YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/10783
KARAR NO : 2018/18093
KARAR TARİHİ : 10.09.2018
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının … Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünde 01.01.1968-14.07.2003 tarihleri arasında çalıştığını, müvekkilinin Türkiye … Sendikası üyesi olup davalı kurum tarafından işe aldığı tarihten kadrolu işçi statüsüne geçirildiği 2001 yılına kadar geçici mevsimlik işçi statüsünde çalıştırıldığını, 2001 yılında yapılan yasal düzenleme ile aynı müdürlükte kadrolu daimi işçi statüsüne geçirildiğini, müvekkilinin geçici/mevsimlik işçilikte geçen süreler dikkate alınmayıp, işe yeni başlamış gibi başlatılıp diğer işçiler arasında eşitlik ilkesini ihlal edecek nitelikte ücret farklılıklarına ve kendisine eksik ödenmesine sebebiyet verdiğini, davacının daimi kadroya geçirilen Köy Hizmetleri Müdürlüğü nezdinde geçici mevsimlik işçi olarak işe başladığı tarihten daimi/kadrolu statüye geçtiği tarihe kadarki hizmet süresinin hesaplanarak belirlenecek derece ve kademede intibakının yapılması gerektiğinin tespiti ile fark alacakların tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, toplanan kanıtlara dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Mahkemece, davanın reddine dair verilen ilk karar, Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 15.12.2015 tarihli 2015/29776 esas 2015/25273 karar sayılı ilâmıyla, davacının alacaklarının 14.07.2003 fesih tarihinden sonra davanın açıldığı 25.09.2014 tarihi itibariyle zamanaşımına uğradığı konusunda tartışma olmadığı ancak davacının fark alacak talebi dışında derece ve kademeden kaynaklı tespit talebi de mevcut olduğu, bu talebin zamanaşımına uğraması söz konusu olamayacağından tespit talebi hakkında olumlu veya olumsuz bir hüküm kurulmadan alacak talebinin zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davacının Köy Hizmetleri Müdürlüğü nezdinde geçici mevsimlik işçi olarak işe başladığı tarihten daimi kadrolu statüye geçtiği tarihe kadarki hizmet süresinin hesaplanarak belirlenecek derece ve kademede intibakının yapılması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince temyizi üzerine, Dairemizin 11.04.2017 tarihli 2017/16871 esas 2017/8256 karar sayılı ilamı ile, mahkeme kararında ne davacının geçici statüdeki hizmet süresinin tespitine ne de derece ve kademesinin tespitine dair bir açıklık bulunmadığı, mahkemece davacının geçici işçilikte geçen hizmet süresinin tespiti ile daimi kadroya geçişte kademe ve derece intibakında dikkate alınarak davacının derece ve kademesinin yeniden belirlenmesi gerekirken, yasal düzenlemeye aykırı olarak infazda tereddüt uyandıracak şekilde karar verilmiş olduğu gerekçesiyle ikinci defa bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak bilirkişiden rapor alınmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; hükme esas alınan bilirkişi raporu denetime elverişli olmadığı gibi derece ve kademenin belirlenmesi konusunda hatalı tespitler içerdiği anlaşılmaktadır. Bilirkişi raporu incelendiğinde; davacının mevsimlik işçi olarak fiilen çalıştığı gün sayısı belirlenmeksizin, düz işçi pozisyonundaki davacının işe başladığı tarihte derece kademesinin 1/8 olacağı belirtilerek, (raporda II.dönem Toplu İş Sözleşmesinde yer alan Ek-2 pozisyon cetveline göre, düz işçi pozisyonundaki davacının işe başladığı tarihte derece kademesi 1/8 olacağı yazılı ise de; dosya kapsamında belirtilen pozisyon cetveli bulunmadığı için bu husus denetlenememiştir.) işe başladığı tarihten (13/06/1985) emekli olduğu tarihe (14/07/2003) kadar geçen tüm süreye göre derece ve kademesinin belirlendiği görülmektedir. Bu hesaplama tarzı hatalıdır. Şöyle ki; işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesi gereği olarak davacının bir tam yıl çalışmasının karşılığı bir kademe, iki yıl çalışmasının karşılığı da bir derecedir. (mevsimlik işçilikte 90 günü aşan çalışmaya en sonunda 1 kademe ekleneceğine yönelik toplu iş sözleşmesi hükmü gereği). Buna göre öncelikle davacının mevsimlik işçilikte geçen fiili çalışma süresi belirlenerek bu çalışmaya karşılık olarak her iki yılda bir derece ve her yıl bir kademe alacak şekilde eklenmesi gereken derece ve kademesi bulunmalı ardından doğru olarak tespit edilen ilk intibak derece ve kademesine eklenmek suretiyle ilk intibakta olması gereken derece ve kademesi tespit edilmeli ve sonrasında olması gereken derece ve kademesi de, toplu iş sözleşmesi düzenlemesi gereği iki yılda bir derece ve her yıl bir kademe alacak şekilde yeniden belirlenmelidir. Ayrıca eklenecek derece kademe tespitinde pozisyonun üst derece sınırı da dikkate alınmalıdır. Anılan yönler gözetilmeksizin hesaplama yapılması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Ayrıca talep konusu tüm döneme ilişkin toplu iş sözleşmelerinin dosyaya getirtilmemesi ve davacının talebinin mevsimlik işçi statüsünde çalıştığı sürelerin dikkate alınması suretiyle derece ve kademesinin tespit edilmesine yönelik olduğu dikkate alınarak hükmün buna göre kurulması gerektiğinin gözetilmemesi de hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.