YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/6222
KARAR NO : 2013/822
KARAR TARİHİ : 14.02.2013
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki ihraç kararının iptali davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hüküm süresi içinde davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmiştir.
Temyize konu karar niteliği gereği duruşmaya tâbi olmadığından duruşma isteminin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında yapılan ….05.1989 tarihli anlaşma ile müvekkilinin oturduğu gecekonduyu davalıya devrettiğini,karşılığında da bedelsiz olarak daire tahsisi yapılmasının kararlaştırıldığını, ancak daha sonra alınan kararla bedelsiz üye olan müvekkilinin üyeliğinin bedelli üyeliğe çevrildiği ve aidat borcu ödemediğinden bahisle müvekkilinin kooperatiften ihracına karar verildiğini, müvekkilinin aidat ödeme yükümlüğü bulunmadığını, ihraç kararının usulsüz olduğunu ileri sürerek, ihraç kararının iptalini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, yapılan yargılama sonunda davanın reddine dair verilen karar, … …. Hukuk Dairesi’nin 2004/811 E, 9911 K sayılı ilamıyla, davanın süresinde açıldığı kabul edilerek, işin esasına girilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuş, yeniden yapılan yargılamada davanın esastan reddine karar verilmiş bu kez … …. Hukuk Dairesi’ nin 2007/13520 E, 2009/4024 K sayılı ilamıyla eksik incelemeye dayalı hüküm kurulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmakla mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davacının ortaklığının sabit ve peşin bedelli olmadığı, ihraç kararlarında usulsüzlük bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, ihraç kararının iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, … …. Hukuk Dairesi’nin 02.04.2009 tarih ve 2007/13520 E, 2009/4024 K sayılı bozma ilamına uyularak bozma ilamı doğrultusunda yargılama yapılmış ise de peşin bedelli üyeliğe ilişkin genel kurul kararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun …. maddesi hükmü uyarınca, ortaklar hak ve yükümlülüklerde eşit konumdadırlar. Yönetim kurulu bu ilkenin dışına çıkmak istediği
takdirde, bu hususu, genel kurul gündemine alarak, genel kurulun tartışmasına açıkça sunması veya genel kurulun yapılan uygulamayı açıkça ya da zımnen benimsemesi icap etmektedir. Bu nedenle, sabit ve peşin aidat ödemek suretiyle ortaklığa alınmadaki bu usule uyulmamışsa, böyle bir ortağın (devam eden inşaatların finansmanına katılımı için) üyelik aidat yükümlülüğü devam eder. Açıklanan usule uyulmuşsa, ortaklığa alınmadaki bu farklılık, ortaklığa alındıktan sonra üyelik aidatı istenmesini mümkün kılmaz ise de kooperatifin amacına ulaşıncaya kadar yapılan genel yönetim ve altyapı giderlerinden ortağın sorumluluğu devam eder. Genel kurulca açık yetki verilmedikçe ya da benimsemedikçe 1163 sayılı Yasa’nın …. maddesine aykırı şekilde yönetim kurulunun diğer ortaklardan farklı statüde ortaklığa kabul kararı vermesine veya akçalı konularda bir ortağı farklı statüde konumlandırmasına geçerli hukuki sonuç bağlanamaz.
Davacının ….05.1989 tarihli yönetim kurulu kararı ve aynı tarihli sözleşme ile davalı kooperatif lehine gecekondusunu terkederek, karşılığında bir daire karşılığı olarak ortak kabul edildiği, 1998 yılına kadar davacıdan aidat istenmediği, 1994 yılından itibaren genel kurula çağrıldığı anlaşılmıştır. Genel kurulca önceden ya da sonradan açıkça alınan bir karar ile anılan sözleşme benimsenmemiş olsa bile, ….05.1989 tarihli sözleşme ile 1998 yılı arasında davacıdan inşaat finansmanı için aidat istenilmemiş olup, davacının peşin bedelli ortak olduğunun kooperatifçe zımnen benimsendiği ve sadece genel yönetim ve altyapı giderlerinden sorumlu olduğu sonucuna varılması gerekir. Bu itibarla mahkemece, davacının davalı kooperatifçe zımmen peşin bedelli üyeliğe kabul edildiği, buna ilişkin genel kurul kararı bulunmasa dahi bu tür üyeliğe icazet verildiğinin kabulü ile ihraç kararına dayanak ……..2000 ve ….01.2001 tarihli ihtarnamelerde istenen bedelin inşaat finansman gideri olduğu ve gerçek borcu yansıtmadığı ve genel giderlere dayalı olarak varsa bir borcun ödenmemesi halinde usulüne yasal porsedür uygulanarak davacının daha sonra ihracının mümkün olduğu da gözetilerek, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, davacının hangi hallerde zımni olarak peşin bedelli üye kabul edilebileceği uyulan bozma ilamında belirtildiği ve bu haller gerçekleştiği halde, bozma ilamındaki tespit ve ilkelere uymayan yanılgılı gerekçeye dayalı yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararının tebliğinden itibaren … gün içeresinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ….02.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.