YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/18986
KARAR NO : 2018/27734
KARAR TARİHİ : 19.12.2018

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde bakım teknisyeni olarak çalıştığını, sendika ile davalı işveren arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinin 99. maddesine göre davacıya ödenmesi gereken bakım tazminatının 01.01.2009 tarihinden itibaren ödenmediğini ileri sürerek söz konusu alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Karar, yasal süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinin 99. maddesinde düzenlenen bakım tazminatına hak kazanıp kazanmadığı noktasındadır.
Somut uyuşmazlıkta, mahkemece bilirkişi raporu doğrultusunda davacının bakım tazminatına hak kazandığı kanaatine varılarak talep edilen alacak hüküm altına alınmıştır. Davacının bakım tazminatının dayanağı olarak gösterdiği, 14. dönem toplu iş sözleşmesinin “Bakım Tazminatı” başlıklı 99. maddesinde: “İşyerlerinde; Elektrik Başteknikeri, Mesul Teknikeri, Teknikeri, Elektrik Başteknisyeni, Mesul Teknisyeni, Uzman Teknisyeni ve Teknisyenleri, Trafo Bakım Elemanları, Enerji Dağıtım Hatları (hava hatları ve yer altı kabloları) arıza bakım elemanları, Hat montaj ve trafo montaj, röle ve ölçü aletleri ekibi elemanları, Sayaçların periyodik ayar ve bakımlarını yapan elemanlar, Elektrik Bakım Teknisyeni, Mesul Teknisyeni ve Bakım Teknisyenleri, Ekiplerle fiilen çalışan Ekip şoförleri ve Vinç operatörleri, Sayaç sökme, takma, kaçak kontrolü, kesme bağlama işlerinde fiilen çalışanlar, İş Makineleri ve oto onarım Başteknisyeni, ustabaşı, usta, usta yardımcısı ve işçileri, Mekanik Atölye elemanları, Şebeke Amirleri,
Yukarıda belirtilen görev unvanlarında fiilen çalışan işçilere; vardiyalı çalışmaları halinde vardiya tazminatından yararlandıkları süre zarfında ödenmemek kaydıyla, senelik izin, ücretsiz izin ve raporlu günler dışında kalan günlerde, çıplak yevmiyelerinin % 14′ ü tutarında Bakım Tazminatı ödenir.” şeklinde düzenleme yer aldığı görülmektedir.
İşyerinde uygulanan 13. dönem toplu iş sözleşmesinin 99. maddesinde de aynı yönde hüküm bulunmakta olup, dosya kapsamına göre davacının davalıya ait işyerinde Elektrik Tesis ve Bakım Teknisyeni olarak görev yaptığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, davacının bakım tazminatından yararlanmak için fiilen anılan görev ünvanında bakım işinde çalışmasının gerekli olup olmadığı noktasındadır.
Mahkemece, … 6. İş Mahkemesinin 2013/827 esas sayılı dava dosyasında … Elektrik Dağıtım A.Ş.tarafından Bakanlık İş Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın 27.09.2013 tarihli ve 9686-İNC/40 sayılı raporunun iptaline ilişkin dava açıldığı, eldeki davanın davacısı …’ın söz konusu davada dahili davalı sıfatının olduğu, keşfen yapılan inceleme sonucunda bilirkişi heyetinin 21.05.2015 tarihli raporu ile; dahili davalıların işin montajını yapmadıkları, fakat montajları yapılmış işleri kontrol ve test ettikleri, keşif yapılan her üç tesisteki trafoların montajının yüklenici firmalar tarafından fabrikasından ya da davacı … A.Ş.nin ambarından alınarak tesis mahalline getirildiği, koyulması gereken yere vinç yardımı ile koyulduğu, trafoların ileri geri hareketini engellemek üzere tekerleklerinin sabitlenmesi ile montaj işinin tamamlandığı, trafo montaj işinin bu denli basit olmasına karşın test edilmesi, üzerinde bulunan trafo koruma elemanlarının kontrol edilmesi ve trafonun enerjilendirilerek devreye alınması işinin basit bir iş olmadığı, yüksek gerilim altında çalışılması nedeniyle her zaman yüksek kaza riski içerdiği, trafo merkezinin ilk devreye alınması çalışması ya da işletilmesi sırasında birçok ölümlü kazanın meydana gelebildiği, bu anlamda dahili davalıların yapıkları test, kontrol, teslim alma ve kabul işlemlerinin işin yapımının birer parçası, hatta en önemli aşaması olduğu, dolayısıyla yeni tesis ve bakım işinin sorumluluklarını ve risklerini taşıdıklarının tesbitinin yapıldığı, mahkemece verilen 01.10.2015 tarihli karar ile de, … Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından raporun iptaline ilişkin açılan davanın reddine dair karar verildiği, bu itibarla, davacının yaptığı işin TİS 99 da belirtilen bakım tazminatından yararlanacak personel kapsamında olduğu kanaatine varılarak 15.10.2009 tarihinden 20.11.2013 tarihine kadar olan döneme dair bakım tazminatı alacaklısı olduğu değerlendirilip davanın kabulüne karar verilmiştir.
Toplu iş sözleşmesinin ilgili düzenlemesinden yararlanabilmek için, ilgili görev ünvanında fiilen çalışma şartının mevcut olması gerekir salt dosya kapsamındaki tanık beyanları, bordro ve diğer yazılara göre davacının fiilen anılan görev ünvanında çalıştığı kabul edilemez. Davacı, toplu iş sözleşmesinde belirtilen görev ünvanında çalışmış ise de, fiilen bakım işini yapmadığı sabittir. Dairemizce temyiz incelemesi yapılan 09.10.2018 tarih 2017/18819 Esas 2018/21559 Karar sayılı ilamımız ile, işveren tarafından Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı aleyhine açılan … Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün 04.11.2013 günlü yazısı ile ÇSGB İş Teftiş Kurulu Başkanlığınca hazırlanan 27.09.2013 gün ve 9686-İNC/40 sayılı raporun iptaline yönelik davada, ilk derece mahkemesinin davanın reddine dair kararının bozulması yönünde karar verilmiştir. Böylece “a) Proje ve Tesis Müdürlüğü bünyesinde elektrik teknisyeni, elektrik baş teknisyeni, elektrik mesul teknisyeni ve elektrik uzman teknisyeni unvanında çalışan personelin “her ne kadar bakım işini yapmasa da bakım tazminatına hak kazandıkları…. bu kapsamda Proje ve Tesis Müdürlüğü ile Malzeme Satın Alma Müdürlüğü bünyesinde görev unvanları belirtilen personele bakım tazminatı ödenmediği ve bu kapsamda geriye dönük olarak işçilerin sendikalı oldukları süre içinde ve 3 yıllık teftiş dönemi esas alınarak bakım tazminatına hak ettikleri belirtilen personele bakım tazminatlarının, toplu iş sözleşmesinin 99. maddesinde belirtilen orana göre tahakkuk ettirilerek ödenmesi gerektiği” ne dair ÇSGB İş Teftiş Kurulu Başkanlığınca hazırlanan 27.09.2013 gün ve 9686-İNC/40 sayılı raporun iptali gerektiği kanaatine ulaşılmıştır. Bu itibarla, tüm dosya kapsamı ve Dairemizin 2017/18819 esas sayılı dosyası dikkate alınarak, eldeki davada da davacı yönünden bakım tazminatından yararlanma şartlarının oluşmadığı kabul edilmelidir. Mahkemece şartlar oluşmadığı halde, hatalı hukuki değerlendirme yapılarak yazılı şekilde bakım tazminatı alacağının kabulüne karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 19.12.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.