YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/15737
KARAR NO : 2018/22274
KARAR TARİHİ : 16.10.2018
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı isteminin özeti:
Davacı, davalı işyerinde 14/06/2011-30/03/2013 tarihleri arası çalıştığını, … akdine işverence haksız olarak son verilmesine rağmen fesih sonrası hak ettiği alacakların ödenmediğini belirterek, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, izin ücreti, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretinin tahsilini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı, husumet ve yetki itirazında bulunmuş ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
5521 sayılı … Mahkemeleri Kanunu’nun 5 inci maddesi uyarınca, … mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı yer mahkemesinde de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme geçerli değildir.
… mahkemesinin görevi kapsamında bulunan bir dava, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki … mahkemesi veya … davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.
Türk Medeni Kanunu’nun 19 uncu maddesi uyarınca, gerçek kişi yönünden yerleşim yeri, sürekli kalma niyetiyle oturulan yerdir. Gerçek kişi işverenin başka bir yerde yerleşmek niyetiyle oturduğu kanıtlanmadığı takdirde, kural olarak nüfusta kayıtlı olduğu yerin ikametgâh olarak kabulü gerekir. Aynı Yasanın 49 uncu maddesi gereğince, tüzel kişinin yerleşim yeri, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça, işlerinin yönetildiği yerdir.
Yetkili mahkemenin belirlenmesinde önemli olan işin yapıldığı işyeri tanımına, 5521 sayılı Yasada yer verilmemiştir. İşyeri, 4857 sayılı … Kanunu’nun 2. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan … organizasyonu kapsamında bir bütündür. Bir yer, ancak işin niteliği ve yürütümü bakımından işyerine bağlı bulunmaktaysa, o işyerinden sayılacaktır.
… veya toplu … sözleşmesinin taraflarının, davalının yerleşim yeri ve işin yapıldığı yer dışındaki bir mahkemenin yetkili olduğuna dair düzenleme yapmaları, 5521 sayılı Kanun’un 5. maddesinin emredici nitelikteki son cümlesi gereğince geçersizdir.
… mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan, davalı tarafça süresinde yetki itirazı yapılmamış olsa bile, mahkeme tarafından bu husus kendiliğinden göz önünde bulundurulmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de res’en yetkisizlik kararı verebilir.
Somut olayda; davalı adresi, dosya içerisinde yer alan davalı ile ihbar olunan alt … veren arasında imzalanan sözleşmenin konusunun ‘… Beton’a ait Marmara Bölgesinde kurulu bulunan ve kurulabilecek hazır beton tesislerinden alınacak betonların … Beton’a ait araçlarla müşterilere taşınarak beton kalıplarına tahliyesinin sağlanması işi’ olduğu, davalı şirketin adresinin ‘…’ olarak, Alt … veren … İnşaat Ltd.Şti’ nin işyeri adresinin ise ‘… …’ olarak gösterildiği anlaşılmaktadır. Davacı hangi şehirde çalıştığı yönünde bir açıklamada bulunmamıştır. Ancak maaş hesabının … Bankası …Şubesinde olduğu tespit edilmiştir. Buna göre, Mahkemece davacının son çalıştığı yer araştırılarak, son çalıştığı yer … değil ise davalının yetkisizlik itirazı üzerinde durularak çıkacak sonuca göre karar verilmesi gerekmektedir.
O halde davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.10.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.