YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/44970
KARAR NO : 2020/5001
KARAR TARİHİ : 12.03.2020

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, … İş Teftiş Kurulu Başkanlığının 21/07/2014-18/11/2014 tarihleri arasında gerçekleştirmiş olduğu denetimler sonucunda davaya konu 17/12/2014 tarih ve E.G.D-28 E.G.-26 sayılı rapor düzenlendiğini, raporda yapılan muvazaa tespitine itiraz etme zorunluluğu doğduğunu, teftiş raporunda genel geçer değerlendirme yapıldığını, her bir iş kaleminin üzerinde ayrı ayrı durmadan sonuca gidilmesinin hatalı olduğunu, yüklenicilerin işçilerinde belirli nitelikler aramak ya da onları denetlemek için konulan hükümlerin alt işveren sorumluluğunun doğal sonucu olduğunu, bu nedenlerle … İş Teftiş Kurulu Başkanlığının 17/12/2014 tarih ve A.G.D.-28-E.G.-26 sayılı teftiş raporuna konu olan 2013-2014 yıllarını kapsayan hizmet alımı sözleşmesi ve ihale şartnameleri ile kurulan alt işveren-asıl işveren ilişkilerinin muvazaalı olduğunun tespitine karşı yaptıkları itirazların kabulü ile muvazaa tespitinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, dava konusu raporun çalışanlar ve şirket yetkililerinin ifadesine başvurularak, söz konusu şirketler arasındaki ilişki ve sözleşmeler incelenerek, 4857 sayılı kanun ve alt işverenlik yönetmeliği çerçevesinde usul ve hukuka uygun olarak yerinde yapılan çok kapsamlı bir teftiş neticesinde tesis edildiğini, dava konusu işlemin hukuka ve usule uygun olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-4857 sayılı İş Kanunu’nun 3/2. maddesine göre “Bu Kanunun 2. maddesinin altıncı fıkrasına göre iş alan alt işveren; kendi işyerinin tescili için asıl işverenden aldığı yazılı alt işverenlik sözleşmesi ve gerekli belgelerle birlikte, birinci fıkra hükmüne göre bildirim yapmakla yükümlüdür. Bölge müdürlüğünce tescili yapılan bu işyerine ait belgeler gerektiğinde iş müfettişlerince incelenir. İnceleme sonucunda muvazaalı işlemin tespiti halinde, bu tespite dair gerekçeli müfettiş raporu işverenlere tebliğ edilir. Bu rapora karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz iş günü içinde işverenlerce yetkili İş Mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz üzerine görülecek olan dava basit yargılama usulüne göre dört ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi hâlinde Yargıtay altı ay içinde kesin olarak karar verir. Kamu idarelerince bu raporlara karşı yetkili iş mahkemelerine itiraz edilmesi ve mahkeme kararlarına karşı diğer kanun yollarına başvurulması zorunludur. Rapora otuz iş günü içinde itiraz edilmemiş veya mahkeme muvazaalı işlemin tespitini onamış ise tescil işlemi iptal edilir ve alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçileri sayılır”.
Somut olayda, davacı 15/06/2015 tarihli dava dilekçesinde … İş Teftiş Kurulu Başkanlığının 17/12/2014 tarih ve E.G.D-28 E.G.-26 sayılı raporuna konu muvazaa tespitinin iptalini talep etmiştir.Mahkemece davanın kısmen kabulü ile davacının hizmet alım sözleşmeleri ile şoförlük muhtelif atölye işçilikleri ile inşaat işçilikleri hizmetine dahil şoför, zirai alet tamircisi, torna tesviyeci, oto elektrikçisi, lastik tamircisi, kaloriferci, inşaat işçisi kapsamında çalışanların yardımcı işlerde çalıştıkları anlaşıldığı gerekçesi ile bu işlerle ilgili olarak yapılan muvazaa tespitinin iptaline karar verilmiş ise de verilen karar dosya içeriğine uygun değildir.
Şöyle ki davacının iptalini talep ettiği dava konusu 17/12/2014 tarih ve E.G.D-28 E.G.-26 sayılı raporda, muvazaa tespitine ilişkin bir görüş bulunmadığı gibi dava konusu raporun, davacıya ait Altınova Tarım İşletmesinde yapılan programlı teftiş sonucunda tespit edilen eksikler nedeniyle idari para cezası uygulanmasına ilişkin olduğu, anılan raporda dava konusu yapılmayan 02/09/2014 tarih E.G.D-13 E.G.-11 ve 02/09/2014 tarih E.G.D-12 E.G.-10 sayılı muvazaa tespitine ilişkin raporlara atıfta bulunularak tespit edilen idari para cezalarının kime uygulanacağı hususunun açıklandığı gözetildiğinde davacının iptalini talep ettiği dava konusu raporda muvazaa tespiti olmadığından mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davacının talebi de aşılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmesi isabetli olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacı tarafa iadesine, 12/03/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.