YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2020/1969
KARAR NO : 2020/7129
KARAR TARİHİ : 18.06.2020
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, davacının 1992 yılı ile 2014 yılı Mayıs ayı arasında makine operatörü olarak net 2.700,00 TL ücret ile aralıksız çalıştığını, davalı ile davacının üyesi olduğu sendika arasında toplu iş sözleşmesi imzalandığını, 01.03.2011-28.02.2013 dönemini kapsayan 14. dönem Toplu İş Sözleşmenin 99. maddesinde fazla çalışma ücretinin %75 zamlı ödeneceğinin imza altına alındığını, ancak davacının fazla mesai ücretlerinin ödenmediğini belirterek fazla mesai alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili, davacının müvekkil idareye bağlı birimlerde çalıştığı süre boyunca fazla çalışma ücretleri için zamanında ön olurlarının alındığını ve yaptığı her türlü fazla çalışmalarının ödemesinin yapıldığını, …’nün bir Devlet kurumu olup bütün işçilerine çalışmalarının karşılığını eksiksiz ödediğini, davacının çalıştığı dönemde ödenmeyen fazla mesai ücreti alacağının olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Bozma ilamına uyan Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda toplanan deliller ve yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma hesabına esas çalışma saatleri konusunda uyuşmazlık vardır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
Yine işçilerin gece çalışmaları günde yedibuçuk saati geçemez (İş Kanunu, Md. 69/3). Bu durum günlük çalışmanın, dolayısıyla fazla çalışmanın sınırını oluşturur. Gece çalışmaları yönünden, haftalık kırkbeş saat olan yasal çalışma sınırı aşılmamış olsa da günde yedibuçuk saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmelidir. Dairemizin kararları da bu yöndedir. Ayrıca Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in gece çalışma süresini düzenleyen 7/son maddesine göre postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastlayan bir postanın çalışması, gece çalışması sayılır.
Ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Dairemizin yerleşik uygulamasına göre, bir işçinin günde en fazla fiilen 14 saat çalışabileceğinin kabulü gerekir. Bu durumda 24 saat çalışılan günler yönünden, haftalık çalışma süresi aşılmasa dahi günlük fiili çalışma süresi 14 saat kabul edildiğinden, bunun 11 saati aşan 3 saati fazla çalışmadır.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda tanık beyanları ve dosya kapsamına göre davacının 2009/Aralık 2011/Şubat ayları arasında ayda iki hafta yedi gün 24 saat çalıştığı, buna göre haftalık 53 saat fazla mesai yaptığını, 2012 yılı ilk üç ayında ayda iki hafta beş gün 24 saat çalıştığını, buna göre haftalık 25 saat fazla mesai yaptığını, 2012/Nisan-2013/Nisan ayları arasında hafta içi 17.30-07.30 saatleri ile cumartesi ve pazar günleri 24 saat çalışıp gelecek hafta çalışmadığını, buna göre haftalık 43 saat fazla mesai yaptığını belirterek fazla mesai alacağı hesaplanmıştır. Çalışma süresinin 24 saat olması durumunda işçinin ancak 14 saat çalışabileceği Dairemizin yerleşik uygulaması gereği kabul edilmektedir. Bu durumda işçinin 24 saat çalıştığı günlerde günlük 11 saati aşan çalışmaları fazla çalışma sayılarak fazla mesai süresinin tespit edilmesi gerekli iken yazılı şekilde fazla mesai alacağının hesaplanarak hüküm altına alınması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacı tarafa iadesine, 18.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.