YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/29867
KARAR NO : 2020/7688
KARAR TARİHİ : 24.06.2020

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili ve davalılardan …ve davalı … vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin, davalı asıl işverene ait işyerinde alt işveren şirketler nezdinde elektrik bakım onarım teknisyeni olarak çalıştığını, sözleşmesine haklı bir neden olmaksızın son verildiğini belirterek, kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, eksik ödenen ücret alacağı ile çalışma süresi boyunca ödenmeyen yol, yemek ve içecek ücreti ile … ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı … vekili, davacının diğer davalıların personeli olduğunu, işveren sıfatlarının bulunmadığı için kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, müvekkili şirket ile diğer davalı şirketler arasında asıl işveren- alt işveren işkisinin de bulunmadığını beyanla davanın reddi gerektiğini savunmuştur
Davalı … Elektrik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Vekili, müvekkilinin davalı kurumdan iş aldığını, sürenin bitmesi ile işi devrettiğini, davacının iş sözleşmesinin müvekkili tarafından feshedilmediğini ve bir sorumluluklarının bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davacı vekili ve davalı … Elektrik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ile davalı … vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacı vekili ile davalılar vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında, davacının yol ve yemek ücreti alacaklarının bulunup bulunmadığı noktasında uyuşmazlık vardır.
Somut olayda, davacı alt işveren şirketler nezdinde davalı kurum bünyesinde çalıştığını, çalışma süresi boyunca yol ve yemek ücretlerinin ödenmediğini belirterek tahsilini talep etmiş, Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi ile hesaplanan yol ve yemek alacağı hüküm altına alınmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, yol ve yemek ücretinin ne kadar olduğu konusunda dosya içerisindeki ücret bordroları, tanık anlatımları ve şartnamede herhangi bir bilgi ve beyanın bulunmadığı belirtilmiş, emsal dosyadaki bordrolara kıyasen hesaplama yapılmıştır. Bilirkişi raporu bu yönü ile denetime elverişli değildir.
Mahkemece davacı işçinin yol ve yemek yardımı alacağına ilişkin talebi kabul edilmiş ise de söz konusu alacakların dayanağı herhangi bir sözleşme hükmü veya işyeri uygulamasının varlığı ortaya konulmuş değildir.İhale yolu ile verilen işlerde hak edişlerin kapsamı ihale evraklarında belirtilir. Somut olayda, ihale şartname ve sözleşmelerinde, çalışanlara yol ve yemek yardımı sağlanacağına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığı gibi, davacı ile işverenleri arasında bu yönde yazılı bir sözleşme de söz konusu değildir.
Dosya kapsamına ve mevcut delil durumuna göre söz konusu alacakların varlığı her türlü şüpheden uzak, tereddüte mahal bıramayacak ve hüküm kurmaya yetecek şekilde ispatlanamadığından, ihbar ve kıdem tazminatı hesabına esas aylık ücretin hesabında da dikkate alınması mümkün değildir. Davacının yöntemince ispatlanamayan yol ve yemek ücreti konusundaki alacak talebinin reddi ile ihbar ve kıdem tazminatı alacaklarının ise bu yardımlar dikkate alınmaksızın yeniden hesaplanması gerekmektedir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3- Taraflar arasında davacının … ücreti alacağının bulunup bulunmadığı noktasında da uyuşmazlık vardır.
… (Elektrik Kuvvetli … Tesislerinde yüksek Gerilim Altında Çalışma İzin Belgesi) eğitimi elektrik dağıtım sisteminde yüksek gerilimde çalışacak teknik personele verilmektedir. Elektrikle ilgili … Adamlarının Yetki Görev ve sorumlulukları Hakkında Yönetmelik ile Elektrik Kuvvetli … Tesisleri Yönetmeliğinin ilgili maddelerine göre, yüksek gerilimde çalışacak elektrikle ilgili … adamlarının (elektrik teknisyeni, elektrik teknikeri…) alması zorunlu olan eğitimdir.
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre davacının davalı işyerinde 24.04.2009-31.03.2014 tarihleri arasında elektrik bakım onarım teknisyeni olarak çalıştığı anlaşılmaktadır. Buna göre davacının … belgesine sahip olmadan çalışması mümkün değildir. Davacı, davalılar arasında yapılan ihale şartnamesine göre elektrik kuvvetli … tesislerinde yüksek gerilim altında çalışma izin belgesi eğitimi (…) ilgili tüm giderlerin yükleniciye ait olması gerekirken, eğitim giderinin davacıdan talep edildiğini, davacının da ödemek zorunda kaldığını, 2009 yılının ikinci yada üçüncü ayında davalı … Elektrik veya … Mühendislik şirketlerinin muhasebecisi olan …’un posta çeki hesabına havale ile 2.200,00 TL gönderdiğini iddia etmiştir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, dosyada mevcut olan hizmet işleri genel ve bakım-onarım özel şartnamelerinde … ile ilgili tüm eğitim giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı ve işçilerden alınmayacağının belirtildiği, davalı taraflarca bu konuda dosyaya herhangi bir belge ve bilgi sunulmamış ise de tanık anlatımlarında bu eğitim giderlerinin şartnameye aykırı olarak personel tarafından karşılandığının beyan edildiği, davalı şirket elemanı olduğu beyan edilen … adına açılmış posta çeki hesabına ait 2009 yılına ilişkin hesap ekstresinde, davacı … tarafından 11.03.2009 tarihinde 2.200,00 TL para yatırıldığının tespit edildiği, … adlı kişinin 01.08.2008 – 15.03.2012 tarihleri arasında … Ltd. Şti. ile … Ltd. Şti. ortaklığına ait işyeri ile … Ltd. Şti.’ye ait değişik işyerlerinde çalıştığı bu suretle, … adlı kişinin işbu paranın yatırıldığı tarihte davalılardan … Ltd. Şti.’nin çalışanı olduğu, … adına açılmış posta çeki hesabına birbirini takip eden günlerde değişik kişiler tarafından 2.200,00 TL ücret yatırılması da dikkate alındığında bu ücretin çalışanlar tarafından işbu eğitim gideri olarak yatırıldığı kanaatinin hasıl olduğu, işbu yatırılan ücretlerin çalışanlara tekrar iade edildiğine dair ise davalılarca herhangi bir belge, makbuz veya dekontunda sunulmadığı belirtilerek davacının davalılardan 2.200,00 TL … ücret alacağının bulunduğu tespit edilmiş ise de, mahkemece … eğitim ücreti alacağının olmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir. Bilirkişi raporunda her ne kadar, dosya içerisinde … adlı kişiye ait posta çeki hesabına ilişkin hesap ekstresi ile bu kişiye ait hizmet döküm cetveli ve işe giriş bildirgelerinin bulunduğu belirtilerek bu kayıtlara göre bir kısım tespitler yapılmış ise de dosya içerisinde bu kayıtların mevcut olmadığı ancak dosya içerisine delil olarak alınan … 2. İş Mahkemesinin 2013/284 Esas sayılı dosyasında, bilirkişi raporunda belirtilen kayıtların mevcut olduğu görülmüştür. Buna göre bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere davacı tarafından … adlı kişinin posta çeki hesabına 10.03.2009 tarihinde 2.200,00 TL para yatırıldığı ve … adlı kişinin belirtilen dönemde davalı şirketlerden … Elektrik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti ile … Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ortaklığına ait işyeri ile … Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait değişik işyerlerinde çalıştığı anlaşılmakla, sözkonusu belgenin alınabilmesi karşılığında ödenmesi gereken ücretin davacı tarafından ödendiği ve davacının … ücreti alacağının bulunduğunun kabulü gerekmektedir. Mahkemece yazılı şekilde reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Ayrıca davalı … vekili tarafından temyiz aşamasında, 30.04.2014 tarihinde tazminat ödemesi açıklaması ile 1.347,30 TL ödeme yapıldığına ilişkin dekont sureti ibraz edilmiştir. Ödeme belgelerinin hakkı ortadan kaldıran özelliği nedeni ile yargılamanın her aşamasında dikkate alınması mümkündür. Açıklanan nedenle; sunulan belge uyarınca söz konusu ödemenin davacıya yapılıp yapılmadığı belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
5-Davacı 17.02.2017 tarihli dilekçe ile davalı …’a karşı açılan davadan feragat ettiğini belirtmiştir. Bu durumda davalı …’a karşı açılan dava hakkında davacının feragat beyanı gözetilerek Hukuk Muhakemeleri Kanunu 307 ve devamı maddeleri gereğince karar tesisi gerektiği de gözetilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 24.06.2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.