YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/19289
KARAR NO : 2019/1446
KARAR TARİHİ : 21.01.2019

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ve davalılardan …San. Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından iste…mekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı … Ltd. Şti.’nde saha sorumlusu olarak çalıştığını, ihale ile işi alan çeşitli firmalar nezdinde aynı işi sürdürdüğünü, davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi olduğunu, iş akdinin en son davalı işveren tarafından haksız olarak feshedildiğini beyan ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin, hafta tatili, fazla mesai, ulusal bayram genel tatil ve eksik ödenen aylık ücret alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı … Ltd. Şti. vekili, davacı ile davalı işveren arasında işçi işveren ilişkisi olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … Ta … Ürün …. …. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının davalı işveren nezdinde geçen çalışmaları sebebi ile işçilik alacaklarının ödendiğini, davacının müvekkil işvereni ibra ettiğine dair ibraname imzaladığını, davanın yerinde olmadığını belirterek reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … İnş. … Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının davalı işveren nezdinde toplam 44 gün çalışması olduğunu, müvekkilin asıl işverenden ihale ile aldığı işin süreli olduğunu, davacının taleplerinin yasal dayanağının olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve yapılan yargılama neticesinde hafta tatili ve aylık ücret alacak taleplerinin reddi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı ile davalılardan … Ltd. Şti. ve … Ta … Ürün …. …. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe :
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı ile davalılardan … Ltd. Şti. ve … Ta … Ürün …. …. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.’nin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacının davalı işyerinde geçen hizmet süresi taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Somut olayda davacı, davalı … Ltd. Şti.’nde alt işveren işçisi olarak saha sorumlusu-ekip başı görevinde çalışmış olup, 09.06.2010 tarihinde çalışmaya başladığını, 20.12.2011 tarihinde davalı … Ta … Ürün …. …. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.’nin ihaleyi kaybetmesinden sonra ihaleyi kazanan … İnş. … Hz. San. ve Tic. Ltd. Şti. işçisi olarak Aralık 2012 tarihine kadar çalışmaya devam ettiğini iddia etmiştir.
Dosya kapsamına alınan sigortalı hizmet dökümüne göre davacının,
09.06.2010–11.05.2011 tarihleri arasında 1020506 sicil numaralı …. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.’nde, 25.05.2011–01.08.2011 tarihleri ve 07.09.2011–14.12.2011 tarihleri arası 1024173 sicil numaralı … Ürün …. …. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.’nde, 20.12.2011 –06.01.2012 tarihleri arası 1022492 sicil numaralı … Nak. İnş. Tem. … … San. Tic. Ltd. Şti.’nde, 18.04.2012 – 08.06.2012 tarihleri arasında 1027904 sicil numaralı … İnş. Tur. …. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.’nde, 09.06.2012 – 16.11.2012 tarihleri arası 1016308 sicil numaralı … İnş. Tur. …. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.’nde ve en son olarak 08.11.2012 – 21.12.2012 tarihleri arasında 1013246 sicil numaralı … İnş. Sağ. Hz. San. ve Tic. Ltd. Şti. nezdinde çalışmaları bildirilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda sigorta sicil dosyası, sigortalı hizmet cetveli ve şahsi sicil dosyasına göre, davacının davalı alt işveren … … Ürünleri …. …. Nak. San. Tic. Ltd. Sti. nezdinde 09.06.2010-11.05.2011 tarihleri arasında 11 ay 3 gün, 25.05.2011-01.08.2011 tarihleri arasında 2 ay 7 gün, 07.09.2011-14.12.2011 tarihleri arasında 3 ay 8 gün ve diğer davalı alt işveren … İnş. Sağ. Hz. San. ve Tic. Ltd. Şti. nezdinde de 08.11.2012-21.12.2012 tarihleri arasında 1 ay 14 gün olmak üzere toplam 1 yıl 6 ay 2 gün çalıştığı tespit edilmiş ve davalı asıl işveren… Doğalgaz Dağ. Ltd. Şti. hizmet sürelerinin birleştirilmesi suretiyle hesaplanan kıdem tazminatından sorumlu tutulmuş ise de öncelikle davalı … İnş. … Hz. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde açıkça … İnş. Tur. …. Mad. San. Tic. Ltd. Şti.’nin kendi taşeron şirketleri olduğunu beyan ettiğinden bu şirket bünyesinde geçen çalışmanın davacının hizmet süresine dahil edilmemesi hatalı olmuştur.
Çözüme kavuşturulması gereken bir diğer husus ise davacının hizmet döküm cetvelinde 20.12.2011 –06.01.2012 tarihleri arasında çalışmasının gözüktüğü 1022492 sicil numaralı … Nak. İnş. Tem. … … San. Tic. Ltd. Şti. ile davalılar arasında bir bağlantı olup olmadığı noktasındadır. Bu itibarla mahkemece adı geçen şirkete ait ticaret sicil kayıtları, Sosyal Güvenlik Kurumu tescil görüntüleme bilgileri, davacının işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri getirtilmeli, dosya kapsamı hep birlikte değerlendirilerek ve gerekirse taraf tanıkları da yeniden dinlenerek dava dışı … Nak. İnş. Tem. … … San. Tic. Ltd. Şti. ile davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi, işyeri devri, organik bağ veya başkaca bir bağlantı olup olmadığı durumu netleştirilmelidir. Sonucuna göre davacının … Nak. İnş. Tem. … … San. Tic. Ltd. Şti. nezdinde geçen çalışmasının davalı asıl işveren bünyesinde geçtiği anlaşılır ise davalı asıl işveren … Ltd. Şti davacının alt işverenler bünyesinde geçen toplam hizmet süresine göre hesaplanacak kıdem tazminatından sorumlu tutulmalı, eğer … Nak. İnş. Tem. … … San. Tic. Ltd. Şti. ile davalılar arasında herhangi bir bağlantı tespit edilemez ise davacının … İnş. … Hz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile … Ta … Ürün …. …. Nak. San. Tic. Ltd. Şti.’ndeki çalışmalarının iki ayrı çalışma olduğunun kabulü ile hesaplamalar yapılmalı ve … İnş. … Hz. San. ve Tic. Ltd. Şti. nezdindeki çalışma süresinin 18.04.2012-21.12.2012 tarihleri arasında 8 ay 3 gün olduğu ve 1 yılın altında olduğu görüldüğünden bu dönem için kıdem tazminatı hesabı yapılmamalıdır.
Anılan yönler incelenmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Taraflar arasında davacının hafta tatilinde çalışıp çalışmadığı ve bu itibarla hafta tatili ücretine hak kazanıp kazanmadığı uyuşmazlık konusudur.
Hafta tatili günlerinde çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen hafta tatili alacağının ödendiği varsayılır.
Hafta tatili günlerinde çalışıldığının ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de hafta tatili alacağı olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında hafta tatili ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla hafta tatili günlerinde çalıştığını ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin hafta tatili çalışma günlerinin daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Hafta tatili günlerinde yapılan çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Somut olayda, davacının ayda 2 pazar çalıştığını ancak hafta tatili ücretlerinin ödenmediğini iddia ettiği, yargılama esnasında dinlenen davacı tanıkları ile davalı tanığının da davacıyı destekler mahiyette ayda iki kez hafta tatili izni kullandıklarını beyan ettikleri görülmüş ve bilirkişi raporunda davacının ayda 2 hafta tatilinde çalıştığı tespit edilerek hafta tatili ücreti hesaplanmış ve davalı tarafça davacının hafta tatillerinde çalışmadığına yönelik yazılı bir belge veya çalışılan hafta tatili ücretlerinin ödendiğine ilişkin ödeme belgesi de sunulmamış olduğu halde Mahkemece hafta tatili ücreti ret edilmiştir. Taraf tanık beyanlarına göre davacının ayda 2 hafta tatilinde çalıştığı anlaşıldığından hafta tatili ücret talebinin kabulü gerekirken reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Davacının ödenmeyen ücret alacağının olup olmadığı noktasında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 37. maddesine göre, işçiye ücretin elden ya da banka kanalıyla ödenmesi durumunda, ücret hesabını gösteren imzalı ve işyerinin özel işaretini taşıyan “ücret hesap pusulası” verilmesi zorunludur.
Uygulamada çoğunlukla “ücret bordrosu” adı altında belgeler düzenlenmekte ve periyodik ödemelerde işçinin imzası alınmaktadır. Banka aracılığı ile yapılan ödemelerde banka kayıtları da ödemeyi gösteren belge niteliğindedir.
Ücretin ödendiğinin ispatı işverene aittir. Bu konuda işçinin imzasını taşıyan bir ödeme belgesi yeterli ise de, para borcu olan ücretin ödendiğinin tanıkla ispatı mümkün değildir.
Somut olayda davacı, … İnş. … Hz. San. ve Tic. Ltd. Şti. nezdinde çalıştığı dönemde 1.800,00 TL ücret almasına rağmen sadece 740,00 TL ücret alabildiğini iddia ederek bu dönemdeki eksik ödenen ücret alacaklarının tahsilini istemiştir.
Dosya içeriğine göre davacının yaptığı işin niteliği, tanık beyanları ve emsal ücret araştırması sonucuna göre davacının ücret seviyesinin 1.800,00 TL olduğu konusunda isabetsizlik olmadığının anlaşılması karşısında ve ücretin ödendiğinin ispatı işverene ait olduğundan … İnş. … Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. bünyesinde çalıştığı dönemde 1.800,00 TL üzerinden alması gereken ücret ile yapılan ödemeler karşılaştırılarak davacının ödenmeyen ücret alacağının olup olmadığının tespit edilmesi gerekirken Mahkemece yazılı gerekçe ile ücret alacağı talebinin reddi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 21.01.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.