YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/27292
KARAR NO : 2020/2710
KARAR TARİHİ : 17.02.2020

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan … vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekilinin Köy Hizmetleri Müdürlüğünde işe başladığı tarihten kadrolu işçi statüsüne geçirildiği 2001 yılına kadar geçici işçi statüsünde çalıştırıldığını, Yol İş Sendika üyesi olduğu, emekli olduğu tarihe kadar üyeliğin devam ettiğini, 2005 yılında 5286 sayılı Kanun ile Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün kaldırıldığını ve bu kanunun geçici 1. maddesi ile Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün personelinin tamamının İl Özel İdaresine devredildiğini, 01.03.2012 yılında emekli olduğunu, 30.09.2013 tarihinde idareye yaptığı başvurunun olumsuz sonuçlandığını, daimi kadroya geçirilirken Köy Hizmetleri Müdürlüğü nezdinde geçici işçi olarak işe başladığı tarihten daimi statüye geçtiği tarihe kadarki hizmet süresinin toplamına göre belirlenecek derece ve kademesine göre ücret intibakının yapılması gerektiğinin tespiti ile eksik ödenen ücret, yıpranma prim alacağı, akdi ikramiye alacağı ve ilave tediye alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … vekili, alacak ve borçlarının, diğer haklarının ve çalışan personelin, devredildiği kamu kurumuna yöneltilmesi gerektiğini, bu sebeple davanın husumet nedeniyle reddinin gerektiğini savunmuştur.
Davalı … vekili; davacının belediyenin işçisi olmadığını, hiç bir zaman belediyede çalışmadığını, 6360 sayılı Yasa yürürlüğe girmeden, Konya İl Özel idaresi kapatılmadan emekli olduğunu, davacının tüm taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının hiç bir derece ve kademe yokken iş bu davayla iş bu davayla derece kademe intibakı istemesinin toplu iş sözleşmesine aykırılık teşkil ettiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde davacının il özel idaresinin devrinden önce emekli olduğu, çalışmasından doğan alacaklarından devredilen Büyükşehir Belediyesinin sorumlu olacağına dair bir komisyon kararının olmadığı gerekçesi ile … aleyhindeki davanın sıfat yokluğu nedeniyle reddine, Davalı … yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı … vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında davalı taraf sıfatının belirlenmesi konusunda uyuşmazlık mevcuttur.
12/11/2012 tarihli 6360 sayılı Onüç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmialtı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 5. fıkrasında 2. fıkrada (İzmir de bulunmaktadır.) sayılan illerdeki il özel idarelerinin kaldırıldığı, yürürlük başlıklı 36. maddesinde de kanunun bu hükümlerinin ilk mahalli idareler seçiminde yürürlüğe gireceği beliritilmiştir. Anılan Kanunun kabul edildiği tarihten sonraki ilk mahalli idareler seçimi ile yürürlüğe girmesiyle İzmir İl Özel İdaresini tüzel kişiliği sona ermiştir.
6360 sayılı Kanun’un 3. maddesinin 2. fıkrasıyla; mevzuatla il özel idarelerine yapılan atıflar bu Kanun kapsamında tüzel kişiliği kaldırılan il özel idareleri için ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, Hazineye, valiliklere, büyükşehir belediyelerine ve bağlı kuruluşlarına veya ilçe belediyelerine yapılmış sayılacağı, tüzel kişiliği kaldırılan il özel idarelerine 22/02/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ve diğer mevzuatla verilmiş olan yetki, görev ve sorumluluklar ilgisine göre bu kurum ve kuruluşlar tarafından kullanılacağı ve yerine getirileceği, söz konusu il özel idarelerinin mahkemelerde süren davaları ile il özel idaresi olarak faaliyet gösterdikleri dönem ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda muhatap, devir işleminin yapıldığı ilgili kurum ve kuruluş olduğu açıkça düzenlemiştir. Bu durumda kaldırılan il özel idareleri hakkındaki davaların ilgilisine göre devredildiği kurum ve kuruluşa yöneltileceği tartışmasızdır. Somut uyuşmazlıklarda il özel idaresine karşı açılan davalarda öncelikle dava konusunu oluşturan faaliyet ve işlemlerle ilgili konuların hangi kurum ve kuruluşlara devredildiği ve devralanın tüzel kişiliğinin de bulunup bulunmadığı belirlenerek davalı sıfatının kime yöneltileceğinin tespiti gerekir.
Tüzel kişiliği sona eren il özel idarelerinin devir, tasfiye ve paylaştırılma işlemlerini düzenleyen 6360 sayılı Kanun’un Geçici 1. maddesinin 1. fıkrasında; devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere vali tarafından, bir vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu kurulacağı bu komisyona yardımcı olmak üzere valinin görevlendirmesi ile alt komisyonlar da kurulabileceği, 4. fıkrasında bu kanun ile tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idareleri; personelini, her türlü taşınır ve taşınmaz malları ile hak, alacak ve borçlarını bu Kanun’un yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde valiliğe bildireceği, bu idarelerin taşınmazlarının satışı, tahsisi ve kiralanması, iş ve toplu iş sözleşmesinin yapılması, her türlü imar uygulaması (inşaat ruhsatı hariç), iş makineleri ve diğer taşıtların satışı ile borçlanmaları İçişleri Bakanlığının onayına bağlı olduğu, 5. fıkrasında ise tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idarelerinin her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, valiliklere, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığına, büyükşehir belediyesine ve bağlı kuruluşuna veya ilçe belediyesine devredilmesine karar verileceği, devir işlemi, yapılacak ilk mahalli idareler genel seçimi tarihinde uygulamaya konulacağı Maliye Hazinesi’ne devredilen taşınmazlar Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla kullanmakta olan kurumlara tahsis edilmiş sayılacağı Hazinenin özel mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlardan Maliye Bakanlığınca, bu Kanun’un 1. maddesiyle tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idarelerine, belediyelere ve köy tüzel kişiliklerine tahsis edilmiş olanlar; kuruluş kanunlarıyla kendilerine verilen kamusal nitelikteki görevleri yerine getirmeleri amacıyla ve komisyon kararıyla; ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşlarına, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına, büyükşehir belediyelerine, büyükşehir belediyelerinin bağlı kuruluşlarına ve ilçe belediyelerine tahsis edilmiş sayılacağı düzenlenmiştir.
Bu düzenlemeler kapsamında devir öncesi doğan ve bir kurum ve kuruluşa devredilemeyen işçilik alacaklarının tahsili için açılan davalarda taraf sıfatının kime ait olduğu konusunda anılan kanunda bir düzenleme bulunmamaktadır. Dava konusu olayda davacı işçinin Köy Hizmetleri Müdürlüğünde çalışmaya başladığı ve çalışmasını İl Özel İdaresi’ne ait işyerinde devam ettirdiği, davalı İl Özel İdaresi’nin tüzel kişiliğinin 6360 sayılı Yasa ile 30/03/2014 tarihinde kaldırıldığı, davacının ise 01.03.2012 tarihinde emekli olduğu anlaşılmaktadır. İl özel idaresinin devir öncesi borçlarının hangi kuruma devredildiğinin belirlendiği durumda davalı taraf sıfatının borcu devralan bu kurum veya kuruluş olduğu, borçların devri konusunda alınmış bir karar yok ise anılan il özel idaresinin aktiflerini ve alacaklarını devralanın borçlardan da sorumlu tutulması gerekeceği, tüm bu araştırmalarla borçtan sorumlu tutulacak davada taraf ehliyetine sahip bir kurum veya kuruluş tespit edilemediği hallerde borcun mahalli idare birimi olan il özel idaresindeki çalışmalardan doğan bir borç olması dikkate alındığında davanın İçişleri Bakanlığına yöneltilerek sonuçlandırılması gerekir. Mahkemece davanın … aleyhine kabulüne karar verilmiş ise , dosya içerisine sunulan 28.03.2014 tarihli Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyon Kararı dikkate alındığında ilk mahalli idare seçiminden sonra tüzelkişiliği kaldırılacak olan İl Özel İdaresi İmar ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı, Alt Yapı Ve Ulaşım Daire Başkanlığı, Tarım ve Kırsal Daire Başkanlığı altında ve sorumluluğunda yürütülen işlerden Yatırım izleme ve Koordinasyon Başkanlığına devredilen projeler karşılığı yapılacak ödemeler ve diğer giderler karşılığı aktarılması gereken miktardan kasa mevcudu nedeni ile aktarılamayan….vd…22.271,00 TLnin borç olarak ayrıca, Yatırım izleme ve Koordinasyon Başkanlığının görev alanına giren işler haricindeki İl özel idaresine ait arşiv kayıt ve belgelerin Büyükşehir Belediye Başkanlığına devrine karar verildiği anlaşılmaktadır. 6360 sayılı Yasada yer alan düzenlemeler kapsamında devir öncesi doğan ve bir kurum ve kuruluşa devredilemeyen işçilik alacaklarının tahsili için açılan davalarda Dairemizin içtihatları gereği …’nın taraf olduğu değerlendirilmiş ise de dosyaya sunulan Komisyon kararı ile makine ikmal bölümünde çalıştığı anlaşılan davacının açmış olduğu davanın Büyükşehir Belediye Başkanlığına devredilmesine karar verilmiştir. Davacının açmış olduğu davanın devredildiği kurum belirlendiğine göre davanın ilgili kurum aleyhine sonuçlandırılması gerektiği anlaşılmış olup bu husus bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, 17.02.2020 Tarihinde oybirliği ile karar verildi.