YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/30795
KARAR NO : 2017/8020
KARAR TARİHİ : 06.04.2017

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar … Ltd ile … vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işçi, … Ltd. Şti. (…) nezdinde taşeronların değişmesine bağlı kalmaksızın en son davalı alt işveren… Grup Sosyal Hizm. Tem. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Tekstil İmalat San. Ve Tic. Ltd. Şti sigortalısı olarak davalı …Ş. (…)’nin petrol sahalarında … (kuyu tamamlama) işinde çalıştığını ve kendisine iş sözleşmesinin 31.12.2015 tarihinde sonlandırılacağına dair ihbarname gönderildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı …Ş., kendileri ile diğer davalı …arasında birçok sözleşme imzalandığını, aralarındaki ilişkinin iş sahibi-mütehahhit ilişkisi olduğunu, işin nasıl yapılacağının …’nin uhdesinde olduğunu, adı geçen davalı şirketin hizmetleri kısmen kendi kadrolu personeli ile sunduğu gibi dışarıdan hizmet alarak da gerçekleştirildiğini, kendileri ile diğer davalı …arasındaki ilişkinin incelemeye konu edildiğini ve … Bölge Müdürlüğünde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişlerince yapılan inceleme sonucu hazırlanan rapor sonucu ortaklığın muvazaalı olmadığı gibi alt işveren-asıl işveren ilişkisi ve hatta salt ticari bir ilişki de olmadığının tespit edildiğini ve somut dosyada kendilerine asıl işveren sıfatı ile husumet yöneltilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.

Davalı … Ltd. Şti., davalı şirketin asıl işveren değil, ihale makamı konumunda olduğunu ve diğer davalılar ile arasında herhangi bir asıl işveren–alt işveren ilişkisi bulunmadığını, davalı şirketin asıl işveren…’nun sahibi olduğu sahalarda ihale makamı sıfatı ile söz konusu sahaların işletilmesini kamu ihale mevzuatı çerçevesinde çeşitli firmalara ihale ettiğini, akdedilen sözleşme ile asıl-alt işveren ilişkisi kurulmadığını ve davacının davalı şirketin işçisi olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı … Grup Sosyal Hizm.Tem. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Tekstil İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. Davaya cevap vermemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davalı …’un asıl işi olan petrol ve gaz arama işinin bir kısmını…firmasına yaptırdığı, bu iş yapılırken kullanılan araç ve ekipmanın yine …’na ait olduğu, asıl faaliyet alanı olan petrol arama işini yapan kendi işçileri bulunmasına karşın daha düşük ücretlerle…ve onun alt işvereni olarak gözüken davalı… veya başka şirketler üzerinden işçi temini yoluna giderek muvazaalı işlem yaptığı ve bu sebeple davacının başından itibaren davalı …’nun işçisi olduğu ve feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine ve davacı işçinin …’ na ait iş yerinde işe iadesine, işe başlatma tazminatının ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine, işe iadenin mali sonuçlarından davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılardan … Ltd. Şti. ve Türkiye Petrolleri A.Ş. temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Mahkemece davalı … Ltd. Şti. ile… Grup Sosyal Hizm.Tem. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Tekstil İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki workover işine ilişkin alt işveren-asıl işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunun kabulünde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. …’nun ise kamu iktisadi teşebbüsü olduğu, çalışanların kamu görevlisi statüsünde olduğu, Türkiye’de petrol arama ve üretme görevini ifa ettiği göz önüne alındığında ve diğer davalı…ile aralarındaki sözleşmelerin niteliği ve bu davalıların statüleri birlikte değerlendirildiğinde somut davada asıl işveren olarak değerlendirilemeyeceği açıktır. Bu sebeple anılan davalı yönünden davanın pasif husumet yokluğu sebebi ile reddine karar verilmelidir.
Dosya içeriğine göre, davalı… Grup Sosyal Hizm. Tem. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Tekstil İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan fesih geçersiz ise de; davacı işçinin dava tarihi itibari ile ve iş sözleşmesinin feshedileceğinin bildirildiği 31.12.2015 tarihinden sonra da kesintisiz olarak aynı alt işveren nezdinde ve davalı…işyerinde çalışmayı sürdürdüğü tartışmasızdır. Her dava açıldığı tarihteki şartlara göre değerlendirilmelidir. Davacı işçi 31.12.2015 tarihinde iş sözleşmesinin feshedileceğine dair fesih bildirimi tebliğinden sonra süresi içinde somut davayı açmış olmakla birlikte, belirtilen tarihten sonra da kesintisiz olarak aynı işyerinde çalışmayı sürdürdüğünden ise iade talebi konusuz kalmıştır. Aynı şekilde işe başlatmama durumu veya herhangi bir boşta geçen süre de bulunmadığından işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücreti talepleri de konusuz kalmıştır.
Bu durumda mahkemece, davalı… yönünden davanın husumet yokluğundan reddine ve diğer davalılar yönünden davacının işe iade ve işe iadenin mali sonuçları talebi yönünden davanın konusuz kalması sebebi ile karar verilmesine yer olmadığına, ancak dava açılmasına sebebiyet veren bu davalılar aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetli olmamıştır.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davalı … Şirketi aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu sebebi ile REDDİNE,
3-Diğer davalılar yönünden; davacının işe iade ile işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücreti talepleri konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına
4-Alınması gerekli 31,40 harçtan peşin alınan 27,20 TL’nin mahsubu ile geriye kalan 3,70 TL harcın davalılar… Ltd. Şti. ve… Grup Sosyal Hizm.Tem. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Tekstil İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. ‘nden tahsili ile hazineye gelir kaydına, davacı tarafından yatırılan tutarın talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.980,00. TL vekâlet ücretinin davalılar .. .. Ltd. Şti. ve… Grup Sosyal Hizm. Tem. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Tekstil İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. ‘nden alınıp davacıya verilmesine,
6-Davalı … Şirketi kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.980,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak adı geçen davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 55,40 TL yargılama giderinin davalılar … Ltd. Şti. ve… Grup Sosyal Hizm.Tem. Sağ. Taş. Bil. Gıda İnş. Tekstil İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti.’nden alınıp davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca fazlaca yatırılan delil ve gider avanslarının karar kesinleştikten sonra talep halinde taraflara ayrı ayrı iadesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, oybirliğiyle 06.04.2017 tarihinde kesin olarak karar verildi.