YARGITAY KARARI
DAİRE : 23. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/3325
KARAR NO : 2012/1677
KARAR TARİHİ : 06.03.2012
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatif üyesiyken 28.02.2006 tarihinde üyelikten ihraç edildiğini, kooperatife ödediği aidatların iade edilmediğini, kooperatif kayıtlarına göre yaptığı ödemelerin 4.350,00 TL hesaplanmış olmasına karşın, 21.11.2009 tarihinde ödediği 1.000,00 TL’nin kayıtlarda gösterilmediğini, ortaklıktan ihraç nedeniyle doğan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine de davalının haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptaline, takibin devamına ve %40’tan az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif temsilcileri, davaya cevap vermemişler, son duruşmada bilirkişinin hatalı hesaplama yaptığını, davacının kooperatiften 4.430,00 TL alacağı olduğunu, ödemelerin iadesi için kooperatife müracaatta bulunmadığını savunmuştur.
Mahkemece, dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının ortaklığının 04.01.2006 tarihinde sona erdiği, anasözleşmenin 15.maddesine göre 30.07.2007 tarihinde alacağın muacceliyet kazandığı, kooperatife toplam 5.350,00 TL ödeme yaptığı ve alacağın likit olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 5.350,10 TL asıl alacak ve 1.734,75 TL işlemiş faize ilişkin olarak itirazın iptaline, asıl alacak miktarı üzerinden hesaplanan %40 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Karar, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı tarafın aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Dava, çıkma payı alacağının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/1.ve anasözleşmenin 15. maddelerine göre devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları, o yılın bilançosunun genel kurulca kabulünden bir ay sonra muaccel olur. Davacıya iade edilmesi gereken meblağ ödediği aidatların toplamı kadar olmayıp, yapılan toplam ödemeden ayrıldığı yıl sonu bilançosunda yer alan genel giderlerden davacıya isabet eden kısımların düşülmesinden sonra bakiyesine hükmedilmesi gerekir. Bu yasal düzenlemeye uyulmaması diğer ortaklar aleyhine sonuç doğurduğu gibi, çıkma payı hesaplamasında genel giderlerin dikkate alınmamasının davacı açısından nedensiz zenginleşmeye yol açacağı kuşkusuzdur. Somut olayda, davacının ayrıldığı yıl bilançosuna göre, genel giderlerden payına düşen miktar çıkarılmadan, ödenen tüm aidatların iadesine hükmedilmesi doğru olmamıştır.
3-HUMK’nun 74. (6100 sayılı HMK’nın 26.) maddesi uyarınca talep aşılacak şekilde karar verilmesi mümkün değildir. Davacı vekili, icra takibinde faiz oranı ile ilgili talebini 01.01.2010 tarihinden itibaren %8 ile sınırlandırmış olmasına karşın, talep aşılarak faiz oranının bu tarihleri de kapsayacak şekilde %9 olarak kabul edilmesi yasanın açık emredici hükmüne aykırıdır.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 06.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.