçesi ile bozulmuş, ….03.2010 tarihli kararla ilgili olarak da, müdahillerden … İnş. Ltd. Şti, … Ltd. Şti, … Otel AŞ., … Deko. Ltd. Şti, … vekilinin ile diğer bir kısım müdahiller vekillerinin temyiz istemi süreden, bir kısmının ise temyiz istemi feragat nedeniyle reddedilmiş, diğer müdahillerin temyiz itirazları ise, “iflasın ertelenmesinin uzatılması için, şekli anlamda kesinleşmiş bir iflas erteleme kararı bulunmalıdır. İflasın ertelenmesine ilişkin karar, yasaya aykırı olarak tebliğe çıkartılmamış ve müdahillere temyiz imkanı tanınmamış olmakla, erteleme kararı kesinleşmeden ertelemenin uzatılmasına karar verilemeyeceği” gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozma kararı sonrasında davacı vekilinin istemi üzerine, ….04.2012 tarihinde ihtiyati tedbirlerin aynen devamı yönünde karar verilmiştir.
Davacı vekili ile müdahillerden … İnş. Ltd. Şti, … Ltd. Şti, … Deko. Ltd. Şti, … vekilleri karar düzeltme, müdahillerden … ve … vekilleri ise ….04.2012 tarihli ihtiyati tedbirin devamına ilişkin kararı temyiz etmiştir.
…-Davacı vekilinin karar düzeltme istemi bakımından;
a-… ilamında belirtilen gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin aşağıdaki (b) bendi dışında kalan ve HUMK’nun 440. maddesinde sayılan hallere uymayan diğer karar düzeltme itirazlarının reddi gerekmiştir.
b-İİK’nın “Erteleme Kararının Etkileri” başlıklı 179/b-… maddesi uyarınca erteleme süresinin erteleme karar tarihinden itibaren başlaması gerektiği halde, Dairemizin bozma kararında tedbirlerin uygulanmaya başlandığı ilk tarihten başlatılması gerektiğinin belirtilmesi anılan madde hükmüne aykırı olup, doğru olmadığından, Dairemizin 08.03.2012 tarih ve 2011/4422 E, 2012/1765 K. sayılı ilamının …. sayfasının …. ve …. satırında yer alan “tedbirlerin uygulanmaya başlandığı ilk tarihten itibaren” kelime grubunun çıkartılarak, yerine “erteleme karar tarihinden itibaren” yazılmak suretiyle, bozma kararımızın gerekçesinin kısmen değiştirilmesi gerekmiştir.
…-Müdahillerden … İnşaat Ltd. Şti., … İç Mim. Ltd.Şti., … Deko. Ltd. Şti. ve … vekillerinin karar düzeltme istemine gelince; ….03.2010 tarihli yerel mahkeme kararı bu müdahiller vekiline ….03.2010 tarihinde tebliğ edilmiş ve bu karar anılan müdahiller vekilince 05.04.2010 tarihinde temyiz edilmiştir. Yerel mahkemenin ….03.2010 tarihli kararı süresinde temyiz edilmiş olmasına rağmen, temyiz incelemesi sırasında, tebliğ tarihi zuhulen ….03.2010 kabul edilmek suretiyle anılan müdahillerin temyiz istemlerinin süreden reddine karar verilmiştir.
Bu durumda, bu müdahillerin karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Dairemizin 08.03.2012 tarih ve 2011/4422 E, 2012/1765 K. sayılı ilamının, … sahifesinin (2a) bölümünde ve ilamın SONUÇ kısmının (2a) bendinde ismi yazılı olan müdahillerden, … İnşaat Ltd. Şti., … İç Mim. Ltd.Şti., … Deko. Ltd. Şti. ve …’ın isimlerinin çıkartılması ve temyiz itirazlarının incelenmesi gerekmiştir.
Ne var ki, Dairemizin 08.03.2012 tarih ve 2011/4422 E, 2012/1765 K. sayılı ilamının …. sahifesinin (2c) bendinde, müdahillerden … İnşaat Ltd. Şti., … İç Mim. Ltd.Şti., … Otel A.Ş., … Deko. Ltd. Şti. ve … dışındaki diğer müdahiller yararına inceleme yapılarak, yerel mahkeme kararının bozulduğu, bu müdahiller yararına da aynı nedenlerle yerel mahkeme kararının bozulması gerektiği anlaşılmakla, Dairemizin 08.03.2012 tarih ve 2011/4422 E, 2012/1765 K. sayılı ilamının …. sahifesinin (2c) bendinde yazılı “diğer” kelimesinden önce, “Müdahillerden … İnşaat Ltd. Şti., … İç Mim. Ltd.Şti., … Deko. Ltd. Şti., … vekilleri ve” ibaresi eklenmek suretiyle, yerel mahkeme kararının anılan müdahiller yararına da bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
…-Müdahillerden … ve … vekillerinin ….04.2012 tarihli tedbir kararına yönelik temyiz itirazlarına gelince; Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, müdahillerden … ve … vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (…)-a numaralı bendinde açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin diğer karar düzeltme itirazlarının reddine, (…)-b bendinde açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile Dairemizin anılan bozma kararının …. sahifesinin …. ve …. satırında yer alan “tedbirlerin uygulanmaya başlandığı ilk tarihten itibaren” kelime grubunun çıkartılarak, yerine “erteleme karar tarihinden itibaren” yazılmak suretiyle, gerekçesi kısmen değiştirilerek ve (…) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, müdahillerden … İnşaat Ltd. Şti., … İç Mim. Ltd.Şti., … Deko. Ltd. Şti. ve … vekillerinin karar düzeltme istemlerinin kabulü ile, bu müdahillerin temyiz istemlerinin süreden reddine dair Dairemiz kararının …. sayfasının (2a) bendindeki ve SONUÇ kısmının (2a) bendindeki isimlerinin çıkartılmasına ve temyiz itirazlarının incelenmesine, bozma ilamının (2c) bendindeki “Diğer” kelimesinden önce, “Müdahillerden … İnşaat Ltd. Şti., … İç Mim. Ltd.Şti., … Deko. Ltd. Şti., … vekilleri ve” kelime grubunun eklenmesi suretiyle, yerel mahkeme kararının aynı nedenlerle bu müdahiller yararına da BOZULMASINA, (…) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, müdahillerden … ve … vekilinin ….04.2012 tarihli tedbir kararına yönelik temyiz itirazlarının reddi ile anılan tedbir kararının ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden müdahiller … ve …’dan alınmasına, davacı ve müdahil … İnşaat Ltd. Şti., … İç Mim. Ltd.Şti., … Deko. Ltd. Şti. ve …’dan peşin alınan karar düzeltme harçlarının istek halinde iadesine, ….02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.