YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/19723
KARAR NO : 2019/2386
KARAR TARİHİ : 05.02.2019

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı Rektörlüğe ait işyerinde değişen alt işverenler bünyesinde 2001 yılından itibaren kesintisiz olarak çalıştığını, 01.08.2014 tarihinde emeklilik sebebiyle işten ayrıldığını, davalı işveren tarafından ödenen kıdem tazminatının tüm çalışma süresini kapsamadığını ve davacıya eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek kıdem tazminatı alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 09.10.2003-14.10.2007 tarihleri arasında işçi, 15.10.2007-14.08.2011 tarihleri arasında sözleşmeli işçi, 15.08.2011-01.08.2014 tarihleri arasında memur olarak görev yaptığını, davacının 15.10.2007-14.08.2011 tarihleri arasındaki çalışmaları ile 15.08.2011-01.08.2014 tarihleri arasındaki çalışmalarına ilişkin ikramiyesinin ödendiğini, davacının memur olarak görev yapması sebebiyle kıdem tazminatına hak kazanmasının söz konusu olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Karar, yasal süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Davacının davalı kurumda işçi statüsünde çalıştığı dönem bakımından kıdem tazminatı alma hakkı bulunup bulunmadığı taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Somut uyuşmazlıkta, davacının davalı Üniversite bünyesinde 15.10.2007-14.08.2011 tarihleri arasında sözleşmeli işçi, 15.08.2011-01.08.2014 tarihleri arasında memur olarak görev yaptığı noktasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, davacının 15.10.2007 tarihi öncesinde işçi olarak çalıştığını iddia ettiği döneme ilişkindir. Mahkemece, bilirkişi raporu doğrultusunda davacının 09.04.2001-14.10.2007 tarihleri arasında davalı Üniversite bünyesinde değişen alt işverenlerin işçisi olarak çalıştığı, davalı Üniversitenin asıl işveren sıfatı ile söz konusu döneme ilişkin alacaklardan sorumlu olduğu gerekçesi ile anılan döneme ilişkin kıdem tazminatı alacağı hüküm altına alınmıştır. Ne var ki, dosya kapsamında bulunan Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre davacının 07.10.2003 tarihine kadar ihbar olunan şirketlerin işçisi, 07.10.2003 tarihinden sonra ise (eski adı ile) Zonguldak Karaelmas Üniversitesi işçisi olarak çalıştığı anlaşılmakta olup, anılan dönemin tamamı yönünden asıl işveren-alt işveren ilişkisinden söz edilemeyeceği açıktır. Ayrıca davacı taraf; davalı işyerinde işçi statüsünde çalışmakta iken aynı kurum bünyesinde bu kez memuriyet kadrosuna atandığını, 2014 yılında emekli olması sonrasında Emekli Sandığı bünyesinde çalıştığı dönem bakımından kendisine tazminat ödendiğini, ancak önceki çalışması bakımından herhangi bir ödeme yapılmadığını ifade ederek, bu dönem için kıdem tazminatı isteminde bulunmaktadır. Davalı Üniversite ise, davacının 15.10.2007 tarihinden sonra 4-b kapsamında sözleşmeli işçi, 15.08.2011 tarihinden sonra da 4-c kapsamında memur olarak çalıştığını, bu sürelere ilişkin ikramiye alacağının ödendiğini, işçilikte geçen süreye ilişkin kıdem tazminatına hak kazanmadığını savunmuştur. Mahkemece davalının bu savunmasına yönelik herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmaksızın yetersiz bilirkişi raporu doğrultusunda kıdem tazminatına hükmedilmesi hatalıdır.
Dosya kapsamından; davacının işçilikten sözleşmeli işçiliğe ve memuriyete geçişinin hangi yasal düzenleme kapsamında ve ne şekilde gerçekleştiği anlaşılamamaktadır. Davacının statü değişikliğinin zorunlu olup olmadığı, davacının memuriyete geçiş aşamasında sınav, mülakat gibi bir işleme tabi tutulup tutulmadığı, davacıya önceki işinde çalışmaya devam etme yönünde bir seçenek sunulup sunulmadığı, davacının memuriyet kadrosuna geçiş yapmasının ardından işçi olarak çalıştığı konumda çalışmaya devam eden kişiler olup olmadığı hakkında herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmamıştır. Buna göre öncelikle, belirtilen yönlerden gerekli araştırma yapılarak, statü değişikliğinin hangi yasal düzenleme doğrultusunda gerçekleştirildiği de belirlenmek suretiyle dosya kapsamındaki tüm deliller bir arada yeniden değerlendirilmeli, davacıya istisnai memuriyet kadrosuna geçmemesi halinde 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi mevcut iş ilişkisinin devam edeceği güvencesinin verilmediğinin, bir diğer ifade ile davacının isteği dışında zorunlu olarak memuriyete geçtiğinin anlaşılması halinde anılan döneme ilişkin kıdem tazminatı isteminin kabulüne, aksi takdirde statü değişikliğinin davacının iradesi ve tercihi ile olduğunun anlaşılması halinde ise bu döneme yönelik kıdem tazminatı talebinin reddine karar verilmelidir. (Dairemizin 2018/8393 E, 2018/16603 K sayısı ilamı ile 2015/19065 esas ve 2017/24986 karar sayılı ilamı da aynı doğrultudadır)
Mahkemece belirtilen yönlerden gerekli araştırma ve inceleme yapılmadan eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
Kabule göre ise, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 09.04.2001-14.11.2007 dönemine ilişkin kıdem tazminatı hesabında, 14.11.2007 tarihindeki son ücret yerine davacının memuriyetinin sona erdiği 01.08.2014 tarihindeki ücret miktarının esas alınması hatalı olup, kararın bu sebeple de bozulması gerekmiştir. Ayrıca, dosya kapsamında anılan döneme ilişkin bordrolar mevcut olduğu halde, bu bordrolar dikkate alınmadan hizmet cetvelindeki prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplama yapılması da ayrı bir hatalı yöndür.
Davalı Üniversitenin Harçlar Kanunu gereği harçtan muaf olduğunun gözetilmemesi de bir başka bozma sebebidir.
Sonuç: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, 05.02.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.