YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/8286
KARAR NO : 2017/15986
KARAR TARİHİ : 04.07.2017

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti;
Davacı vekili, müvekkilinin 11.05.2012-30.01.2014 tarihleri arası davalı şirkete bağlı … Organize Sanayi Bölgesinde bulunan fabrikada işçi olarak çalıştığını, davalı tarafın müvekkilinin iş akdini herhangi bir neden ileri sürmeden haksız ve hukuka aykırı olarak feshettiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının hiçbir zaman davalı şirketin işçisi olmadığını, müvekkili şirketin … Organize sanayi bölgesinde termik santral inşaatı yaptırdığını, bu inşaatın bir bölümlük kısmını, sözleşmede görüleceği üzere davacının işvereni olan … İnşaat Ltd. Şti’nin üstlendiğini, bu şirketin sözleşme gereği üstlendiği işin, müvekkili şirketin asıl işinin olmadığını, sözleşmede görüleceği üzere … İnşaat Ltd. Şti’nin denizden su alma ve verme sistemi dahilindeki pompa/klorlama/elektrik binaları ve terfi/dönüş boru hatları inşaat teknik şartnamesindeki tariflenen işler, deniz su alma ve verme sistemindeki dahlindeki deşarj havuzu inşaatı ve deniz içi boruların döşenmesi teknik şartnamesi, karadaki boruların montaj teknik şartnamesi işlerini, anahtar teslimi (eser-istisna sözleşmesi) olarak yapmayı taahhüt ettiğini, eser sözleşmesi-anahtar teslim taahhütte işi yaptıranla işi taahhüt eden arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, davacıya karşı davalı müvekkili şirketin sorumluluğunun bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davalı şirketin … Organize Sanayi bölgesinde termik santral inşaatı yaptığını, bu inşaatın bir bölümü olan denizden su alma ve verme sistemi dahilindeki bir kısım işleri … Şirketine verdiğini cevap dilekçesinde belirttiğini, tüm bu beyanlardan davalının … şirketine anahtar teslim iş vermediği, inşaatın bir bölümünü alt işveren olarak bu şirkete verdiği ve işçilik alacaklarından da müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında, davalı şirket ile dava dışı …arasındaki hukuki ilişkinin niteliği ve bunun sonucu olarak davalının dava konusu alacaklardan sorumlu olup olmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı Kanun’un 2. maddesinde “bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” denilmektedir.
Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin varlığı için öncelikle işin başka bir işverenden alınmış olması, bir başka ifade ile asıl işverenin işverenlik sıfatına devredilen iş dolayısıyla sahip olması, asıl işyeri ya da işyerinden sayılan yerlerde kendi adına işçi çalıştırıyor olması gerekir.
İşin belirli bir bölümünde değil de, tamamının bir bütün halinde ya da bölümlere ayrılarak başkalarına devredildiği, işten bu yolla tamamen el çekildiği, sigortalı çalıştırılmadığı için işveren sıfatının haiz olunmadığı durumda ise, bunları devralan kişiler alt işveren, devredenler de asıl işveren olarak nitelendirilemeyecektir.
Alt işveren sıfatının kazanılmasında diğer koşullar ise, asıl işverenden istenilen işin, asıl iş ya da işyeriyle ilgili işin bir bölümünde veya işyeri eklentilerinde alınmış olması ve bu işte işi alanın kendi işçilerinin çalıştırılması ve bu nedenle de işveren sıfatına sahip olunmasıdır.
Dosya içeriğine göre, davalı şirketin … Organize Sanayi Bölgesinde termik santral inşaatı yaptırdığı, bu inşaatın bir bölümünün davalı şirket ile dava dışı … İnşaat Taah. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan sözleşme gereğince dava dışı … İnşaat Taah. ve Tic. Ltd. Şti ‘nin üstlendiği, davacının da dava dışı …nin işçisi olarak termik santral inşaatında çalıştığı, davalı şirketin asıl işinin ise termik santral ile elektrik enerjisi üretmek olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı şirket ile dava dışı … İnşaat Taah. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan 03.05.2012 tarihli sözleşmede işin konusu; “… Enerji Üretim … Termik Santralı sahasında ekli şartnameye ve projelere uygun olarak; denizden sualma ve verme sistemi dahilindeki pompa / klorlama / elektrik binaları ve terfi/dönüş boru hatları inşaat teknik şartnamesinde tariflenen işler, denizden sualma ve verme sistemi dahilindeki deşarj havuzu inşaatı ve deniz içi boruların döşenmesi teknik şartnamesi, karadaki boruların montaj teknik şartnamesi ile tariflenen işlerin müteahhit tarafından yapılmasıdır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Dosyadaki tüm bilgi ve belgeler ile davalı şirket ile dava dışı … İnşaat Taah. ve Tic. Ltd. Şti. arasında yapılan sözleşme ve ekleri nazara alındığında taraflar arasında belirli bir işin yapılıp teslim edilmesine ilişkin anahtar teslim işi konu alan bir eser sözleşmesi bulunduğu, davalı ile dava dışı …arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda davalı şirket aleyhine açılan davanın husumetten reddi gerekirken asıl işveren olarak kabulü ile davacının taleplerinden sorumlu tutulması hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 04.07.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.